nog
van
ii
'Kodak is deel identiteit
beroemdste fotografen'
Van loopjongen tot icoon
'Het bedrijf is erfgoed. Vooral voor Amerika maar ook voor ons'
Kodak
Frits Cierstberg, hoofd tentoonstellingen van het Nederlands Fotomuseum
dinsdag 24 januari 2012
Introductie Kodak
EasyShare-c amera
George Eastman (oprichter Kodak) met de Kodak-camera in 1890
d Staakt verkoop
Kodachrome-film
na 74 jaar in
productie
1985
1990
1995
2000
2005
door Dewi Gigengack
T oost van den Broek zweert bij
I de films van Kodak. De foto-
I graaf, die zondag de Zilveren
Camera won voor beste
nieuwsfoto van 2011, is al jaren fan
van het Amerikaanse bedrijf.
„Voor mijn portretfoto's gebruik
ik altijd de Kodak Portra NC. Dat
is een subtiele film die goed bij
huidtinten past. Het geeft mijn
portretten een bepaald karakter,
een bepaalde sfeer."
In tegenstelling tot zijn nieuwsfo
to's, die Van den Broek maakt met
een digitale camera, gebruikt hij
voor zijn portretten een analoge fo
tocamera. „Dat is niet altijd even
handig en het kost tijd en geld,
maar fotografie is een ambacht.
Natuurlijk kun je met Photoshop
allerlei lenzen en effecten naboot
sen, maar waarom zou je iets na
maken op de computer terwijl het
er al is? Ik vind dat je dan afdwaalt
van je vak."
„Kodak heeft legendarische films
gemaakt, die deel uitmaken van de
identiteit van de beste fotografen
ter wereld", vindt Van den Broek.
„Bijvoorbeeld Steve McCurry, die
in de jaren tachtig de wereldbe
roemde foto van het Afghaanse
meisje met de blauwe ogen maak
te, die op de voorpagina van Natio
nal Geographic stond. McCurry
maakte die foto met een Koda-
chromefilm. Dat is de beroemdste
film van Kodak. De Braziliaan
Sebastiao Salgado, een andere top-
fotograaf, werkte vooral met de Ko
dak Tri-X, waarmee hij prachtige
zwartwitfoto's maakte."
Mocht Kodak failliet gaan en ver
dwijnen, dan wordt het voor Van
den Broek lastig om een type film
te vinden dat in de buurt komt
van de Kodakfilm die hij nu ge
bruikt voor zijn portretten. „De
productie van de films heeft Ko
dak uitbesteed, dus ik hoop dat de
zelfde films dan nog blijven be
staan. Misschien onder een andere
naam. Maar zodra ik hoor dat de
film echt verdwijnt, ga ik hamste
ren. Dan wil ik zo'n grote voor
raad aanleggen dat ik nog tien jaar
vooruit kan. En in de tussentijd ga
ik op zoek naar een alternatief De
keuze is beperkt in deze tijd van di
gitale fotografie, maar ik wil am
bachtelijk blijven werken. Anders
verdwijnt de charme van het vak,
dat zou zonde zijn."
Natuurlijk is analoog fotograferen
met Kodak deels nostalgie, geeft
Van den Broek toe. „Je hebt het ge
voel dat je écht aan het fotografe
ren bent. Het is de romantiek, het
ouderwetse van in de doka staan
om de foto's te ontwikkelen. De
spanning van het beeld zien
opkomen in het bakje. Dat blijft
een magisch moment."
2010
Het is de ultieme Ameri
can Dream. Het succes
verhaal van George
Eastman (1854-1932).
Niets wees erop dat deze arme
knaap die jong zijn vader verloor
en als 14-jarige met school stopte,
een fotografierevolutie zou ontke
tenen.
De jeugdige Eastman - volgens le
raren 'niet bijzonder getalenteerd'
- zag het als zijn taak om zijn ach
tergebleven moeder en zussen,
van wie er een gehandicapt was,
te verzorgen. Voor zijn eerste baan
als loopjongen bij een verzekeraar
kreeg hij drie dollar per week. Het
was te weinig. En dus pakte hij, op
eigen initiatief, in de avonduren
de studieboeken erbij.
Maar alles veranderde ten goede
toen Eastman op zijn 24ste het ad
vies kreeg een fotoreportage te ma
ken van een geplande vakantie.
Zijn interesse was voorgoed ge
wekt. Hij verdiepte zich in de ma
terie, zag dat fotografie slechts iets
voor de gefortuneerden was en be
gon in 1881 op de derde verdieping
van een gebouw in Rochester zijn
eigen bedrijf. Het doel: fotografie
simpeler én goedkoper maken.
De revolutie begon toen Eastman
in 1888 een handzame, gebruiks
vriendelijke fotocamera met film
rol op de markt bracht. Het eerste
consumentenfototoestel was gebo
ren: 'De Kodak'. Een naam die
niet meer was dan een combinatie
van Eastmans favoriete letters. De
Kodak was zo succesvol dat de
Eastman Dry Plate Company zich
voortaan Eastman Kodak noemde.
Eastman weerstond financiële te
genstand, bleek een geboren leider
en manager en zijn creatieve geest
maakte hem uiteindelijk tot een
van de meest succesvolle Ameri
kaanse ondernemers van de vorige
eeuw. Kodak werd een icoon. Even
bekend als Coca Cola.
Eastman was directeur totdat hij
in 1925 voorzitter van de board
werd. Onder zijn opvolgers werd
Kodak nog groter en bleef het be
drijf de fotografie vernieuwen.
Eastman trouwde nooit:
„Ik was te druk en te
arm." Hij nam de loop
van zijn leven, waar dat
kon, in eigen hand,
maar deed dat ook
met zijn dood. Toen
zijn gezondheid hem
in de steek liet en
Eastman de rolstoel
vreesde, schreef hij
een brief met de
woorden: 'Mijn
werk is gedaan,
Waarom nog wach
ten.' Daarna
schoot hij zichzelf
dood. 77 jaar
oud. Eastman ligt
begraven in het
Kodak Park in
Rochester nabij
de fabriek en
het museum
dat deels
in zijn woon
huis is geves-
tigd.
Uitvinding
multi-laags
OLED-beeld-
scherm
Staakt yerkopp traditionele -
filmcamera's in V.S. en Europa
