spectrum i4
<T
)l
Het andere Italië
Honderden ouderen
komen twee keer per
week naar de Ikea in
Sjanghai. Om iemand
te vinden met wie
ze geen kast, maar
een relatie in elkaar
kunnen zetten.
Zaterdag 21 januari 2012
z
STANDPLAATS
door
Eelco van der Linden
uist nu we proberen een ander
beeld van Italië te verspreiden. Dia
bolisch." Hoe vaak heb ik dit ge
hoord de afgelopen dagen. En hoe
zeer kan ik het begrijpen. Wie mee
leeft met Italië - met 'het andere Italië', dat
bezig was het hoofd op te richten, iets van
nationale trots te etaleren - moet zich
slecht voelen nu de Costa Concordia en
meneer Schettino het wereldnieuws bepa
len.
Een paar maanden geleden stapte een ande
re meneer op, een zekere Silvio Berlusconi,
die alle vooroordelen bevestigde die je als
buitenlander kunt hebben ten aanzien van
Italianen. Berlusconi, die zijn carrière
overigens is begonnen op een cruise
schip, leek ook in een soort sprookjes
wereld te leven, met eigen regels. Hij
kon glashard ontkennen wat hij de
vorige dag nog voor de camera's had
gezegd. Of laten geloven wat voor ie
dereen een leugen was. En hij kwam
er, binnen Italië, mee weg.
Francesco Schettino leefde waar
schijnlijk in eenzelfde soort wereld,
waarin het gevoel van (al)macht rare
dingen met je doet. Vooral als je een
bepaald kinderlijk stadium nooit
bent ontgroeid. Het is de kleine jon
gen Francesco die we horen hakke
len, kort nadat de kapitein van de
Costa Concordia met onge
twijfeld veel show en bra
voure het eiland Giglio had
willen 'groeten'. Een va
riant op het lang op een ach
terwiel van een motor door
je dorp gieren, op weg naar
de vrienden in de kroeg.
Maar hij komt niét uit die
wereld: hij vertelt aan de kustwacht alles
volgens de regels te hebben gedaan. Dat de
klif niet op de kaart stond, dat hij mensen
heeft gered en dat hij het schip niet lafhar
tig is ontvlucht, maar is uitgegleden en in
een reddingssloep belandde. Hij gelooft
het zelf waarschijnlijk echt! Nu, thuis met
huisarrest in zijn dorp bij Napels, hervindt
Schettino zijn wereld. Ontdekt de solidari
teit, de liefde van de clan en zijn moeder,
die hem altijd zullen geloven.
Maar het andere Italië grijpt zich vast aan
Gregorio De Falco. Hoe bevrijdend was de
ontploffing van deze officier van de kust
wacht. Met diens opborrelende woede, die
niet zijn taalgebruik aantast (hij blijft
Schettino met u aanspreken) is het heerlijk
identificeren. Hier is iemand - een noorder
ling - die overduidelijk niet meer tegen al
het geleuter kan, zich opwindt en als mooi
ste, als klap op de vuurpijl, het 'gaat u on
middellijk terug aan boord' laat volgen
door 'cazzo', de oer-Italiaanse vloek, die op
dat moment elke luisteraar uit het hart is
gegrepen en met trots vervult.
De Falco is nu een held, wat ook weer veel
weerstand oproept. Want het riekt naar
dat oude Italië, waarin mensen die hun
plicht doen, zo bijzonder zijn. Maar zonder
De Falco zou dat andere Italië een wees
zijn geweest Geen enkel wapen hebben ge
had tegen de ironie en het schamperen dat
uit alle hoeken van de wereld klinkt.
Wie weet, helpt het ook die andere De Fal
co, premier Mario Monti, die deze week
juist weer in de Europese hoofdsteden dat
andere Italië aan het verkopen was. Een
land dat - en dat is waar! - enorme offers
aan het brengen is. Mevrouw Merkel weet
dit. Nu de rest van Europa nog.
Hu Wang (62) komt we
kelijks bij de Ikea. Niet
omdat hij zo gek is op
de Billy-boekenkasten
of de Zweedse gehakt
ballen. Hu komt voor
de vrouwen en hij is
niet de enige. Elke dinsdag en donderdag
wordt het woonwarenhuis in Sjanghai
overspoeld door honderden 50-plussers
die op zoek zijn naar een nieuwe vlam.
Niets verraadt van buiten dat dit het epi
centrum van de liefde is. Het Ikea-filiaal is
er een als alle andere. De grote blauwgele
doos steekt fel af tegen de betonnen palen
die twee verhoogde snelwegen en metro
lijn 3 langs de winkel dragen. Binnen staan
Tromso-bedden, Sanby-sofa's en Basisk-
schemerlampen. Direct rechtsom, boven
aan de roltrap is het restaurant. Een groot
bord bij de ingang prijst het eten aan: run
derreepjes in oestersaus met rijst voor 19,5
yuan (2,30 euro) en Zweedse gehaktballen,
twintig stuks, met puree en bessensaus
voor 25,5 yuan (3 euro). Alles zoals je het
verwacht bij Ikea, waar ook ter wereld.
Het is het bord ernaast dat duidelijk maakt
dat hier iets aan de hand is: een groot plak
kaat met een wanhopig pleidooi van Ikea.
'Sinds kort komt er elke dinsdag en donder
dag een zeer bijzondere groep van 45- tot
65-jarigen naar ons restaurant. De organisa
toren van deze groep maken gebruik van
de gratis toegang en van de gratis koffie die
houders van een Ikea family card krijgen.
Ikea wil graag in contact komen met de or
ganisatoren van deze groep. Het gedrag
van deze mensen raakt de gang van zaken
in ons restaurant. Ze houden veel stoelen
bezet, praten hard, nemen eten en drinken
van huis mee, spugen dingen uit hun
door Remko Tanis
foto's Frans Schellekens
mond en veroorzaken soms ruzies. Ze zijn
slecht voor het imago van de stad Sjanghai
en van Ikea. Als u bij deze groep hoort, ho
pen we dat u ons restaurant gebruikt na
het kopen van meubels, niet als plek om
nieuwe vrienden te maken'.
Hu, gepensioneerd automonteur, trekt zich
er niets van aan. „Dankzij ons loopt het res
taurant tenminste goed", smaalt hij. Hoe
wel: met twee vrienden aan tafel deelt hij
twee croissants, waar ze maar 6 yuan (70
eurocent) voor betaalden. Meer geven ze
niet uit. De koffie is gratis, dankzij de fami
ly card. Hu: „Vraag er ook eentje aan. Je
vult gewoon nepgegevens in op het formu
lier."
Hu komt al langer bij Ikea om een vrouw
te vinden aan wie hij een Smycka-nep-
roos, die de winkel verkoopt, kan geven.
Even een dutje doen in een sofa (links),
in alle rust bellen met je vrienden (boven)
én naar liefde hunkerende ouderen (grote
foto's): de Ikea in Sjanghai is bij tal van
doelgroepen populair, maar de vestiging
zelf is er allesbehalve blij mee.