:land verdient TCSpCCt
9 spectrum
De visie van de ZLTO
Zaterdag 21 januari 2012
De bijgebouwen:
rechts de bakkeet, links het
varkenshok.
volgens hem ook niet. Het ideaal is immers
nastrevenswaardig, maar lang niet altijd
haalbaar. Een compromis, zoals op Toren
zigt, voldoet in zijn ogen prima. „Als het
maar geen type loods is, dat je maar al te
vaak op een bedrijventerrein ziet. Ik be
grijp het wel: de meeste boeren willen al
leen muren en een dak. Zonder dat beetje
aandacht, dat net het verschil maakt. Een
schuur met een flauwe dakhelling is een
aantasting van de contouren van het land
schap. Crèmekleurige en lichtgroene pla
ten liggen standaard op de schappen van
huttenbouwers. Wil je iets anders dan die
standaardkleuren, dan kost dat misschien
Iets meer, al hoeft dat niet. Dit landschap
verdient beter dan standaard. Zwart, en an
dere zwaar gedekte kleuren zoals heel don
ker rood. Die tinten passen bij de aarde.
Natuurlijk vind ik een verweerd rieten dak
en planken met teerpokken mooi, maar ik
begrijp ook wel dat je economisch moet
kunnen werken. Zelfs dakpannen zijn
duur, en zijn voor mij geen must. Zorg
maar voor een mooi wit lijntje van zo'n 4
centimeter breed. Dat kost geen geld, al
leen een beetje moeite."
Hij vertelt nog verder over gemakzucht en
gebrek aan kennis bij bouwers en boeren.
Vaak zijn ze zelf aan het prutsen, en wor
den er architectonische elementen van de
Achterhoek of de Veluwe toegepast, die
niet in het Zeeuwse passen. „Ach, we gaan
zo slordig om met de bebouwing in de pol
ders. Regels zijn er wel, er bestaat ook zo-
Oud (links) en nieuw: een smaakvol geheel.
iets als welstand. Maar de controle is
volstrekt onvoldoende. Kijk maar
eens naar de brede hoekprofielen bij
veel nieuwe schuren. En de witte deu
ren, omdat de aannemer even geen
groen kon leveren. Dan denk ik: dit
Zeeuwse platteland verdient meer res
pect."
Het waait, het regent, we .staan op het
grasveld voor het woonhuis van To
renzigt.
De architect wijst: zie je al die
muurankers? Elk anker is een balk.
Het zijn er zoveel, omdat er graan op
zolder werd bewaard. Dat weegt nog
al. Vandaar.
De Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Organistie (ZLTO) adviseert le
den bij (ver)bouw van hun boer
derijen. Een woordvoerder zegt: „Aller
eerst moet het functioneel zijn; er moet
tenslotte een boterham mee worden ver
diend. De zoektocht is naar functioneel
in combinatie met mooi voor een redelij
ke prijs. Hiernaar is gezocht in het pro
ject Alfa-bouw waarin ZLTO in de pro
vincie Noord-Brabant heeft gepartici
peerd. Hiervan hebben we veel kunnen
leren voor Zeeland. In het Zeeuwse is be
perkt ervaring opgedaan in het project
'Boeren bouwen aan het landschap'.
Mooi en passend in de omgeving hoeft
niet per se oude Zeeuwse stijl te zijn. De
uitdaging zit 'm ook in moderne invul
lingen. Laten we niet proberen van Zee
land een openluchtmuseum te maken."
Architect Frans Rothuizen stapt door het klinket van de schuur op hoeve Torenzigt.