341 televisie
Bijwerking medicijn
kan een ramp zijn,
maar ook een zegen
woensdag 18 januari 2012
TV
ANDAAG
Huiduitslag, galbulten, nierontsteking: de lijst bijwerkingen van zelfs een
eenvoudig paracetamolletje is angstaanjagend. foto Lex van Lieshout/ANP
Bijsluiters van medicijnen
worden bij voorkeur niet
te veel gelezen. De makers
van Labyrint doen dat juist
wel en richten zich op alle
mogelijke bijwerkingen.
door Els Smets
w
ie de moeite neemt
de bijsluiter van me
dicijnen te lezen,
knapt daar vaak
niet van op. Huiduitslag, galbul
ten, bloedarmoede, keelpijn, nier-
ontsteking: de lijst bijwerkingen
van zelfs een eenvoudig paraceta
molletje is angstaanjagend. Laby
rint, het wetenschapsprogramma
van de VPRO en de NTR, verdiep
te zich in deze materie.
Een medicijn werkt doordat het
zich aan een eiwit bindt, wat een
gewenst effect geeft. Maar in wer
kelijkheid bindt het zich aan wel
vijftig eiwitten. Van sommige van
deze bindingen merken we onge
wenste zaken: een bijwerking. Die
ook positief kunnen zijn. Bijvoor
beeld viagra, dat werd ontwikkeld
tegen angina pectoris. In de onder
zoeksfase bleek dat het stimule
rend werkte op erecties. En aspiri
ne is koortsverlagend, maar wordt
ook geslikt bij hart- en vaatziek
ten. Depakine is tegen epilepsie,
maar werkt ook tegen migraine.
Het meest fascinerende voorbeeld
in Labyrint is softenon, dat eind ja
ren vijftig tot een drama leidde.
Kinderen werden geboren zonder
armen en benen, het middel werd
verboden. Nu, vijftig jaar later,
wordt het weer ingezet en is duide
lijk dat de baby's misvormd wer
den geboren omdat de bloedvaten
van embryo's zich door softenon
niet goed konden ontwikkelen,
met dramatische gevolgen. Maar
er zijn ziektes waarbij deze bijwer
king juist heel goed van pas komt.
Zo kan de groei van een tumor ge
remd worden doordat bloedvaten
zich niet goed ontwikkelen. „Sof
tenon betekent voor mij een
nieuw leven", zegt een patiënt.
Labyrint stelt dat het gemiddeld
ïo jaar en 2 miljard euro kost om
een nieuw medicijn te maken.
Door creatief naar medicijnen en
bijwerkingen te kijken, besparen
we dus veel geld en tijd.
Uit de tweede reportage in Laby
rint blijkt dat het nog goedkoper
kan: met neppillen. Want ook pil
len zonder enige werking blijken
goed te werken.
In de medische wetenschap wor
den placebo's al sinds de jaren vijf
tig gebruikt als controlemiddel bij
onderzoek naar nieuwe medicij
nen. Maar inmiddels is bewezen
dat neppillen werken. Een placebo
brengt een chemische reactie te
weeg in de hersenen. Het brein
maakt zelf pijnstillers aan, door de
verwachting dat je geen pijn gaat
voelen.
Soms zijn er zelfs helemaal geen
pillen nodig, slechts een goede
arts. Mensen hebben behoefte aan
empathie, aan persoonlijke aan
dacht. Als de patiënt zich niet se
rieus genomen voelt, ontstaat het
nocebo-effect, een negatief ver
wachtingseffect.
Labyrint. Nederland 2, 20.50 uur.
Vandaag onder meer in videojournaal Z2:
Hoek bekert tegen Terheijden
Zeeland in de media
BMtsmmmffl&mam
SPORT
Tennis
Rechtstreeks: de Australian Open.
Eurosport, 09.00 uur
Snooker
Rechtstreeks: Masters in Londen.
Eurosporr, 14.30 uur en 20.15 uur
Tennis
Magazine met Mats Wilander.
Eurosport, 17.30 uur
Sportjournaal
Met onder meer het EK waterpolo.
Nederland 1, 18.45 uur
zté onze websitesport
Voetbal
Live: bekerduel AA Gent-Lokeren.
België 2, 20.40 uur
Sportjournaal
Actuele sport in Nieuwsuur, met on
der meer nationale ijshockeyfinale
Tilburg Trappers-HYS The Hague.
Nederland 2, 22.00 uur
Studio Sport
Met onder meer het EK waterpolo
in Eindhoven en tennis, de Australi
an Open in Melbourne.
Nederland 3, 23.45 uur
O
O
O
03
O
ai
o
M
N
(N
<-M
O
r*i
«N
U
07:00 journaal 07:10 Van
daag de Dag 07:30 Jour
naal 07:40 Vandaag de Dag
08:00 Journaal 08:10 Van
daag de Dag 08:30 Jour
naal 08:40 Vandaag de Dag
09:00 Journaal 09:15 NL
in Beweging! 09:30 Jour
naal 09:40 MAX Geheu
gentrainer 10:00 Journaal
10:30 Lingo 11:00 Koffie-
MAX 12:00 Journaal 12:15
De luchthaven 12:45 Jour
naal 13:00 Journaal 13:10
Sportjournaal 13:20 Jour
naal 13:30 Sportjour
naal 13:40 Journaal 13:50
Sportjournaal 14:00 Jour
naal 15:00 Journaal 16:00
Pauw Witteman 17:01
KRO Kindertijd 17:25 Se
samstraat 17:56 CDA
18:00 Journaal (nos)
18:15 EenVandaag (avro)
18:45 Sportjournaal
(nos)
06:00 Tekst TV 07:00 Jour
naal met tolk 07:10 Jour
naal 08:00 Journaal met
tolk 08:10 Journaal 08:45
Jeugdjournaal met tolk
09:00 Journaal met tolk
09:10 Altijd Wat 10:00 Be
agle revisited 11:00 Jour
naal 11:10 Opsporing ver
zocht 12:00 De Wereld
Draait Door 12:53 Onaf
hankelijke Senaatsfrac
tie 13:00 Journaal 13:10
Sportjournaal 13:15 Ster
ren op het doek 14:00 Me
tropolis 14:25 De tien
de van Tijl 15:15 Blauw
bloed 16:00 Journaal 16:05
Man bijt hond 16:30 5op2
17:00 Journaal 17:05 Eeu-
wigh gaat voor oogenblick
17:35 Tijd voor MAX
06:30 Z@ppelin, met o.a.:
Pororo, Dip Dap, Angeli
na Ballerina, Sesamstraat,
De BZT show, De avontu
ren van Kruimeltje, Z@PP-
bios: Lover of loser, Tien to
rens diep, Z@PP Kids Top
20, Buurman en Buurman,
Olivia, Bob de Bouwer, Pin-
gu, De avonturen van Bert
en Ernie 2, Conni, Angeli
na Ballerina, Alice in Won
derland, SpangaS Mara
thon 15:30 Z@pp, met o.a.:
Z@PPbios: Miljoenen, De
BZT show
06:45 RTL Nieuws 09:05
As the world turns 10:00
Koffietijd 11:00 Goede tij
den, slechte tijden 11:30
The bold and the beautiful
12:00 Hermans passie voor
eten 12:05 The hotel 13:05
Uitstel van executie 14:05
Mijn leven in puin 15:05
The Dr. Oz show 16:00 RTL
Nieuws 16:05 Wie is de
chef? 16:35 4Me 17:05 As
the world turns
06:01 Teleshop 5: Car
tracks, Tel sell, Woningwijs,
Tel sell, Tommy Teleshop
ping, Tel sell, Woningwijs,
Tel sell, Tommy Teleshop
ping, Tel sell 16:10 The king
of Queens 16:40 Dr. Phil
17:35 That 70s Show
18:25 That's the questi
on, Quiz( EO)
18:55 Man bijt hond,
Serie reportages
(ncrv)
18:05 Vrijland, Dramase
rie (kro)
18:23 Het Klokhuis (ntr)
18:45 Jeugdjournaal
(nos)
18:55 SpangaS (ncrv)
18:00 RTL Nieuws
18:15 Editie NL, Nieuws
programma
18:35 RTL Boulevard,
Amusement
18:00 Everybody loves
Raymond, Comedy
18:30 The king of
Queens, Comedy
19:00 Lingo, Woord- en
taalspel (tros)
19:25 Het politiebu
reau (eo)
19:25 Van den Eisen
wacht op ant
woord (ncrv)
19:55 Natuur op 2 (h),
Natuurprogram
ma (eo)
19:30 De Wereld Draait 19:30 RTL Nieuws
Door, Livepro- 19:55 RTL Weer
gramma (vara)
19:00 The king of
Queens, Comedy
19:30 How I met your
mother, Comedy
20:00 Journaal (nos)
20:30 De Nationale IQ
test, Quiz (bnn)
20:25 De wilde keu- 20:25 Ali B op voile toe- 20:00 Goede tijden, 20:00 Flodder, Comedy
ken van Wouter ren (tros) slechte tijden, 20:30 Made of honor,
Klootwijk, Serie re- Soap Romantische ko-
portages (ntr) 20:30 Bouwval gezocht, medie
20:55 Labyrint, Weten- Woonprogramma
schapsprogramma
(vpro)
21:25 Moraalridders (eo) 21:10 Van de straat 21:30 Help, ons kind is
(ncrv) te dik
21:40 Proefkonijnen, En-
tertainmentshow
(bnn)
22:00 Nieuwsuur (nos) 22:30 NOS op 3 (nos)
22:55 Lijn 32 (h), Drama- 22:45 PowNews(Powned)
serie (kro)
22:30 How the other
half live, Reality
22:30 My best friend's
girl, Filmkomedie
23:00 Pauw St Witte
man, Actuele talk
show (vara)
23:55 Journaal (nos)
00:15 Pauw St Witte
man (h)
01:10 Journaal (h)
02:06 Tekst TV
23:50 VPRO Import: Pit- 23:10 RamBam (h)(vara) 23:30 RTL Nieuws
tige tantes, Docu- 23:45 Studio Sport (nos) 23:40 RTL Weer
mentaire (vpro)
23:45 RTL Boulevard (h),
Amusement
01:35 Nachtzoen (h)
01:45 Nieuwsuur (h)
02:35 EenVandaag
03:10 Tekst TV
00:15 De Wereld Draait 00:40 Teleshop 4
Door
01:10 PowNews (h)
01:35 NOS op 3(h)
01:45 De Wereld Draait
Door(h)
02:40 PowNews (h)
02:55 NOS op 3 (h)
00:41 Cupido TV
05:00 Woningwijs
05:30 Car tracks
00:30 Teleshop 5
00:31 Tease TV
02:00 Stoute meiden TV
03:00 Tommy Teleshop-
05:30 R
De Journal
films mm
Back to Gaya
Twee minimensjes, zogeheten Snur
ken, gaan in de mensenwereld op
zoek naar magische steen om hun
bestaan te verzekeren. Geanimeer
de pulp van Lenard Fritz Krawinkel
en Holger Tappe. (D/E/GB-2004)
Disney XD (Veronica) 13.00-14.15 uur
Made of honor
Een bekeerde rokkenjager (Patrick
Demsey) wordt 'bruidsmeisje' voor
zijn beste vriendin (Michelle Mona-
ghan), in de hoop dat hij haar hu
welijk kan saboteren. Aangenaam
luchtig werkje van Paul Weiland.
(GB/VS-2008)
RTL 5, 20.30-22.30 uur
Vertical limit
Actiefilm van Martin Campbell
rond de talloze gevaren van het
hooggebergte. De deelnemers van
een Himalaya-expeditie staan cem
traal in een tocht die allerminst
gladjes verloopt. Deels knap gescho
ten. (VS-2000)
RTL 7, 20.30-22.50 uur
My best friend's girl
Sherman (topcabaretier Dane
Cook) probeert de relatie van een
vriend te lijmen en bereikt het te
genovergestelde. Bij vlagen geniaal.
Verder met o.a. Kate Hudson. Re
gie: Howard Deutch. (VS-2008)
RTL 5, 22.30-00.30 uur
The hills have eyes
Gestrande toeristen worden in de
woestijn belaagd door nucleair ver
giftigde dwangmoordenaars. Rema
ke door Fransoos Alexandre Aja
van het meesterstuk van horrorko
ning Wes Craven. (VS-2006)
RTL 7,22.50-01.00 uur
Zack and Miri make a porno
Koddige komedie over berooide
huisgenoten (Seth Rogen en Eliza
beth Banks) die proberen geld te
verdienen met het schieten van een
seksfilm. Goed bedoelde romantiek
met een knipoog. Regie: Kevin
Smith. (VS-2008)
Duitsland 1, 00.40-02.15 uur