Scharrelei strijdt tegen legbatterijei
261 zeeland
Enquête over invloed
Zeeuwse dialecten
Twijfel over draagvlak
voor Borssele 2
'De concurrentie is oneerlijk'
OR van ROC
Zeeland begint
juridische strijd
woensdag 11 januari 2012
De legbatterijkip is vanaf 1 janua
ri in Europa verboden. De kip
moet scharrelen. „Maar wat zie
je? Vorig jaar kreeg een Griek-
nog Europese subsidie voor
kooien. De legbatterijeieren ver
storen de markt. De concurren
tie is oneerlijk."
door Edith Ramakers
Hans en Lia Fokke uit
Lewedorp begonnen
zes jaar geleden aan
de omschakeling van
hun eierhandel. Van
af dat moment was voor hen dui
delijk dat de legbatterij zijn langste
tijd had gehad. De omschakeling
verliep stapsgewijs - stal voor stal -
want de investering is groot. Pre
cies op tijd, op januari 2012 wa
ren ze zo ver. Het bedrijf was om
geschakeld. Ze hadden geen
70.000 kooikippen meer, gepropt
in 6 stallen, maar bijna 50.000
scharrelkippen. De kippen zijn
nog steeds met velen, maar lopen
en fladderen wel vrij rond, hebben
stro en zand om een stofbad te ne
men en leggen hun eieren op een
schone mat.
Maar blij zijn Hans en Lia Fokke
niet. De wet schrijft voor dat het
houden van een legbatterijkip of
wel een kooikip verboden is. Maar
wat zie je. in de praktijk? In Zee
land zijn drie bedrijven nog niet
omgeschakeld, in Nederland zijn
dat er 60. Het merendeel van de
1300 Nederlandse kippenhouders
met legbatterijen is wel overge
stapt naar de scharrelkip.
Hans en Lia Fokke: „Het stuit me tegen de borst dat er nog altijd bedrijven zijn met legbatterijkippen.'
„De meeste van deze 60 bedrijven
zijn bezig met de omschakeling
naar een diervriendelijker omge
ving. Een aantal bedrijven heeft
nog geen vergunning gekregen of
heeft andere, misschien wel finan
ciële problemen gehad, waardoor
vertraging is opgetreden", zegt Nel-
leke Blok, pluimveehouder van
biologische kippen en betrokken
bij de ZLTO.
„Erger is", zegt ze, „dat er in Brus
sel is afgesproken dat eiproducten
(zoals bijvoorbeeld eipoeder of ei
geel) van kooi/legbatterij kippen
nog wel op de markt mogen ko
men. En dat kan ook nog een hele
tijd duren. Daardoor wordt de
prijs voor een ei gedrukt", legt ze
uit.
Want als er scharreleieren in
plaats van legbatterijeieren ge
bruikt zouden moeten worden
voor de cakes en dergelijke, dan
zouden pluimveehouders als fami
lie Fokke een 'reëlere prijs voor
hun eieren krijgen'.
Maar in Spanje is de legbatterij
nog niet afgeschaft, in Italië, Po
len, Griekenland en België zitten
de kippen ook nog in de legbatte
rij. „We hadden er vertrouwen in
dat dit in Europa goed geregeld
zou worden. Dat er controles uitge
voerd zouden worden. Maar dat ge
beurt niet. We zijn erg teleurge
steld in de politiek", zegt Hans
Fokke. „Eigenlijk zijn er te veel eie-
faammsBSsasm,
ren op de markt. Kijk als staatsse
cretaris Bleker nu gezegd had:
voor iedere kooikip moet de boer
na 1 januari 1 euro betalen, dan
had je eens moeten zien hoe snel
iedereen was omgeschakeld."
De investering van de omschake
ling weegt zwaar door. „Vorig jaar
was een slecht jaar", verzucht Fok
ke. „We kregen ongeveer 5 cent
per ei en de kostprijs is 7 cent per
ei. We lijden verlies. En dit jaar
wordt het er niet veel beter op. Zo
lang andere lidstaten van Europa
hun eieren of de producten daar
van goedkoop op de markt kun
nen brengen, wordt de prijs ge
drukt."
Het steekt hen ook dat 'eten geen
geld meer mag kosten'. „Vraag aan
mensen of ze iets meer geld voor
een scharrelei overhebben en een
aantal zal zeggen: nou geef mij
maar het goedkoopste eitje. Wat
ons overkomt, is niet uniek. Ook
de boeren die aardappels en uien
verbouwen, hebben problemen.
De kostprijs is hoger dan de op
brengst. Voor scharreleieren moet
je harder werken dan voor legbat
terijeieren en dan is er nog de tus
senhandel die de prijs bepaalt."
foto's Marcelle Davidse
Het is 'op zich een goede maatre
gel' vindt Lia. „Onze kippen zien
er levendiger uit dan vroeger. Toen
kregen ze hun water, voer en ze
legden braaf een ei. Maar het is
niet natuurlijk om amper bewe
gingsruimte te hebben."
De legbatterij voorbij
Scharrelkippen hoeven geen bui
tenlucht te zien, maar moeten wel
vrij rond kunnen lopen in een
stal. Het ei is gemerkt met num
mer 2 in de winkels.
Vrij uitloopkippen (nummer 1) kun
nen altijd naar buiten gaan.
De biologische kippen (nummer 0)
hebben meer ruimte, komen bui
ten, krijgen onder andere biolo
gisch voer.
Vanaf 1 januari is afgekondigd dat
er geen legbatterijeieren meer in
de schappen mogen liggen.
MIDDELBURG - Hoe verandert de
Zeeuwse taal en welke invloed
heeft het op de Zeeuwse bevol
king? Dit onderzoek Adriaan Jan
sen, student Nederlandse Taal en
Cultuur aan de universiteit van Lei
den, met een brede enquête.
In het onderzoek draait het om in
welk dialect Zeeuwen zijn opge
voed en - wanneer de streektaal
niet met de paplepel is ingegoten -
in hoeverre ze dat jammer vinden.
Maar ook is Jansen benieuwd of
dialectsprekers hun kinderen zelf
in het Zeeuws (gaan) opvoeden.
De student probeert verder te ach
terhalen of Zeeuwen het erg vin
den dat het dialect langzaam ver
dwijnt.
Jansen koos voor het Zeeuws om
dat hij zelf op Schouwen-Duive-
land is opgegroeid, terwijl zijn
ouders hem met het Zuid-Beve-
lands hebben grootgebracht. „De
verschillen tussen de dialecten vie
len me daardoor al heel vroeg op."
Het Zeeuws was daarom een logi
sche keuze toen hij bij het studie
vak 'Van sms-taal tot Verkavelings
vlaams' een streektaal moest kie
zen. „En dat ik zelf Zeeuw ben,
heeft ook wel een meerwaarde."
Eind deze week loopt de enquête
af Jansen hoopt genoeg mensen
te bereiken voor een uitgebreide
scriptie over de resultaten.
De enquête is te vinden op
h ttp://bit.ly/Zeeuwsch
MIDDELBURG - De ondernemings
raad van het ROC Zeeland gaat
het besluit tot vestiging van het
nieuwe hoofdkantoor in Temeu-
zen juridisch aanvechten. Volgens
voorzitter Ed Dijkhuizen zijn de af
spraken uit het fiisieconvenant
met het ROC Westerschelde ge
schonden.
De raad stapt naar de bedrijfscom-
missie en heeft ook een advocaat
in de arm genomen, zo werd giste
ren besloten op een bijeenkomst
in Middelburg. Het stuit de OR te
gen de borst dat ruim 6 ton uit het
onderwijsbudget wordt 'verspild
aan geschuif met personeel'. „Zo
ga je niet met elkaar om."
MIDDELBURG - Het draagvlak voor
een tweede kerncentrale bij Bors
sele is minder groot dan wordt
aangenomen.
Tegenstanders van de bouw van
Borssele 2 plaatsen deze kantteke
ning in een reactie op de startno
titie voor een tweede nucleaire
stroomfabriek.
Ze stellen dat meerdere onder
zoeken van uiteenlopende bu
reaus en opdrachtgevers hebben
aangetoond dat vraagtekens kun
nen worden geplaatst bij de stel
ling dat het maatschappelijk
draagvlak in de gemeente Borse-
le en in de provincie Zeeland rela
tief groot is.
Alleen in het dorp Borssele is dit
zo, laten de Zeeuwse Milieufede
ratie, mede namens Wise en
Borssele2Nee, en GroenLinks
Zeeland weten.
In beide reacties wordt betwij
feld of in die onderzoeken de
consequenties van een tweede
kerncentrale wel in volle omvang
zijn verwoord.
Zo is de kans dat koeltorens no
dig zullen zijn onderbelicht geble
ven.
Bovendien blijkt uit de onderzoe
ken dat de overgrote meerder
heid van de deelnemers een voor
stander is van duurzame energie
opwekking.
