In Groningen
j tviodoriand
Terwijl roodwitte
boemeltjes door de
Groninger natuur
sporen, wandelt
Inki de Jonge
tussen Bedum en
Winsum van
nieuw naar oud
land. Met een
plattegrond uit
1850 in de hand.
PW
I 024-3650360
m reizen@wegener.nl 2.1 reizen
Zaterdag 7 januari 2012
BESTEMMING
Jpft Deze wandeling (17 kilometer)
loopt van station naar station,
grotendeels ovër verharde
wegen en paden.
Het eerste deel, van station Be
dum tot na hét Lofversbosje, kan
bij slecht weer problemen ople
veren voor mensen op Wielen.
Horeca is te vinden in Bedum,
Garnwerd en Winsum.
Zul je net zien. Loop je
met een boswachter
door het Groninger
land, is er geen bos te
bekennen. Maar geluk
kig weet boswachter Aaldrik Pot
ook alles van vogels en die zijn
hier in overvloed. Hij weet ook
veel van de geschiedenis van dit
land, dankzij een kaart uit 1850
van het land tussen Bedum en
Winsum. Boerderij Knollendam
was er in 1850 nog niet, maar de
kop-hals-rompboerderij daarach
ter vast wel, net als de weilan
den, die glinsteren in de zon.
Dunne essen, stram in het gelid,
heffen hun stakerige takken naar
de hemel. Essen worden steeds,
vaker ziek, zegt de boswachter.
Net als de iep en de kastanje.
Innersdijk heette dit gebied vroe
ger, toen het nog moeras was. In
de middeleeuwen werd er een
dijk omheen gelegd, de Wold-
dijk. Ze zeggen dat de vrome
boer Walfridus er nog aan heeft
gewerkt, Walfridus bracht het
christendom naar Bedum en om
geving. Hij zou zijn vermoord
door de Noormannen en werd
begraven in de kerk van Bedum,
die vervolgens een bede
vaartsoord werd.
De Wolddijk is naar huidige
maatstaven gemeten een wat
schamel dijkje, hoger dan 1 me
ter is hij niet. Maar het gaat om
het idee. Het land rechts ligt la
ger dan links. En links was het
water, dat regelmatig dreigde.
We lopen door Westerdijkshorn.
Achter esdoorns ligt het witte to
rentje sierlijk te stralen. Nu is het
een rijksmonument, maar vroe
ger wilde niemand voor de kos
ten opdraaien. Wie hier werd be
graven, werd eerst rond de toren
gedragen. Oude en nieuwe graf
zerken prijken tussen molsho
pen en late madeliefjes. Op een
grafsteen lezen we 'Life is Short,
Death is Nought, Love is All'.
Ineens, na het dorp, opent het
land zich. Kaarsrechte fietspaden
voeren langs liniaalrechte sloten
door het boomloze land. Overal
hoor je getwiettwiet en gefliere-
lier van weidevogels. De bos
wachter heeft haviksogen en
kent ze allemaal bij naam. Dat
dartele bruine vogeltje is een
graspieper, een torenvalk hangt
in de lucht en een houtsnip
zwalkt alsof hij dronken is. In de
oude waterloop de Ae fluiten
een paar honderd smienten in
paniek, want er zit een verdwaal
de havik op een hek.
Onze wandeling voert een stuk
langs de provinciale weg, maar
gelukkig voert die ons ook even
langs de Oude Weg.en een drie
hoekige lap grond waar ooit een
burcht stond, de Onstaborg. Je
kunt de sporen van de erfafschei-
Foto's van bovenaf: De Hunze; Wal-
frieduskerk in Bedum; Winsum.
foto's Jan Zeeman
ding nog zien in de verlaagde
stroken in het gras, het water dat
deels tot de slotgracht behoorde.
De familie Onsta was in de veer
tiende eeuw een van de meest
vooraanstaande families van de
Ommelanden, maar ze waren als
anti-Groningers in voortdurend
conflict met hun omgeving.
Aan de andere kant van de weg
verandert het landschap zicht
baar. Wat recht is, wordt krom.
De weg loopt langs de oude,
meanderende loop van de rivier
de Hunze en het vroegere Reit-
diep, langs oude waterlopen die
niet meer bestaan maar waarvan
de sporen nog goed te volgen
zijn. Hier grazen schapen op
oude oeverwallen. De toren van
Klein Wetsinge beiert zijn slagen
over het land. De lucht krijgt ve
gen krijtwit en grijs, de zon zakt,
het licht wordt van zilver. Koeien
trekken met zachte rukjes aan
het gras en heffen kauwend hun
grote koppen, hun bespottelijke,
gele oorbellen als een noodzake
lijk kwaadaardig sieraad.
In Garnwerd lokt de koffie. Bij
Ad Noorens recreatiecentrum
voorspelt waarzegster Minirha
op gezette tijden de toekomst.
Maar voor ons blijft die koffie
dik, want het eerbiedwaardig
oude Hotel Hamming serveert
uitsmijters. Welke wandelaar
Startplaats: station Bedum.
RoutebesclhirnJvDinig: Sla RA en volg de verharde weg langs de huizen, het
spoor ligt aan uw rechterhand. Als de weg links afbuigt, loop RD over half-
verhard pad, dat voor het bruggetje LA buigt en bij fruitbomen RA gaat.
Loop RD tussen de huizen door, steek de weg over en volg het pad dat
zich door het Lofversbosje slingert. Op T-splitsing RA, tweede T-splitsing
LA, op asfaltpad RA. Eerste afslag (Wolddijk) RA naar Westerdijkshorn.
Na het dorp eerste weg LA bij bordje richting Winsum, dan LA Dijkhorns-
terpad op. Volg dit fietspad tussen weilanden, sla na picknickbank en kano
steiger LA bij het bruggetje over oude Ae. Vervolg het pad door de velden
tot het eind, waar u stuit op de N361. Steek niet over, maar sla direct LA
over het fietspad, een eind verderop verlaat het fietspad de weg, waarna
het met een slinger terugkomt op de provinciale weg. Daar aangekomen
LA, eerste weg RA Karspelweg, naar Groot Wetsinge.
Volg pad door het dorp het land in. Na boerderij De Raken RA langs water
richting Garnwerd. Einde pad LA naar Garnwerd of direct RA. Voor boerde
rij Weidelust LA en direct RA, fietspad langs water. Einde weg RA. Na bord
je Winsum LA bij picknickplaats, volg dit pad en buig voor de N361 LA
het schelpenpaadje op. Bij water RA, Wipopad. Vervolg pad langs het wa
ter tot aan boogbrug. Daar RA, loop langs Herberg De Gouden Karper
(links) LA Hoofdstraat Winsum in. Einde straat op driesprong LA, direct
weer LA Kerkstraat in.
Het voetpad rechts naast de kerk brengt u slingerend naar station
Winsum. Neem daar de trein terug naar Bedum.
kan zonder uitsmijter?
Wat later willen we over de Reit-
diepdijk rechtdoor lopen, langs
het turquoise water, om rechtsaf
te kunnen slaan naar Winsum.
Maar een bord zegt nee, een
boer wil ons niet op zijn erf heb
ben. We moeten dus langs het
Pieterpad, dat tot 1999 in ieder
geval nog een klein stukje langs
de dijk voerde tot de ruilverkave
ling daar een einde aan maakte.
Jammer. Zo'n druk belopen wan
delroute zou beter verdienen
dan deze weg, waar automobilis
ten hun eigen gedachten hebben
over de maximumsnelheid.
Maar Winsum maakt alles goed.
Dromerige huizen langs het stille
water, bootjes, een kerktoren, de
omgeving lijkt weggelopen van
een schilderij van De Ploeg en
dat is ook een beetje zo, want Jo-
han Dijkstra schilderde dit ge
zicht op voormalig Obergum.
Wie halverwege het paadje bij
de esdoorn gaat staan, treedt in
zijn voetstappen.
Verder lopen we, naar de boog
brug. Cafe J8cA heeftj^ijn,_gKLtis
Wifi eri een oplaadpunt voor de
accu van elektrische fietsen lo
pen. We zijn weer terug in de
21e eeuw.
Reageren?
- redactie.reizen@wegener.nl
LOCATIE
Amsterdam
NEDERLAND
infographic CRW
DRENTHE