121 pensioenen
De economische crisis wordt meer voelbaar voor de gewone Nederlander.
Volgens De Nederlandsche Bank zitten sommige pensioenfondsen
zo krap bij kas dat zij op uitkeringen moeten gaan korten.
De gouden tip voor wie binnenkort met pensioen wil
gaan: werk nog een jaartje door.
In de gevarenzone
zaterdag 7 januari 2012
KS8BBB^^t888BaB588i
Crisis raakt het appeltj
door Maurice Wilbrink
Voor een groot
aantal gepensio
neerden wordt
2013 een bijzon
der schraal jaar.
De koopkracht
van hun aanvul
lend pensioen gaat sterk naar bene
den. Geen inflatiecompensatie en
daar overheen komt ook nog eens
een bruto korting van gemiddeld
2,5 procent, met uitschieters tot 7
procent.
Ongeveer 125 fondsen, welke
wordt later deze maand duidelijk,
moeten zo'n korting doorvoeren
van De Nederlandsche Bank
(DNB). Deze fondsen hebben de
achtereenvolgende schokken op
de financiële markten sinds 2008
niet kunnen, pareren - ze moeten
per 1 april 2013 het 'uiterste red
middel' inzetten, het verlagen van
pensioenuitkeringen, en het verla
gen van de pensioenopbouw van
de werkenden.
Aan de ingreep van de toezicht
houder vallen een paar dingen op.
Om te beginnen toont DNB enig
erbarmen met het lot van gepen
sioneerden in de meest verzwakte
fondsen. Die moeten eigenlijk
meer dan 7 procent korten, maar
krijgen de rest van 2013 om te her
stellen. Lukt ook dat niet. dan moe
ten ze eind van dat jaar alsnog de
rest van de kortingsmaatregel door
voeren.
Voor veel 65-plussers is het aanvul
lend pensioen ongeveer de helft
van hun inkomen, naast de AOW.
Een korting van 7 procent levert
hen dan een bruto koopkrachtda
ling op van 3 tot 4 procent. Omdat
hun pensioen ook al verschillende
keren niet is geïndexeerd, wordt
de uitholling van hun koopkracht
zo langzamerhand behoorlijk
groot, zo'n 10 tot 20 procent in
een paar jaar tijd.
De pensioenbestuurders klagen al
jaren dat ze de dekkingsgraad van
hun fonds moesten uitrekenen
aan de hand van een 'risicoloze'
marktrente, die dagelijks veran
dert. De bestuurders vinden dat
deze rente de financiële gezond
heid van een fonds slechter voor
stelt dan nodig.
Daar zit wat in: de centrale ban
ken houden de rente extreem laag
ter ondersteuning van het Europe
se bankensysteem. Er is dus sprake
van een bijzondere situatie op die
rentemarkt, en dat wordt door
DNB nu ook onderkend.
De fondsen mogen nu rekenen
met een driemaandsgemiddelde
in plaats van de extreem lage dag-
rente van 30 december 2011. De
dekkingsgraad komt er zo wat be
ter uit te zien: gemiddeld stijgt de
ze van 94 naar 98 procent.
Dankzij deze rente-ingreep kan de
korting gemiddeld beperkt blijven
tot 2,5 procent in plaats van bijna
het dubbele.
Om veilig te zijn moet de dek
kingsgraad boven de 105 procent
zitten. Zonder de aanpassing van
de rekenrente zouden ongeveer
180 fondsen in de gevarenzone zit
ten in plaats van 125 nu, aldus
DNB
De toezichthouder denkt hiermee
bij te dragen aan 'rust en duidelijk
heid'. De economie wordt boven
dien niet nodeloos schade toege
bracht door extra kortingen in een
periode dat de koopkracht toch al
onder druk staat.
De kortingen vormen het pijnlijke
sluitstuk van vijfjaar durende her
stelplannen die de verzwakte fond
sen in 2009 ingingen. Schrappen
van indexatie, premieverhogingen
en het versoberen van pensioenre
gelingen hebben onvoldoende ge
holpen. Met het oog daarop is een
nieuwe pensioenstelsel ontwor
pen, dat vanaf 2013 voor een schok-
bestendiger situatie moet zorgen.
Dat betekent niet dat de gepensio
neerden na 2013 gevrijwaard zul
len zijn van koopkrachtdaling.
Hun fonds zal wel sneller kun
nen reageren op financiële pro
blemen en dat betekent dat in
de toekomst mee- en tegen
vallers ook wat sneller wor
den doorgegeven aan de
deelnemers.
Voor de werkenden blijft er
een fors probleem bestaan.
Door de komende korting
en het uitblijven van in
dexaties de afgelopen jaren
hebben ook werkenden
nu al een flink pensioen
gat opgelopen. Dat valt al
leen te repareren door
extra te sparen voor later.
Er is ook een andere oplos
sing voor dit probleem:
doorwerken. De vuistregel
is simpel en wellicht een
eye-opener: een jaar langer
werken levert 8 procent
meer aanvullend pensioen
op. Leg daar de korting van
2013 eens naast.
De Nederlandsche Bank
maakt niet bekend welke
pensioenfondsen in de geva
renzone zitten en wellicht
moeten korten. De fondsen
moeten zelf aan hun deelne
mers bekendmaken wat ze
gaan doen om hun dekkings
graad te verbeteren. Een aan
tal grote fondsen - zoals ABP
en Zorg en Welzijn - zal daar
over op 19 januari openheid
verschaffen. De herstelplan
nen moeten dan allemaal
weer bekeken worden door
DNB en half mei moet duide
lijk zijn wat er per 1 april
2013 gebeurt als het fonds
zich onvoldoende heeft her
steld.
Tussen haakjes de dekkingsgraad per eind november.
Voorbeelden van pensioenfondsen die
eind november onder de 105 procent zaten,
volgens de gangbare berekeningswijze. DNB
komt nu hoger uit met haar berekeningen.
Bedrijfstakpensioenfonds voor het kappersbedrijf
(81,8 procent)
Pensioenfonds Metaal en Techniek PMT (87,3)
PNO Media (89,5 procent)
Pensioenfonds Zorg en Welzijn (94 procent)
Ambtenarenfonds ABP (94 procent)
PME, pensioenfonds van de metalektro (87,4 procent)
KPN Pensioenfonds (97 procent)
Pensioenfonds PostNL (97,5 procent)
bpfBOUW (98,7 procent)
Pensioenfonds Medewerkers Apotheken (100,2 procent)
Pensioenfonds DNB (100,4 procent)