241 zeeland
Duitse bouwers
ledereen kent
Oude Pastorie
Lot Doel lijkt beslecht 'Kerncentrale niet naast bestaande'
Huisnaam
„Op de eerste verdieping
is een kamer die er nog
net zo uit ziet als in
1873."
Dorpssmid verzamelde spullen van kerk en pastorie
'Het halve dorp heeft in de Oude Pastorie gewoond'
woensdag 4 januari 2012
Schouwen-Duiveland kent veel huizen, boten en boer
derijen met bijzondere namen. In deze serie worden
ze verklaard.
Dit keer de Oude Pastorie in Sirjansland waar sinds
1988 Joke en Gerard Oele wonen.
In het kader van de internationale hulpverlening restaureerden Duitse bouw-
ploegen na de ramp van 1953 de gevel van de Oude Pastorie in Sirjansland
met zijn antieke belijsting en ornamenten.
door Marijke Vael
Alle inwoners van Sir
jansland, ongeveer
360 in aantal, ken
nen de Oude Pasto
rie. En dat, terwijl de
ze aanduiding niet als huisnaam
op de gevel staat van het pand aan
de Sirse Lageweg.
„Dat hoeft ook niet want die
naam zit in de hoofden van de
mensen hier. Bovendien is het
huis niet meer in gebruik als pasto
rie en wordt de aanduiding pasto
rie zelden als huisnaam gebruikt.
Op een pastorie zit hooguit een ko
peren bordje waarop vermeld staat
welke dominee er woont," weten
Joke en Gerard Oele.
Toen zij in 1988 hun intrek namen
in het monumentale pand woon
de daar al geen dominee meer.
„Begin jaren zeventig werd aan de
andere kant van het dorp een nieu
we pastorie gebouwd." De pasto
rie waarin het onderwijzersecht
paar nu woont, kreeg toen van de
Sirse bevolking als vanzelfspre
kend de toevoeging 'oude'.
Het pand werd in 1873 gebouwd
op initiatief van de Nederlands
Hervormde Gemeente Sirjans
land. Ruim honderd jaar voor Ge
rard Oele als 25-jarige onderwijzer
met zijn jonge echtgenote Joke
Knuistingh Neven vanuit Streef
kerk verhuisde naar het kleine
Zeeuwse dorp. „Ik kon hier hoofd
worden van een schooltje waarop
zestien kinderen zaten."
Het stel vestigde zich in 1976 in de
dienstwoning die aan de school
vast zat maar wilde, toen zij een
maal gesetteld waren, graag een ei
gen huis in Sirjansland. „De ge
meente Duiveland was niet bereid
de dienstwoning die we van hen
huurden te verkopen," herinneren
Joke en Gerard zich.
Maar aan de andere kant van de
school kwam in 1988 het huis van
het echtpaar De Feyfer te koop, de
oude pastorie. „We vonden dat al-
tijd al een mooi en karakteristiek
pand. En hét was vrijstaand en
had het een grote tuin."
Er was wel het een en ander te
doen aan het tien kamers omvat
tende pand dat tijdens de waters
noodramp 2,40 meter onder water
stond.
„Daarbij gingen veel authentieke
details verloren, onder andere de
houten lambrisering in de domi
neeskamer aan de voorzijde." In
het kader van de internationale
hulpverlening restaureerden Duit
se bouwploegen na 1953 de gevel
met zijn antieke belijsting en orna
menten en herstelde een aantal
binnenmuren, maar verder herstel
was de verantwoordelijkheid van
de bewoners. „Dat was zoveel
werk dat het nog niet af was toen
wij het huis kochten. Aan de ach
terzijde ontbraken nog diverse ra
men."
Gerard verrichte in zijn vrije tijd
heel wat timmerwerk aan het
pand, legde de tuin opnieuw aan
en er kwam een nieuwe keuken
en badkamer. „Maar helemaal af
komt het waarschijnlijk nooit. Dat
gaan we niet redden. Op de eerste
verdieping is een kamer die er nog
net zo uit ziet als in 1873. Et is lang
niet overal dubbel glas en het dak
is niet geïsoleerd."
Toch bewoont het stel met
veel plezier vijf van de tien
vertrekken van de Oude Pas
torie. „Meer hebben we niet no
dig. En het is hier heerlijk rustig
en sfeervol." Z
o blijkt de garage naast het huis
een voormalig koetshuis te zijn.
„Daarin stond het koetsje van de
dominee. Een paard had hij niet.
Het was de gewoonte dat dorpelin
gen die een paard bezatten daar
mee om beurten op zondag naar
de pastorie gingen om dominee
met het koetsje naar de kerk te rij
den. Een afstand van zo'n vijftig
meter.
Er schijnt nogal eens onenigheid
geweest te zijn over wie dat mocht
doen." Tegenwoordig ondenkbaar,
want Sirjansland is volgens Gerard
en Joke een heel sociaal dorp. „Als
iemand hulp nodig heeft wordt
die gegeven. Dat is een enorme
pre."
Ze vonden het altijd al een
karakteristiek pand, maar
sinds ze er in 1988 hun in
trek namen, zijn Joke en Gerard
Oele extra geïnteresseerd in de ge
schiedenis van de Oude Pastorie
in Sirjansland. Gerard: „In de loop
van de tijd verzamelde ik een aan
tal oude spullen waaronder een an-
Af en toe melden zich bij Jo
ke en Gerard Oele mensen
die vroeger in de Oude
Pastorie woonden. „Vanaf de
bouw in 1873 tot de ramp van 1953
woonden hier predikanten van de
Nederlands Hervormde Gemeen
te. Daarna werd het pand be-
sichtkaart uit 1947 met daarop de
toevoeging 'Pastorie Sirjansland'
en een foto uit begin 1900. Toen ik
erachter kwam dat de oude dorps
jeugd van Sirjansland, meneer
Hanse, informatie over de kerk en
pastorie verzamelde om een boek
je te maken over de wordingsge
schiedenis van de pastorie heb ik
woond door particulieren, waaron
der een man die later burgemees
ter van Rijssen werd. Hij stond
hier ineens voor het huis omdat
hij erbij gefotografeerd wilde wor
den. En Marianne Fluyt uit Zwolle
die naar de reünie kwam vanwege
het 700 jarig bestaan van Sirjans-
alles aan hem gegeven. Helaas
stierf hij voor hij het boek kon af
maken. Ik heb de gegevens die hij
bij elkaar kreeg nooit kunnen-be
kijken, maar zou dat graag eens
doen. Ik bijvoorbeeld benieuwd of
hij meer te weten kwam over een
wekere Struijk die de eerste steen
van de pastorie metselde."
land, kwam ook naar haar oude
woning kijken. Eigenlijk heeft het
halve dorp hier gewoond want na
de ramp werd het huis gebruikt
voor dakloos geworden gezinnen.
En terwijl de schade aan de school
werd hersteld werd hier les gege
ven in de achterkamer."
DOEL - Het lot van het Schelde-
dorp Doel lijkt definitief beslecht.
Burgemeester Mare Van de Vijver
van de gemeente Beveren stelt dat
'de situatie in Doel onhoudbaar
is'. Hij roept de Vlaamse regering
op snel te beslissen over het uit
breidingsplan voor de Antwerpse
haven. Van de Vijver reageerde op
kritiek dat Beveren het dorp aan
zijn lot overlaat. Vandalen hielden
in de nacht van 20 op 21 december
huis in Doel. Zij vernielden ruiten
van het ontmoetingscentrum en
die van een winkelpand waar nog
mensen wonen. Volgens het actie
comité Doel is het niet de eerste
keer dat dit is gebeurd. De bewo-
nersgroep eiste extra veiligheids
maatregelen. Deze oproep was
nog niet de deur uit, of Doel kreeg
opnieuw een tegenslag te verwer
ken. Meer dan vijftienhonderd jon
geren trokken oudejaarsavond
naar het dorp om een illegale Rave
Party bij te wonen.
door Frank van Cooten
BORSSELE - De tweede kerncentra
le mag niet worden gebouwd pal
naast de bestaande kerncentrale.
Deze locatie staat te dicht op het
dorp Borssele.
Het dagelijks gemeentebestuur
van de gemeente Borsele sprak
zich reeds in 2009 uit tegen deze
mogelijke locatie en betreurt het
daarom dat deze plek toch als een
van de zes zoeklocaties is opgeno
men in de zogeheten concept noti
tie reikwijdte en detailniveau plan-
MER (MilieuEffectRapport).
„Een aanvaardbaar woon- en leef
klimaat voor de inwoners van
Borssele komt aanzienlijk onder
druk te staan", aldus het dagelijks
gemeentebestuur. Het college
vindt een tweede centrale meer
passen in de industriële omgeving
ten noorden van de Europa-
weg-Zuid.
Het college van burgemeester en
wethouders wijst ook een koelsys
teem middels hoge koeltorens af,
zoals dat gebeurt in Doel. Dergelij
ke torens passen niet in het land
schap.
De procedures rondom de mogelij
ke tweede centrale zijn weliswaar
op de langere baan geschoven,
maar dat maakt de reactie van Bor
sele niet minder relevant, vindt
wethouder Marga Vermue. „De
bouw van de tweede centrale is
niet van de baan."