121 vuuFWerkvandalisme Oud en nieuw: 'LT--V Vuurwerkvandalis- me loopt door de steeds zwaardere explosies uit de hand. Met dank aan de vele instructie filmpjes op inter net. Tegelijkertijd wordt opsporing makkelijker dankzij het web. donderdag 22 december 2011 oorlogszone I door Sander Zurhake Opgeblazen bus hokjes, branden de papiercontai ners, gesneuvel de ruiten en dof fe dreunen van explosies in de verte gaan verge zeld van een penetrante kruit lucht. Nee, dit is niet revolutionair Cairo of opstandig Libië, het is Ne derland tijdens de vaderlandse vuurwerkmanie tussen kerst en oud en nieuw. De onschuldige as tronauten en de gillende keuken meiden zijn vervangen door nitra ten, Cobra's 6 en lawinevuurpijlen die het Nederlandse straatbeeld een oorlogsaanblik geven. Het als leuk knalwerk gepresen teerde vuurwerk bestaat namelijk in werkelijkheid uit zware explo sieven die de kracht hebben van militaire granaten. Geïnspireerd door YouTube-filmpjes met specta culaire explosies bewerken jonge ren in Nederland dit illegale vuur werk met benzine of andere che mische stoffen. De gevolgen laten zich raden. Waar het tien jaar gele den nog een hele prestatie was om met rotjes of strijkers blikjes en flesjes op te blazen gaan nu com plete bushokjes, scooters en auto's de lucht in. Op YouTube is te zien hoe tieners zo'n geïmproviseerde bom laten exploderen op een basketbalveldje, waarna een groot deel van het veld onbegaanbaar is omdat het door de toegevoegde benzine blijft fikken. Dat illegaal vuurwerk zonder een creatieve toevoeging ook vernieti gend kan zijn blijkt uit een ander filmpje. Vandalen laten een scoo ter exploderen door een lawine vuurpijl onder het zadel te duwen. Scherven worden tientallen me ters verderop teruggevonden. „De schadegevallen worden zwaar- der en het letsel ernstiger", zegt Cees Meijer, coördinator van de Taskforce Vuurwerkbommenma kers. Daarom verandert de over heid Nederland noodgedwongen elk jaar in anticipatie op de viering van het nieuwe jaar in een ware vesting. „Wij noemen dit altijd operatie oud en nieuw", grapt een woordvoerder van de gemeente Amsterdam met enig sarcasme. Brievenbussen moeten of afgeslo- 'De schadegevallen worden zwaarder en het letsel ernstiger' ten worden of compleet verwij derd. Hetzelfde geldt voor vuilnis bakken en papiercontainers die vanwege het vuilnis in combinatie met het vuurwerk groot brandge vaar opleveren. Landelijke cijfers over de kosten zijn er niet. Maar bij de grotere gemeenten kan het tonnen kosten. Ondanks de voor zorgsmaatregelen sneuvelen elk jaar nog honderden publieke voor zieningen. Zo werden vorig jaar in Utrecht 96 prullenbakken, 70 kli- ko's en 14 verkeerspalen met vuur werk vernield. Het kost PostNL elk jaar 200.000 tot 300.000 euro om brievenbus sen vuurwerkbestendig te maken. Daar komen nog eens de kosten bovenop om brievenbussen te ver vangen, want elk jaar worden nog steeds een paar honderd brieven bussen opgeblazen. „Daarbij lijden zowel andere bedrijven als particu lieren onder dit soort vandalis me," zegt Hanne Kluck van Post NL. „Bedrijven verliezen belangrij ke, vertrouwelijke post en zeer per soonlijke brieven die juist rondom kerst worden verstuurd, bereiken nooit hun eindbestemming." Volgens Meijer van de vuur- werk-Taskforce ligt de doorgesla gen opblaasdrang in Nederland voor een groot deel aan sociale me dia als YouTube waarop handlei dingen voor bommen gemakkelijk kunnen worden uitgewisseld. „Daarnaast stimuleert het ook haantjesgedrag onder die jongens. Wie kan de zwaarste explosie ver oorzaken? Dat is de kern van het probleem." De ironie wil echter dat de sociale media een 'prachtige kans' bieden om vandalen gemakkelijker op te sporen, aldus Meijer. „Ze bieden het bewijs zelf aan." Daarom heb ben de politie, het Openbaar Mi nisterie en Stichting Consument en Veiligheid (SCV) zich dit jaar voor het eerst verenigd in de Task force Vuurwerkbommenmakers. De SCV speurt YouTube af naar opnames met vuurwerkvandalis- me, waarna politie en justitie de mensen achter het account probe ren te achterhalen. Deze samen werking lijkt nu al z'n vruchten af te werpen omdat de vandalen rela tief snel gevonden worden volgens Meijer. Al 80 procent van de ach terhaalde mensen heeft hun in structie- en pronkfilmpjes offline gehaald. „Ze worden kennelijk toch nerveus wanneer een brief van justitie op hun mat valt." Jongeren laten graag op internet zien hoe ze hun illegale vuurwerk- bom tot ontploffing hebben ge bracht. De filmpjes moedigen ande ren aan om nog grotere explosies te veroorzaken, zegt Cees Meijer, coör dinator van de Taskforce Vuurwerk bommenmakers.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 12