12 economie
'Groen gas
nodig voor
halen doel'
Obligaties Europees
noodfonds zijn erg gewild
V
www.pzc.nl/beleggen
duurzame energie Plannen ECN en Gasunie
heeft ook gekozen voor tijdregistratie van
atrea systemen
www.atrea.nl
Gratis PZC voor een betere cao
woensdag 14 december 2011
ACTUELE KOERSEN
Meer duurzame energie kan
moeilijk zonder winning van
gas uit biomassa.
In 2025 zouden 1,5 tot 2 mil
joen huishoudens op groen
gas kunnen overgaan.
Maasvlakte en Eemshaven
voor zeven nieuwe fabrieken.
door Chris van Aiem
DEN HAAG - Door gebruik van
'groen gas' uit biomassa kan Neder
land veel sneller omschakelen naar
een duurzame energievoorziening.
Zonder groen gas wordt het moei
lijk de overheidsdoelstelling van 14
procent duurzame energie in 2020
te halen.
Dat zeggen onderzoekscentrum
ECN en Gasunie, die plannen heb
ben ontwikkeld voor een groot
schalige productie van groen gas
in Nederland. Als investeerders
daar geld insteken, kan in 2025
drie miljard kuub groen gas wor
den geproduceerd. Dat is voldoen
de voor 1,5 miljoen tot 2 miljoen
huishoudens. Groen gas kan ook
worden gebruikt voor productie
van elektriciteit en brandstoffen
voor transport.
Grootschalige productie van groen
gas is alleen mogelijk door vergis
ting van geïmporteerde biomassa.
Die moet uit landen als Brazilië,
Rusland en Canada worden ge
haald. Volgens ECN gaat het daar
bij om duurzame biomassa die
niet ten koste gaat van voedsel
voorziening, natuur, landschap en
waterhuishouding.
Op de Maasvlakte bij Rotterdam
en bij de Eemshaven in Groningen
zouden in totaal zeven grote gasfa
brieken moeten worden gebouwd.
Volgens de onderzoekers is gaspro
ductie in Nederland de beste keu
ze omwille van de leveringszeker
heid. „Net als bij de olie wil je niet
afhankelijk worden van andere lan
den", aldus ECN-onderzoeker Jan
Willem Erisman.
In Alkmaar gaat in 2013 een 30 mil
joen euro kostende proeffabriek
voor groen gas draaien. In 2017
moet er een grotere, commercieel
haalbare gasfabriek komen. -
Zonder subsidie is productie van
groen gas nog niet haalbaar. Mo
menteel is groen gas zes keer zo
duur als gewoon aardgas. ECN en
Gasunie verwachten dat de prijs
van aardgas de komende jaren
stijgt, terwijl groen gas door betere
productietechnieken goedkoper en
daardoor concurrerend wordt. De
kosten van biomassa is de meest
onvoorspelbare factor voor de prijs
van groen gas.
Groen gas stoot volgens de onder
zoekers 70 procent minder CO, uit
dan aardgas. Door gebruik van
groen gas kan Nederland 3 procent
van de duurzaamheidsdoelstelling
van 14 procent in 2020 behalen.
GOES - Journalisten van de PZC hebben gisteren op de
weekmarkt in Goes gratis kranten uitgedeeld.
De journalisten hadden de kranten eerst zelf opgekocht
en deelden ze daarna uit aan winkelend publiek en
marktkooplieden. In een uur tijd waren er tweehonderd
kranten weggegeven.
smsmsmmam
Met deze publieksvriendelijke start van de acties voor
een betere cao voor dagbladjournalisten wilden de PZC'
ers duidelijk maken dat ze oog hebben voor het belang
van de lezers van de krant.
In het hele land voeren journalisten actie voor een bete
re cao. foto Willem Mieras
FRANKFURT - Het Europese nood
fonds EFSF heeft gisteren voor het
eerst kortlopende obligaties uitge
zet. Door de grote belangstelling
voor het Europese papier hoefde
het noodfonds slechts lage rentes
te betalen op de leningen, die een
looptijd hebben van drie maan
den.
Het EFSF, dat met garanties van
de eurolanden geld ophaalt om de
noodleningen aan zwakke eurolan
den te financieren, wist een be
drag van 1,97 miljard euro veilig te
stellen, tegen een rente van 0,222
procent. De vraag naar de staatsle
ningen was meer dan driemaal zo
groot als het aanbod. Dat bleek uit
data van de centrale bank van
Duitsland. De rente die aan Frank
rijk wordt berekend over staatsobli
gaties met een eenzelfde looptijd
bedraagt tussen de 0,26 en 0,53
procent. Investeerders boden
Duitsland en Nederland recente
lijk zelfs een negatieve rente op
hun staatsleningen.
Volgens analist Alessandro Gian-
santi van ING is het waarschijnlijk
dat het EFSF gemakkelijker kortlo
pende obligaties zal kunnen uitzet
ten dan leningen met een langere
looptijd. Volgens hem wijst de cor
relatie met de Franse renteniveaus
hierop.
Als kredietbeoordelaar Standard
Poor's de kredietstatus van Frank
rijk verlaagt, komt automatisch die
van het EFSF in het geding, aldus
Giansanti. „Het fonds zal dan een
liquiditeitspremie moeten betalen
aan investeerders, waardoor het
voor hen erg moeilijk wordt om
obligaties uit te geven op de
markt."
AEX INDEX 298,56 1,17 (0,39%)
TOP 5 ST1JCER5 AMSTERDAM
slot
+/-
Antonov
Ballast Nedam
Kardan
TNT Express
Nieuwe Steen
TOP S DALERS AMSTERDAM
naam slot
BE Semicond 4,75
Ordina 1,01
Qurius 0,16
Heineken 34,23
Aperam 10,08
AMSTERDAM - De Europese beurzen
toonden gisteren bij het sluiten van
de handel een gemengd beeld. De
AEX-index sloot 1,17 punten hoger
op 298,56 punten. Een winst van 0,4
procent. De MidKap-index kreeg er
0,5 procent bij en eindigde de dag op
447,10 punten. De beurs in Londen
bleef sterk met een plus van 1,1 pro
cent. Maar de markten in Parijs en
Frankfurt verloren tot 0,4 procent. In
de AEX-index hoorde staalbedrijf Arce-
lorMittal bij de stijgers met een winst
van 1,6 procent. Bodemonderzoeker
Fugro kreeg er 1,3 procent bij en Shell
noteerde 2,6 pocent hoger. Bierbrou
wer Heineken was een opvallende da
ler op de beurs met een verlies van
2,1 procent.
WALLSTREET
NEW YORK - De beurzen op Wall
Street doken gisteren tegen het einde
van de handel in de rode cijfers. De
Dow-Jonesindex sloot 66,45 punten
lager op 11.954,94 punten. Een ver
lies van 0,6 procent. De S&P 500-in-
dex verloor 0,9 procent en eindigde
op 1.225,73 punten. De Nasdaq ver
loor 1,3 procent tot 2.579,27 punten.
De Fed liet weten de rente tot zeker
midden 2013 op een laag niveau, niet
hoger dan 0,25 procent, te houden.
Het aandeel Best Buy duikelde ruim
15,4 procent. De elektronicaketen
boekte in het derde kwartaal minder
omzet en winst dan was verwacht
door beleggers. De euro noteerde bij
het slot van de Amerikaanse handel
op 1,3035 dollar.
0.04 0.01 33.33
13.59 0,89 7.01
1.79 0.07 4.08
5,60 0,16 2,87
8,50 0,22 2,71
Opzc.nl/beurs
Volg veel mee
-2.99
-2,44
-2.13
-1.99
Volg veel meer koersen en
indexen van minuut tot minuut
op onze website.
COOL
sharecompany CODCGptS i
Bron: ShareCompany
Adverteren? Bel CoolConcepts op 071-566 39 16.
wwwsharecompany nl wwwcoolconcepts.nl
AEX
AMX
ASCX
EUROSTOXX 50
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
3,10
0,01
-32,30
Aalberts
12,06
0,04 -23,55
Accell
13,02
0,00
-31,14
AB Inbev
44,52
0.44 3,31
Ahold
9,77
-0,03
-1,03
AMG
7,55
-0,12 -16,37
Acomo
9,85
0,01
-11,10
Air Liquide
90,95
-0,05 -4,96
Air France KLM
3,98
-0,02
-70,75
Arcadis
12,52
0,33 -28,11
Antonov
0,04
0,01
-75,00
Allianz
73,04
-1,20 -17,87
AkzoNobel
34,70
0,07
-25,34
ASMI
20,38
0,40 -23,08
Arseus
10,54
0,04
-6,89
Aistom
23,54
-0,10 -34,42
Aperam
10,08
-0,20
0,00
BAM
2,58
0,04 -43,79
Ballast Nedam
13,59
0,89
-5,62
Arcelor Mittal
13,40
0,21 -53,00
Arcelor Mittal
13,40
0,21
-53,00
BinckBank
7,68
0,01 -33,79
BE Semicond
4,75
-0,16
-5,72
AXA
10,10
-0,35 -19,75
ASML
30,30
-0,01
4,84
Brunei
22,71
0,02 -22,99
Beter Bed
13,60
-0,01
-36,03
BASF
51,10
-0,51 -14,41
Boskalis
25,48
0,18
-28,61
CSM
10,68
-0,06 -59,20
Dockwise
11,52
0,13
-42,23
Bayer
45,73
-0,09 -17,31
Corio
31,25
-0,20
-34,92
Delta Lloyd
12,82
-0,14 -14,44
Exact
17,99
0,14
-12,46
BBVA
6,12
-0,14 -19,05
DSM
34,88
0,02
-18,12
Eurocom Prop
23,72
-0,08 -31,14
Fornix
0,59
0,00
-72,51
BMW
52,95
0,43 -10,03
Fugro
41,98
0,54
-31,73
Heijmans
7,30
-0,03 -51,48
Grontmij
4,90
0,03
-71,69
BNP Paribas
30,08
-0,78 -37,87
Heineken
34,23
-0,74
-6,70
Imtech
19,37
0,30 -31,77
Kardan
1,79
0,07
-59,79
Carrefour
17,54
-0,28 -44,28
ING Groep
5,29
-0,07
-27,13
logica
0,88
0,01 -42,63
Kas bank
8,48
0,18
-27,89
Credit Agricole
4,53
-0,04 -52,83
KPN
8,90
-0,09
-18,53
Mediq
11,21
0,04 -19,93
Kendrion
17,00
0,20
17,24
CRH
13,35
0,00 -13,87
Philips
15,10
-0,02
-34,12
Nutreco
47,02
0,34 -17,20
LBIInt
1,63
0,00
3,82
DaiRiler
32,66
-0,40 -35,63
PostNL
2,21
0,00
-76,74
Ordina
1,01
-0,03 -72,65
Macintosh Ret
10,90
0,04
-40,27
Danone
47,70
0,00 -0,14
Randstad
21,12
-0,12
-46,54
Pharming
0,09
0,00 -56,52
Nieuwe Steen
8,50
0,22
•43,26
Deutsche Bank
27,76
-0,21 -29,00
RD Shell A
27,42
0,69
10,88
5NS Reaal
1,63
0,00 -48,90
Qurius
0,16
0,00
-44,64
Deutsche Boerse
42,80
-0,44 -17,38
Reed Elsevier
8,64
0,04
-6,72
Ten Cate
19,37
-0,03 -30,82
Sligro
20,22
0,00
-12,89
Deutsche Telekom
9.13
0,11 -5,47
SBM Offshore
15,66
0,17
-6,59
Unit4
18,82
-0,04 -22,73
Swedish Automobile
0.21
0,00
-93,95
E.On
16,79
-0,21 -26,79
TNT Express
5,60
0,16
0,00
USG People
5,73
0,09 -62,30
TKH
16,10
0,32
-17,90
Enel
3,04
-0,05 -18,74
TomTom
2,84
-0,02
-64,02
VastNed Retail
28,82
0,06 -44,55
TMG
9,80
•0,10
-34,80
Eni
15,80
0,10 -3,28
Unibail Rodamco
130,75
-1,05
-11,51
Vopak
40,08
0,12 12,46
Wessanen
2,52
0,02
-14,83
France Telecom
12,24
-0,03 -22,04
Unilever
25,60
0,09
9,87
Wavin
8,11
0,12 -28,83
Xeikon
2,92
•0,03
•1,91
GDF-Suez
20,34
-0,36 -25,33
Wolters Kluwer
12,91
0,02
-21,28
Wereldhave
48,98
-0,70 -32,95
Generali
Iberdrola
ING Groep
11,97
4,82
5.29
-0,14 -15,79
-0,05 -16,49
-0.07 -27,13
OVERIGE AANDELEN
Intesa Sanpaolo
1,22
0,00 -39,84
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
L'Oreal
78,73
-0,19 -6,61
3W Power Shares
3,40
0,00
-15,63
Hal Trust Unit
83,90
0,40 -10,74
RBS
0,24
0,00
-48,94
LVMH
110.00
-1,35 -10,82
Aamigoo
3,95
0,00
-37,50
Heineken Hold
29,04
-0,90 -10,71
RD Shell B
28,20
1,00
13,16
Muench Rueck
91,19
0,15 -19,62
Accsys
0,09
0,00
-78,05
Hes
33,20
-0,17 0,61
Reesink
74,24
0,00
5.30
Nokia
3,85
0,13 -49,74
AFC Ajax
Ageas
6,72
-0.14
-3,31
Hitt
5.05
0,34 4,12
Rood Testhouse
0.16
0,00
-4,22
Philips
15,10
-0,02 34,12
1.24
-0,01
-27,28
Holland Col
22,53
0,00 -22.58
Roto Smeets
9.00
0,00
-33,33
Repsol YPF
22,83
0.44 9.50
AMT
0,27
0,01
-85,85
Homburg Invest
0.33
0,00 -89,32
Simac Techniek
2,25
0,00
-3,18
RWE
26,44
-0.31 -47.00
AND Int
0.72
0,05
-83,82
Hunter Douglas
28,10
0,65 -29,00
Sopheon
0,08
0,01
-20,00
Saint-Gobain
29,21
-0,58 -25.03
AP Alternative
8,91
-0,29
0,91
Hydratec
17,25
0,00 10,22
Stem
20,84
0,00
-0,43
Sanofi-Aventis
52.91
0,33 f 8,76
Atrium
3,28
0.00
-23,72
ICT
2,80
-0,01 -45,86
Tetragon
5,95
•0,07
3,48
Santander
5,64
-0.08 38.92
0,06 43.95
Batenburg Techniek
16,59
-0,26
-20,24
Lanschot, van
20,46
0,32 -31.90
Thunderbird Res.
2,13
-0.02
-16,47
SAP
43,42
Bever
1,60
0,00
-30,43
MDxHealth
1.47
0,02 0.68
Tie
0,09
0,00
-28.80
Schneider Elec
39,26
-0,78 -30,93
Bnll
13,37
0,00
1,60
Mittal Basket
13,90
0,20 0,00
Tiscali
0,03
0,00
-57.14
Siemens
73,13
0.40 -21,11
Conversus Capital
20,00
0.01
11,05
NB Priv Eq Partners
7,00
0,00 0,43
TMC
9,25
-0,01
-2.12
Societe Gen
17,72
-0,88 -56,64
Crown v Gelder
3,50
0,00
-51.72
Nedap
20,49
0,38 -14,62
TNT Basket
7,81
0,16
0,00
Telecom Italia
0,82
0,00 -14,71
Cryo-Save
4,20
0,01
-12,52
Ned sense
0.32
0.01 -33,67
Value8
24,00
0,00
0.33
Telefonica
13,42
-0.08 -20,90
Ctac
0,60
-0.02
-71.35
New Sources Energy
0,58
0.00 52,63
Vivenda
0,14
0,00
-58,70
Total
38,50
0,45 -4,04
Dico Internat
2,09
0,00
-34.69
Neways
5.94
0,10 -32,99
Volta finance
3,40
0,00
-9.33
Umbail Rodamco
130,75
-1,05 -11,51
Docdata
13,10
-0.12
48,01
Oce
6.42
0.00 -19.75
Wegener
2.30
0,00
-58.93
UniCredit
0.75
-0,03 -51.61
DPA
0,84
0,00
-58.77
OctoPlus
0,47
0,01 -62,96
Witte Molen
4.51
0,00
-13.77
Unilever
25,60
0.09 9,87
Ego-Lifestyle
0,40
0,04
110,53
Oranjewoud
4,50
-0,04 -3,87
Yatra
3,10
0,00
-49.59
Vinci
32,48
0,20 -21.01
Eurocastle
0,04
0,00
-84,62
Ordina Right
0,03
-0,02 0,00
Vivendi Un'iv
16,62
0,02 -18.96
Galapagos
9,57
-0,02
-20.05
Porceleyne Fles
7,80
0,00 -17.81
Grooth geb
42.00
0,00
7.69
Prologis
6.95
-0,02 44,49
member of the share company group
fEN KWETST,f
kan kwal/te"
