Pioniers willen nooit
meer anders boeren
21 zeeland
Zeeuwse scholen werken samen
PZC
maandag
Fiets
De krant 6 weken voor 18 euro!
De biologische landbouw is bescheiden in Nederland en doet
in Zeeland amper mee. De bioboer: „Deze manier van boeren
is beter voor alles en iedereen en geeft veel meer voldoening."
maandag 12 december 2011
door Wim Hofman
Tegenwoordig zie je dat
meisjes hun fietsen ver
sieren met plastic bloe
men. Versierde fietsen
zagen we voor het eerst na de be
vrijding. De fietsen werden om
wikkeld met rood-wit-blauw crê
pepapier en tussen de spaken
werd oranjepapier gevlochten.
Soms bevestigde men aan het
stuur een soort ereboogje.
Na de bevrijding kwam ook de
fiets van mijn moeder weer te
voorschijn. Ze had er behoed
zaam mee om moeten gaan en de
fiets nogal eens onder takkenbos
sen moeten verstoppen. Bepaalde
Duitsers speurden naar fietsen.
Het fijne wist ik er niet van. Ik
vond het toen wat vreemd dat
mannen met alle geweld een da
mesfiets wilden hebben.
Toen haar twee zoontjes te groot
werden om ze bij haar op de fiets
mee te nemen, gingen we vaak lo
pen. Vanuit Vlissingen over de
dijk langs het kanaal naar de
noodwinkels in Middelburg en te
rug. Of naar de veerboot, want
we gingen wel eens naar Bres-
kens. Het eten was schaars of op
de bon en daarom gingen we wel
eens eieren halen aan de over
kant De veerboot was altijd wel
spannend. Meestal moest je aan
dek tussen de auto's staan. We
werden nogal eens nat gespet
terd, omdat er vaak wat wind
stond.
In Breskens was ook wel wat te
zien. Kapotte huizen en noodwo
ningen en hoogst interessante
bunkers, maar wij gingen naar de
boer om eieren. Hij had roestbrui
ne kippen, met rode kammen en
gele oogjes, maar mijn moeder
kreeg witte eieren die in oude
kranten werden verpakt. Heel
voorzichtig gingen we naar huis.
Daar werden de eieren uitgepakt
en zachtjes in een pan met kalk
gelegd voor later.
Volgens mij fietste mijn moeder
niet zo graag. Ik mocht in ieder
geval steeds vaker haar fiets le
nen, al kon ik, als ik op het zadel
zat niet bij de pedalen. Daarom
ging ik maar op de trappers
staan. Het was een goede fiets
zonder veel versiering of franje
en daarmee raakte ik steeds ver
der van huis.
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
COLOFON
PZC
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
Uitgever
Charles van den Oosterkamp
Hoofdredactie
Peter jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adjunct) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T: 0113-31 5670
E: bevelanden@pzc.nl tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145,4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5740
E: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111-45 4650
E: schouwen-duiveland@pzc.nl
Advertenties
VerkoopteamZeeland
Merken en Diensten, Business-to-Business/
de Ondernemer, Zorg, Onderwijs,
Onroerend Goed
T: 0118-434070
E: teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Familieberichten: 088- 0139 999
Personeelsadvertenties: 055- 5388 000
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruik maken van de vakantieservice?
Abonnement opzeggen?
Vul het formulier in op:
www.pzc.nl/lezersservice
of bel: 088- 013 9910
Toets 1bezorgklachten (vanaf 07.00 uur)
nabezorging bij melding voor 12.00 uur
Toets 2: informatie over uw abonnement
Toets 3: informatie over abonneevoordeel
Maandag t/m vrijdag: 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 08.00 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Postbus 3229, 4800 MB Breda
U kunt uw abonnement beëindigen tot uiterlijk
vier weken voor het einde van de betaalperiode.
U ontvangt een schriftelijke bevestiging.
Abonnementsprijzen
Maand 26,45 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal 74,65 (acceptgiro €77,75)
Jaar €285,25 (acceptgiro €288,35)
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehouden Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel van
Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeldrecht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener legt
van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van
de abonnementsovereenkomst. Deze gegevens
kunnen gebruikt worden om u op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten
van andere onderdelen van Wegener en zorgvuldig
geselecteerde partners. Indien u geen prijs stelt op
informatie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt intrek
ken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken bij PZC
Lezersservice. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
Ja, ik neem de PZC en ontvang de eerste 4 weken gratis en neem aansluitend:
een doorlopend abonnement met automatische betaling van 74,65 per kwartaal <na28)
D een doorlopend abonnement met betaling per accept van 77,75 per kwartaal <na28>
ik neem een proefabonnement van 6 weken voor 18,-. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad) (p6)
Stuur de bon naar: PZC, Afdeling Lezersservice, Antwoordnummer 54050,5004 VB Tilburg.
Bellen kan ook: 088 - 013 9910
m/v
Straat
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van mijn rekening af te schrijven.
Rekeningnummer Handtekening
De PZC gaat zorgvuldig om mei persoonsgegevens In hi
et colofon treft u nadere informatie aan
BIOBOEREN AAN HET WOORD
door Edith Ramakers
Het is zoveel spannender
om biologisch te boeren",
zegt Alex van Hootegem.
„Eigenlijk is het terug naar het tra
ditionele boeren. Toen we ook
geen kunstmest en chemische be
strijdingsmiddelen gebruikten.
Over vijftig jaar zeggen we tegen
elkaar: Weet je wat we na de TVvee-
de Wereldoorlog tot rond het jaar
2000 deden? Toen spoot de mens
heid chemische middelen op haar
eten. Gek he?"
Van Hootegem is een pionier in
Kruiningen en boert op 165 hecta
re biologische grond. Met de web
winkel, de Grote Verleiding, kun
nen biologische producten op af
stand besteld worden. We brengen
de producten van ons eigen land
en het land van onze collega's
naar de klant."
Collega Hans Quist uit IJzendijke
weet nog dat de overstap in 1994
met horten en stoten ging. „De re
gelgeving veranderde en in die tijd
gaf de overheid een duwtje in de
rug om biologisch te gaan boeren.
Ik zeg niet dat de overheid dat nu
maar weer moet doen. Maar op
het vlak van promotie, informatie
over biologische producten en
teelt ligt een grote kans om deze
manier van boeren uit te breiden."
Want boeren op biologische wijze
levert veel minder stress op: „Het
gewas groeit rustig en daar word je
zelf ook rustiger van. En omdat
het minder snel hoeft te groeien,
is het ook minder gevoelig voor
ziekten."
De belangrijkste biologische sector
in Zeeland is de biologische akker
bouw. Op veel van die bedrijven
worden naast gewassen als aardap
pelen en graan ook peulvruchten,
waspeen en winterpeen ver
bouwd. De Zeeuwse bodem leent
zich voor akkerbouw en volle-
gronds groenteteelt.
Verdeling landbouwgrond in Nederland 2010
2$%
Areaal biologische landbouwgrond per provincie
I Provincie
2008
2009
2010
Aandeel 2010 I
Drenthe
5642 ha
5941 ha
6472 ha
4,3%
Flevoland
7095
7481
7647
8,6%
Friesland
5604
5641
5723
2,5%
Gelderland
7098
7323
7234
3,0%
Groningen
4105
4409
4888
3,0%
Limburg
1145
1004
1085
1,1%
Noord-Brabant
5378
5575
5613
2,2%
Noord-Holland
5566
5473
5838
4,5%
Overijssel
3560
3685
3894
1,9%
Utrecht
1769
1869
1933
2,9%
Zeeland
1057
1175
1259
1,1%
Zuid-Holland
2416
2335
2361
1,8%
Totaal
50.435
51.912
53.948
2,9%
(Aandeel van totaal Nederlandse landbouwgrond)
Felix Binicewicz
Volgens Quist is het geen toeval
dat er een concentratie aan bioboe-
ren in Zeeuws-Vlaanderen zit. „In
Zeeuws-Vlaanderen zijn de gron
den net iets lichter; zandiger dan
de rest van Zeeland, waar veel zwa
re klei is. Daardoor is de onkruid-
bestrijding een stuk gemakkelijker.
En ik weet wel zeker dat de biologi
sche boeren in een streek anderen
motiveren om ook om te schake
len."
Alex van Hootegem begon als jon
ge boer in de maatschap bij zijn va
der. „We hadden een gangbaar ak
kerbouwbedrijf Om ons bedrijfle
vensvatbaar te houden, stonden
we voor de keuze om het te vergro
ten of te intensiveren. Maar aan
beide kleven nadelen. Grond ko
pen is niet goedkoop, intensiveren
niet echt mijn hobby."
Biologische akkerbouw leek hem
wel wat. „Maar het was een
sprong in het diepe, ik kon niet
meer op routine werken, zoals ik
in de gangbare landbouw deed.
Daar isoleer je een probleem en
dan spuit je het kapot, met alle bij
komstige nare gevolgen. In de bio
logische akkerbouw kijk je naar na
tuurlijke mechanismen en creëer
je de ideale omstandigheden. Ik
ben veel op mijn land bezig. Soms
sta ik uren te kijken naar de plan
ten, alleen maar om te kijken wat
er gebeurt. En echt, de bodem be
weegt van vruchtbaarheid."
Vroeger kregen bioboeren nogal
eens het verwijt dat ze geen con
stante kwaliteit konden leveren.
„Dan hadden we te veel uitval
door ziekte. Maar we hebben nu
amper nog partijen die afgekeurd
worden", zegt Quist. „Mijn spercie-
bonen, dorperwten, aardappels en
tarwe zien er goed uit."
Natuurlijk heb je weieens uitval.
Van Hootegem: „Aardappels zijn
nu eenmaal gevoelig voor phy-
tophthora, een schimmelziekte. In
de gangbare akkerbouw komt dat
niet voor. Daar wordt tegen gespo
ten. Het is een gigantisch pro
bleem, moeilijk op te lossen."
Het is van belang dat er een aard
appelras gekweekt wordt dat beter
bestand is tegen phytophthora.
„Dan hoeven de gangbare boeren
door Cornelleke Blok
GOES - Zeeuwse middelbare scho
len en mbo's zijn de onderlinge
concurrentie voorbij. De directeu
ren ondertekenden vrijdag in het
Edudelta College in Goes een over
eenkomst waarin ze beloven nau
wer samen te werken. Dat is nodig
om het onderwijsaanbod in Zee
land op peil te houden.
De samenwerking bestaat bijvoor
beeld uit het uitwisselen van per
soneelsleden en een betere afstem
ming van specialisaties, zoals
sport, tweetalig onderwijs en tech-
nasiumafdelingen.
Daarnaast komen er eenduidige re
gels voor de overstap van vmbo-t
naar de havo, die in heel Zeeland
gelden.
Om de kosten te drukken willen
de scholen een dienstencentrum
oprichten waarin ondersteunende
activiteiten zoals financiën, ICT,
beveiliging en schoonmaak geza
menlijk worden uitgevoerd.
En het is de bedoeling verder te
gaan met de samenwerking. In
apnl moeten meer concrete plan
nen op tafel liggen.
De afspraken, waaraan alle Zeeuw
se middelbare scholen en mbo's
(behalve de Isaac Beeckman Acade
mie in Kapelle) zich aan verbin
den, zijn een vervolg op een rap
port van adviesbureau KPMG van
eind september, waarin stond dat
de Zeeuwse scholen zonder sa
menwerking in de toekomst fail
liet gaan, door dalende leerlingaan
tallen.
