io eurotop
Europa voor het blok
Overal pijn als deze top faalt
fc
vrijdag 9 december 2011
Nervositeit overheerste
gisteren bij de Europese
leiders op de top in
Brussel over de eurocrisis.
Allen realiseerden zich
wat er op het spel staat,
maar ook dat een
oplossing haast buiten
bereik ligt.
door Laurens Kok en Hans de Bruijn
Zelfs rasoptimist
Mark Rutte leek er
gisteravond weinig
vertrouwen in te
hebben dat de EU
eindelijk de allesbe-
slissende 'big bazooka' tegen de
schuldencrisis in stelling weet te
brengen. Bij zijn aankomst op de
EU-top in Brussel was de premier
voor zijn dóen uitermate zuinig
met commentaar. Verwachtingen
durfde hij al helemaal niet uit te
spreken.
Rutte herhaalde de Nederlandse
inzet en wilde geen vragen beant
woorden. Verontschuldigend:
„Hier moeten jullie het mee
doen." Het tekende de nervositeit
bij het begin van wat eerder was
aangekondigd als 'de top der top
pen' en wat gisteravond begon
met een informeel diner.
Rutte was niet als enige kortaf Als
of ze het afgesproken hadden be
perkten de EU-leiders zich tot
summiere statements, om maar
vooral niets te zeggen wat de on
derhandelingen zou kunnen be
moeilijken.
Maar zij benadrukten het belang
van wat op het spel staat. De Fran
se president Nicolas Sarkozy zei
eerder op de dag met zijn kenmer
kende bravoure dat er 'geen twee
de kans' komt om de crisis aan te
pakken. Europa heeft volgens hem
nog maar een paar weken de tijd
om de euro te redden. En de Duit
se kanselier Angela Merkel zei dat
de euro aan geloofwaardigheid
heeft ingeboet. „En die moet her
steld worden."
Als om duidelijk te maken om wie
het écht draait in Europa, staken
vlak voor het begin van de top
Merkel, Sarkozy, Europees presi
dent Van Rompuy, Commissie
voorzitter Barroso, IMF-topvrouw
Lagarde en president Draghi van
de Europese Centrale Bank de kop
pen nog even bij elkaar. Mark Rut
te moest het doen met een onder
onsje met zijn nieuwe Belgische
collega Di Rupo en de Luxemburg
se premier Juncker.
Minister van Financiën Jan Kees
de Jager, gisteren eerder op de dag
aanwezig op een bijeenkomst met
Europese christendemocraten in
het Franse Marseille, ziet dat het
'gevoel van urgentie' in Europa is
toegenomen. „Er werd lang ge
dacht dat de crisis is op te lossen
met meer geld. Inmiddels is ieder
een hier in Marseille ervan over
tuigd dat begrotingsdiscipline en
begrotingstoezicht nodig zijn."
Daar waren ook Sarkozy en Mer
kel van de partij, .voordat zij naar
Brussel vlogen. De Jager bleef
nuchter onder alle noodkreten.
„Niks laatste kans, er zijn gewoon
nóg meer toppen nodig om er uit
te komen", zei hij.
Dat was een realistische inschat
ting, want bij het begin van de top
bleken er nog grote meningsver
schillen. De Duitse bondskanselier
Angela Merkel eist een verdragswij
ziging om eurolanden die er een
potje van maken, automatisch
sancties op te leggen. Maar de Brit
se premier David Cameron piekert
er niet over het verdrag open te
breken.
Merkel dreigt de eurosceptische
Britten met een 'alleingang' van
de zeventien eurolanden, waarbij
de overige tien EU-lidstaten het
nakijken hebben. Maar dat stuit
weer op grote bezwaren van Rut
te, die het Verenigd Koninkrijk
binnenboord wil houden.
José Manuel Barroso David Cameron Elio Di Rupo Christine Lagarde Angela Merkel Mario Monti Lucas Papademos Nicolas Sarkozy
foto's EPA
«V. f l f1-
De ogen van de hele
wereld zijn vandaag
gericht op Brussel. Het
kan Obama zelfs zijn
herverkiezing kosten als
de euro verongelukt.
door Maurice Wilbrink
Zelden is een top van Eu
ropese regeringsleiders
door de rest van de we
reld zo intensief gevolgd
als de top die gisteravond in Brus
sel begon.
De crisis in de Europese monetai
re unie is een rechtstreeks gevaar
voor de totale wereldeconomie:
een recessie in de eurozone be
dreigt niet alleen miljoenen banen
op het Europees continent, maar
ook de werkgelegenheid in China,
de VS en elders.
De afgelopen maanden al begon
de schuldencrisis de economie af
te remmen, zodanig dat de eurozo
ne nu in een recessie is beland.
Aandelenkoersen daalden niet al
leen hier, maar ook in de VS en in
de meeste opkomende economie
ën.
Banken in de eurozone vertrou
wen elkaar niet langer, en de kre
dietverlening aan bedrijven en
consumenten stokt. Grote beleg
gers trekken enorme hoeveelhe
den kapitaal terug naar hun eigen
continent of land. De zakenbank
Morgan Stanley verwacht bijvoor
beeld dat Europese banken de ko
mende tijd voor 1500 tot 2500 mil
jard euro aan beleggingen terugha
len uit Azië.
De onderlinge afhankelijkheid van
economieën wereldwijd is de afge
lopen tien jaar enorm toegeno
men, mede omdat China begin de
ze eeuw toetrad tot de Wereld
handels Organisatie. De Europese
Unie is voor China de belangrijk
ste handelspartner, en als die weg
valt staat het complete exportmo
del van de Chinezen op de tocht.
Vorig jaar voerde China voor onge
veer 300 miljard aan goederen en
diensten uit naar Europa. In omge
keerde richting ging het om 133
miljard aan goederen en diensten.
Ook de VS vreest een ongeluk in
de eurozone, en de Amerikaanse
banken hebben hun risico's in Eu
ropa al flink teruggebacht.
De Amerikaanse regering bemoeit
zich dan ook steeds nadrukkelijker
met de crisis in de eurozone. Het
voorzichtige herstel van de Ameri
kaanse economie, waar de werk
loosheid nu daalt, kan in 2012
door problemen in Europa om
slaan. Voor president Barack Oba
ma, die zich in november volgend
jaar wil laten herverkiezen, zou
dat slecht nieuws zijn.
De uitkomst van de eurotop zal
niet onmiddellijk leiden tot een
uiteenvallen van de eurozone en
daarmee tot een wereldwijde reces
sie. Men houdt wel rekening met
■compromissen die de beleggers on
voldoende overtuigen, zoals eer
der is gebeurd.
In dat geval woekert de eurocrisis
nog een tijd door, en zorgt voor
een recessie in de EU die langer
aanhoudt en onvermijdelijk nega
tief doorwerkt op de rest van de
wereld.
