cultuur 113
Hohe Messe geeft steeds nieuwe energie
NEDERLANDSE BACHVERENICING Jos van Veldhoven leidt uitvoering in Zeeuwse Concertzaal in Middelburg
Bachvereniging komt
vaker naar Middelburg
agenda
vrijdag 2 december 2011
wnwnnihiiiiiéiwiwiihiihi miiinyihiii^iiiniy^iiiiinbiiwiiiiiiiiiiminiiiiiiu in Mil nn niii'iii"11 iiii ii1 n hifi mi 'in 1 ii 11 ii iiiihiint1 h mi min miiiiiiiiiiiirimiiiiiiiiiwiHWi
PZC-redacteur Jan van Damme
blogt over nieuwe Zeeuwse boeken
op www.pzc.nl/zeelandgeboekt.
STUUR UW TIPS NAAR redactie@pzc.nl
Zet uw foto in een album op
www.pzc.nl/foto
OP PAD
Middelburg
Schrijfster Renate Dorrestein signeert.
De Drvkkery, 14.45 uur
Vertoning film Twee Levens van Fifi Vis
ser. Zij is ook aanwezig om vragen te be
antwoorden.
Cinema Middelburg, 19.00 uur.
'Zeeuws onderwaterverleden: Schepen
door jeanette Vergouwen
Bach is 'absoluut de groot
ste componist, de ziel van
de wereld', stelt Jos van
Veldhoven, artistiek lei
der van de Nederlandse Bachver-
eniging (NBV). „In deze tijd van
miserie hebben we hem hard no
dig. Als de wereld zijn verstand
verliest en de cultuur zo wordt af
geroomd, moeten we er alles aan
doen om Bach en zijn muziek te
koesteren."
Theater De Wegwijzer, 20.30 uur
Oostburg
Alderliefste: 'Trois'. Een Frans-Neder
landse mix van hits en eigen werk.
Ledeltheater, 20.15 uur
Concert King King ft Alan Nimmo (UK,
bluesrock).
The Lane, 21.00 uur
Terneuzen
Rowwen Hèze speelt Koper.
Scheldetheater, 20.00 uur
Vlissingen
De Zeeuwse Komedie speelt 'Les liai
sons dangereuses'.
Theater Vestzak99, 20.30 uur
Bluesroute, met in diverse cafés optre
dens van Champagne Charlie, Boogie Be
asts, Sugar Boy and The Sinners, Bare
foot, Stonecold, Mike The Mellotones,
The Mississippi Delta Brothers, The
Catsmokes, Schipper Bemanning, Let's
Buzz en Betty's Doghouse.
Binnenstad, 20.45 uur
Openingsconcert Bluesroute door Oil
Brown Band (UK).
De Piek, 20.30 uur
Het optreden van De Andersons in het
Arsenaaltheater is geannuleerd.
Westkapelie
Voorronde HooilKoorts, met Geert
(van Oorschot), Chaotic Harmony, Babes
in Suits en The Raptured.
Special act is Going Dutch.
Kasteel van Batavia, 20.00 uur.
De NBV, waaraan Jos van Veldho
ven al bijna dertig jaar verbonden
is, voert deze maand de Hohe Mes-
se van Bach uit, met een tournee
door Japan en negen concerten in
Nederland. Op 13 december is er
een uitvoering in de Zeeuwse Con
certzaal in Middelburg.
De Hohe Messe is volgens Van
Veldhoven een compositie waarin
Bach alle genres op vocaal gebied
heeft verwerkt. „In dit werk zit
muziek uit de renaissance en de ba
rok, religie en theater zijn ver
mengd en er is een prachtige ver
houding tussen gevoel en ver
stand. Het is een complex werk en
de toehoorders zullen ervaren dat
Bach zich laag voor laag open
plooit. Dit is cultuur in volle rijk
dom."
„De uitvoering is lastig", aldus de
artistiek leider. „De zangers en in
strumentalisten kunnen geen se
conde de aandacht laten verslap
pen. Fysiek is het een uitputtings
slag. Maar die vermoeidheid is an
ders. Als je vijf minuten aan het
musiceren bent, valt de vermoeid
heid gewoon van je af"
Als dirigent heeft Van Veldhoven
de opdracht ervoor te zorgen dat
al die musici, die stuk voor stuk
Met steun van sponsor Rabobank
verzorgt de Nederlandse Bachver
eniging de komende jaren een edu
catief programma om meer jonge
ren kennis te laten maken met de
muziek van Bach en is er een grote
re spreiding van het muziekaan
bod. Twee plaatsen in Nederland
profiteren hiervan. Gekozen is
voor Middelburg en Leeuwarden.
Drie jaar lang zal de NBV regelma
tig Middelburg aandoen. Dit sei
zoen met de Hohe Messe (dinsdag
13 december, Zeeuwse Concert
zaal) en het jubileumprogramma
met cantates van Bach en Scheidt
(18 mei, Oostkerk, Middelburg).
en Goden', dubbellezing drs. M.L. Man-
ders en S. van Haelst Msc. voor het Na
tuurkundig Gezelschap.
Zeeuwse Bibliotheek, 19.30 uur
Dansen op vrijdag
't Schuttershof, 23.00 uur
PODIUM
Goes
Blind Date, verrassingsoptreden drie
zangeressen, begeleid door topmusici.
Theater De Mythe, 20.00 uur
Middelburg
Theo Maassen. Uitverkocht.
Stadsschouwburg, 20.00 uur
Nieuw- en Sint Joosland
Cabaretière Kristel Zweers (try-out).
foto's Anna van Kooij
nadat hij alles op het gebied van
orgelmuziek, cantates en grote
composities zoals passionen en
oratoria had geschreven - alleen
nog grote projecten ter hand nam.
Zijn laatste grote werken waren
verzamelingen van het beste wat
hij in een bepaald genre had ge
componeerd. En zijn, letterlijk, al
lerlaatste verzameling is de Hohe
Messe geworden. Het allerbeste op
vocaal gebied. En of de toehoorder
nu jong of oud is, ongelovig of ge
lovig, als ze hun hart openen voor
Bach, zullen ze genieten. Daar ben
ik van overtuigd."
Van Veldhoven is trots op de NBV.
„We verstarren niet, we blijven
jong en blijven experimenteren.
Er zit veel jong talent tussen de so
listen. Ze zingen allen met weinig
vibrato en kunnen zowel de soli
als de koordelen aan. Dat is bijzon
der."
Hohe Mess door de Nederlandse Bach
vereniging, m.m.v Dorothee Mields, Jo-
hanette Zomer (sopranen), Margot Oit-
zinger (alt), Charles Daniels (tenor) en
Peter Harvey (bas), dinsdag 13 decem
ber om 19.30 uur in de Zeeuwse Con
certzaal in Middelburg. Reserveren via
www.bachvereniging.nl.
Jos van Veldhoven: „Als je vijf minuten aan het musiceren bent, valt de vermoeidheid gewoon van je af."
graag musiceren, op één lijn staan.
„Ik moet zorgen voor de goede
tempi, de balans en de juiste ex
pressie. De solisten brengen hun
aria's met virtuoze coloraturen en
versieringen, maar ook met gedra
gen expressieve passages. Boven
dien maken ze deel uit van het
koor. Dat betekent dat ze nooit op
hun stoel zitten en voortdurend
moeten zingen. Daarom moeten
zij een geweldige stembeheersing
hebben. De blazers in het orkest
hebben ieder een grote obligate so
lopartij, virtuoos en met een over
daad aan hoge tonen. Bach testte
dus de grenzen van het kunnen
van vocalisten en instrumentalis
ten."
In drieënhalve week veertien maal
de Hohe Messe vertolken is dus
een bijna onmenselijke opgave.
„Het is een kwestie van plannen.
Volgens Mendelssohn was de Ho
he Messe het grootste kunstwerk
ooit geschreven. Hij vond het zelfs
te moeilijk om op één avond te
brengen. Wij doen dit wel, maar
we hebben tussen de uitvoeringen
telkens een rustdag gepland."
„Zelf heb ik moeite met het uit
mijn hoofd zetten van de muziek.
In mijn hoofd draait de film van
de uitvoering door en de volgende
dag moet ik toch van nul af begin
nen en het verhaal van deze mu
ziek opnieuw vertellen. Elke och
tend neem ik de partituur door en
we repeteren altijd in de zalen om
de akoestiek uit te proberen. Maar
de Hohe Messe, hoe vermoeiend
ook, zorgt ook telkens voor nieu
we energie."
De Hohe Messe is het allerlaatste
werk waar Bach aan heeft ge
werkt. Hoewel hij het Kyrie en
Gloria al in 1733 schreef en de ande
re delen later, bleef Bach aan de
partituur sleutelen. „Zijn hand
schrift was beverig en de partitu
ren zaten vol vlekken. Het blijft
een vraag waarom Bach deze mis
wilde schrijven. Ik denk dat hij -
De Nederlandse Bachvereniging voert de Hohe Messe uit.
Meer agendanieuws en het
complete bioscoopprogramma
zijn te vinden op de website
van deze krant.
ZEELAND GEBOEKT
