12 economie
Geheime
wet moest
ING redden
Centrale banken grijpen in
Tuinders in rode cijfers
beland door Ehec-crisis
COMMISSIE ING was bijna genationaliseerd
Polen zijn goed
voor economie
Nederland
atrea systemen
Tijdregistratie Toegangscontrole
www.atrea
donderdag 1 december 2011
ACTUELE KOERSEN
hh mHXU
Minister Wouter Bos heeft in
2009 een wet laten voorberei
den om ING te nationaliseren.
Dat bleek gisteren in verhoren
van commissie-De Wit.
Nationalisatie zou 1400 miljard
euro aan verplichtingen hebben
betekend voor de staat.
door Hans Gertsen
DEN HAAG - Het heeft begin 2009
maar weinig gescheeld of ook
bankverzekeraar ING was genatio
naliseerd. Het ministerie van Fi
nanciën had op verzoek van minis
ter Wouter Bos in het diepste ge
heim een "wet voorbereid waar
mee de staat ING zonodig in één
nacht had kunnen overnemen. De
wet lag klaar om door de koningin
te worden ondertekend, zo ver-
klaarde de vroegere topambtenaar
van het ministerie, Ronald Gerrit-
se, gisteren bij de parlementaire
v enquêtecommissie.
De opdracht van Bos om zo'n wet
voor te bereiden kwam er nadat
de staat in januari 2009 een groot
deel van het risico op de Ameri
kaanse hypotheekportefeuille van
de bank had overgenomen. Amper
drie maanden eerder had de staat
ING al 10 miljard extra kapitaal ver
strekt om de crisis door te komen.
Na de overname van de hypo
theekportefeuille daalde de koers
van het aandeel ING opnieuw.
Om het zekere voor het onzekere
te nemen, liet Bos een wet voorbe
reiden die snel ingrijpen mogelijk
maakte als ING alsnog om dreigde
te vallen. Slechts zes topambtena
ren wisten ervan. De ministerraad
werd geïnformeerd, maar de kwes
tie is formeel nooit op de agenda
gezet. De Raad van State bracht in
het geheim advies uit. Gerritse is
achteraf blij dat het niet zover is ge
komen. Nationalisatie zou de staat
hebben opgezadeld met bijna 1400
miljard aan verplichtingen, bijna
2,5 maal de hoogte van het natio
nale inkomen van Nederland.
Gerritse vond dat ING, dat zelf
een groot risico had genomen met
de Amerikaanse hypotheken, be
hoorlijk werd gematst door de
LONDEN - De belangrijkste centrale
banken ter wereld hebben gisteren
gezamenlijk ingegrepen om de
hoog opgelopen spanning op de
internationale geldmarkt te ver
minderen. Ze stelden extra dollars
beschikbaar waardoor met name
Europese bedrijven weer toegang
krijgen tot de Amerikaanse munt.
De afgelopen maanden was de
geldmarkt op slot geraakt, omdat
Amerikaanse geldhandelaren geen
dollars meer wilden uitlenen aan
Europese banken, die ze vanwege
de eurocrisis niet meer vertrou
wen. Daardoor kregen de Europe
se banken steeds meer moeite om
hun verplichtingen in dollars te
voldoen.
Door het ingrijpen van de Europe
se Centrale Bank, de Federal Reser
ve en de centrale banken van Enge
land, Zwitserland, Canada en Ja
pan, wordt het veel goedkoper om
dollars te lenen. Ook wordt het ge
makkelijker om aan yens, Zwitser
se francs, Britse ponden en Cana
dese dollars te komen. Daarmee
moet de wereldwijde geldmarkt
weer losgetrokken worden.
Op de aandelenmarkten werd dit
nieuws gisteren met gejuich ont
vangen. De belangrijkste Europese
beursindexen lieten flinke winst
zien. Beleggers waren vooral en
thousiast over de gecoördineerde,
wereldwijde aanpak door de cen
trale banken om ervoor te zorgen
staat. De vraag of ING meer op de
blaren had moeten zitten, beant
woordde hij resoluut met 'jazeker'.
Gerritse zei daarom ook blij te zijn
met het optreden van eurocommis
saris Neelie Kroes. Die oordeelde
achteraf dat ING ongeoorloofde
staatssteun had ontvangen en ver
plichtte het bedrijf 1,3 miljard euro
terug te betalen.
den haag - Veel Nederlandse
groentetelers hebben dit jaar fors
verlies geleden door de Ehec-crisis.
Maar liefst 80 procent van de in to
taal 1300 bedrijven is in de rode cij
fers beland. Dat heeft LTO Neder
land woensdag bekendgemaakt.
Enkele tientallen bedrijven moes
ten de deuren sluiten wegens fail
lissement of gedwongen verkoop
door de bank. Telers van komkom
mers, paprika's en tomaten leden
in totaal 230 miljoen euro schade
door de Ehec-uitbraak. In totaal is
56 miljoen kilo groente op de afval
berg beland en zijn producten als
komkommer, paprika en tomaat
op 500 hectares niet geoogst. Ook
de handel werd hard getroffen en
kreeg met een schadepost van 85
miljoen euro geen enkele compen
satie.
De Ehec-bacterie, die vooral in
Duitsland veel slachtoffers maakte,
kan darmbloedingen, diarree, bra
ken, misselijkheid, koorts, buik
krampen en nierklachten veroorza
ken. Nederlandse tuinders werden
hard getroffen door de uitbraak.
De export naar Duitsland en de
rest van Europa kwam vrijwel stil
te liggen en ook de binnenlandse
consumptie van komkommers, to
maten en paprika's daalde.
De groentetelers kregen 25,5 mil
joen euro aan compensatie van de
Europese Unie. Onlangs besloot
de EU nog eens 45 miljoen extra
beschikbaar te stellen, waarvan 5
miljoen euro naar Nederland gaat.
Volgens LTO Nederland blijft de
vergoeding uit Brussel verre van
toereikend gezien de schade die de
bedrijven hebben geleden. „Neder
land is in Europa marktleider. Wij
constateren dat de meeste schade
vergoeding naar andere lidstaten
ging. De EU is helaas niet in staat
gebleken om de schadevergoeding
zo te verdelen onder de lidstaten
dat de telers met de zwaarste scha
de de hoogste vergoeding krijgen."
dat er voldoende liquiditeit is in
het geldmarktsysteem. De maatre
gelen gaan komende maandag in,
en duren tot 1 februari volgend
jaar.
Afgelopen najaar hadden de cen
trale banken al besloten om onbe
perkt dollarleningen ter beschik
king te stellen, maar ze verander
den niets aan het tarief van 1 pro
cent. Nu is de rente verlaagd naar
0,5 procent.
De ingreep van de monetaire auto
riteiten komt op een moment dat
er grote druk staat op de eurozo
ne. De zeventien landen hebben
nog tot 9 december de tijd om een
pakket maatregelen te nemen om
de muntunie te redden.
AMSTERDAM - Polen die in Neder
land werken, zijn goed voor de eco
nomie en de schatkist. Zij leveren
een bijdrage aan de economische
groei van 0,3 procentpunt, ofwel
1,8 miljard euro. Ook leveren zij ge
durende hun hele verblijfsduur de
schatkist 1,2 miljard euro op.
Dat blijkt uit de resultaten van een
onderzoek die gisteren in Amster
dam zijn gepresenteerd op een bij
eenkomst van het Nederlands-
Pools Centrum voor Handelsbevor
dering.
Een Poolse arbeidsimmigrant die
langere tijd in Nederland blijft wer
ken, levert de schatkist- ruim
24.000 euro op. De komst van
Poolse werknemers kan in groei
sectoren tot extra banen leiden. Zij
vervullen vaak lager betaalde func
ties en doordat daarvoor mensen
beschikbaar zijn, kunnen meer ho
gere functies ontstaan, die vaak
door Nederlanders worden be
kleed.
12:00
EURONGXT
AMSTERDAM - Het besluit van de be
langrijkste centrale banken in de we
reld om de beschikbaarheid van dol
lars in het financiële systeem te ver
groten, heeft de beurskoersen giste
ren omhooggejaagd. De AEX-index
steeg dankzij de ingreep tot op
299,68 punten, dat is 4,2 procent ho
ger. De actie van de centrale banken
zette vooral de bankensector in de
plus. Deutsche Bank klom ruim 6 pro
cent. BNP Paribas en Crédit Agricole
stegen respectievelijk 4,6 en 8,4 pro
cent. In Amsterdam won ING 6 pro
cent, gevolgd door Aegon met een
plus van 5,7 procent. De sterkste stij-
gers in de AEX waren PostNL en staal
bedrijf ArcelorMittal met winsten van
j respectievelijk 14,2 en 11 procent.
WALLSTRÈÉt
NEW YORK - Op Wall Street werd
ook uitbundig gereageerd op maatre
gelen van centrale banken. De graad
meters stonden lange tijd ruim 3 pro
cent hoger, maar in het laatste halfuur
werd de winst nog verder opgevoerd.
De Dow-Jonesindex sloot 4,2 procent
hoger op 12.045,68 punten. De S&P
500-index won 4,3 procent tot
1.246,96 punten en de Nasdaq ging
4,2 procent vooruit tot 2.620,34 pun
ten. Bank of America, Citigroup en JP-
Morgan Chase stonden tussen 7,3 en
8,9 procent in de plus. Ook alumini-
umproducent Alcoa deed goéde za
ken met een plus van 7,6 procent. De
euro zakte een beetje terug, van
1,3465 dollar bij het slot van de Euro
pese beurzen tot 1,3435 dollar.
TOP 5 STIJCERS AMSTERDAM
naam
slot
+/-
Swedish Automobile
0,32
0,08
33,33
Antonov
0,05
0,01
25,00
PostNL
2,58
0,32
14,16
Arcelor Mittal
13,95
1,38
11,02
TKH
16,22
1,46
9,93
TOP 5 DAIÉRS AMSTERDAM
naam
slot
+/-
Ordina
1,08
-0,01
-0,92
Accell
13,12
0,00
-0,04
TMG
10,38
0,00
0,00
Xeikon
2,80
0,00
0,00
Opzc.nl/beurs
Volg veel mee
Volg veel meer koersen en
indexen van minuut tot minuut
op onze website.
l^s >.COOL
fggsharecompany CODCejptS^
Bron: ShareCompany
Adverteren? Bel CoolConcepts op 071-566 39 16.
www.sharecompany.nlwww.coolconcepts.nl
AEX
AMX
ASCX
EUROSTOXX 50
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
Aegon
3,23
0,17
-29,41
Aalberts
12,06
0,64 -23,55
Accell
13,12
0,00
-30,56
A8 Inbev
44,30
0,30 2,78
Ahold
9,46
0,09
-4,20
AMG
8,46
0,58 -6,27
Acomo
10,15
0,31
-8,39
Air Liquide
93,96
4,09 -1,82
Air France KLM
4,30
0,36
-68,40
Arcadis
13,28
0,38 -23,72
Antonov
0,05
0,01
-68,75
Allianz
76.98
4,11 -13,44
AkzoNobel
37,52
1,89
-19,29
ASMI
20,08
0,28 -24,19
Arseus
10,20
0,80
-9,89
Alstom
25.69
1,43 -28,45
Aperam
11,94
0,74
0,00
BAM
2,56
0,12 -44,31
Ballast Nedam
11,39
0,38
-20,90
Arcelor Mittal
13,95
1,38 -51,07
Arcelor Mittal
13,95
1,38
-51,07
BinckBank
7.54
0,19 -35,04
BE Semicond
4,93
0,08
-2,12
AXA
10,72
0,62 -14,82
ASML
28,98
0,93
0,29
Brunei
24,70
0,90 -16,23
Beter Bed
14,53
0,08
-31,66
BASF.
54,04
3,48 -9,48
Boskalis
24,91
0,74
-30,22
CSM
9,77
0,30 -62,70
Dockwise
10,99
0,64
-44,88
Bayer
48,76
2.97 -11,83
Corïo
33,02
1,56
-31,22
Delta Lloyd
13,00
0,28 -13,24
Exact
16,60
0,41
-19,22
8BVA
6,27
0,35 -17,01
DSM
36,06
1,65
-15,36
Eurocom Prop
Heijmans
25,08
0,91 -27,19
Fornix
0,60
0,01
-72,09
BMW
55,98
3,06 -4,88
Fugro
41,52
2,98
-32,50
7,58
0,05 -49,65
Grontmij
5,44
0,29
-68,56
BNP Paribas
29,47
1,30 -39,14
Heineken
34,86
1,38
-5,00
Imtech
19,02
0,70 -33,00
Kardan
1,82
0,08
-59,05
Carrefour
19,75
1,18 -37,28
ING Groep
5;74
0,33
-21,00
Logica
0,94
0,04 -39,05
Kas bank
8,39
0,49
-28,63
Credit Agricole
4,75
0,37 -50,48
KPN
9,09
0,33
-16,76
Mediq
11,46
0,41 -18,14
Kendrion
17,30
0,84
19,28
CRH
13,43
0,25 -13,35
Philips
15,05
0,62
-34,34.
Nutreco
48,62
0,78 -14,38
LBI Int
1,62
0,04
2,99
Daimler
33,61
1,73 -33,75
PostNL
2,58
0,32
-72,86
Ordina
1,08
-0,01 -70,64
Macintosh Ret
10,96
0,51
-39,91
Danone
49,04
0,98 2,69
Randstad
23,10
1,08
-41,51
Pharming
0,09
0,00 -57,00
Nieuwe Steen
9,84
0,05
-34,31
Deutsche Bank
28,62
1,66 -26,82
RD Shell A
25,88
0,81
4,65
SNS Reaal
1,64
0,10 -48,43
Qurius
0,15
0,00
-49,13
DeutscheBoerse
45,44
1,44 -12,29
Reed Elsevier
8,76
0,28
-5,36
Ten Cate
21,47
0,47 -23,32
Sligro
21,40
0,10
-7,78
Deutsche Telekom
9,64
0,37 -0,16
SBM Offshore
15,92
0,80
-5,04
Unit4
19;58
1,04 -19,63
Swedish Automobile
0,32
,0,08
-90,78
E.qn
18,36
0,78 -19,95
TNT Express
5,35
0,37
0,00
USG People
5,49
0;25 -63,88
TKH
16,22
1,46
-17,31
Ehel
3,06
0,13 -18,06
TomTom
3,05
.0,18
-61,29
VastNed Retail
33,13
1,31 -36,26
TMG
10,38
0,00
-30,97
Eni
15,43
0,56 -5,58
Unibail Rodamco
138,25
5,45
-6,43
Vopak
40,80
1,69 14,45
Wessanen
2,70
0,02
-8,75
France Telecom
12,80
0,54 -18,47
Unilever
25,30
0,66
8,56
Wavin
8,00
0,13 -29,79
-Xeikon
2,80
0,00
-5,88
GDF-Suez
20,78
1,14 -23,70
Wolters Kluwer
12,90
0,42
-21,34
Wereldhave
51,60
1,91 -29,37
Generali
Iberdrola
ING Groep
12,21
4,96
5,74
0,30 -14,06
0,15 -14,06
0,33 -21,00
OVERIGE AANDELEN
Intesa Sanpaolo
1,21
0,07 -40,46
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
L'Oreal
80,32
3,04 -4,72
3W Power Shares
3,27
0,00
-18,86
Hal Trust Unit
83,25
-3,02 -11,44
RD Shell B
26,50
0,70
6,34
LVMH
116/60
4,60 -5,47
Aamigoo
4,00
0,00
-36,71
Heineken Hold
29,84
0,84 -8,26
Reesink
74,50
0,51
5,67
Muench Rueck
93,75
4,30 -17,36
Accsys
0,09
0,00
-78,05
Hes
32,93
1,62 -0,21
RoodTesthouse
0,16
0,01
-4,22
Nokia
4,27
0,06 -44,26
AFCAjax
7,00
0,00
0,72
Hitt
4,99
0,00 2,89
Roto Smeets
8,50
0,00
-37,04
Philips
15.05
0,62 -34,34
Ageas
1,30
0,06
-23,89
Holland Col
22,49
0,00 -22,71
Simac Techniek
2,25
0,00
-3,18
Repsol YPF -
22,40
1,19 7,41
AMT
0,24
-0,01
-87,23
Homburg Invest
0,39
-0,04 -87,38
Sopheon
0,07
0,01
-30,00
RWE
30,72
1,46 -38,41
AND Int
0,68
0,01
-84,70
Hunter Douglas
28,09
-0,07 -29,01
Stern
20,34
0,00
-2,87
Saint-Gobain
31,40
1,59 -19,39
AP Alternative
9,60
0,20
8,72
Hydratec
16,60
-0,65 6,07
Tetragon
6,32
0,05
9,91
Sanofi-Ayentis
52,09
1,67 7,07
Atrium
3,18
0,00
-26,05
ICT
2,84
0,04 -45,07
Thunderbird Res.
2,30
0,12
-9,80
Santander
5,60
0,11 -29,38
Batenburg Techniek
16,74
-0,04
-19.54
Lanschot, van
21,00
0,00 -30,12
Tie
0,09
0,00
-24,80
SAP
44,38
1,54 16,47
Bever
1,60
-0,05
-30,43
MDxHealth
1,43
-0,04 -2,05
Tiscali
0,03
-0,01
-57.14
Schneider Elec
42,00
2,00 -26,12
Brill
13,00
-0,30
-1,22
Mittal Basket
14,55
1,42 0,00
TMC
9,15
-0,07
-3,17
Siemens
74,99
2,74 -19,10
Convêrsus Capital
20,00.
0,00
11,05
NB Priv. Eq. Partners
7,15
0,02 2,58
TNT Basket
7,93
0,69
0,00
Societe Gen
18,08
0,80 -55,76
Crown v Gelder
3,56
0,04
-50,90
Nedap
19,85
0,26 -17,29
Value8
22,99
0,01
-3,89
Telecom Italia
0,83
0,03 -13,87
Cryo-Save
4,24
0,01
-11,67
Nedsense
0,32
-0,01 -34,69
Vivenda
0,14
0,00
-59,59
Telefonica
13,98
0,48 -17,60
Ctac
0,61
0,00
-70,87
New Sources Energy
Neways
0,59
0,05 55,26
Volta Finance
3,26
0,00
-13,07
Total
38,34
1,08 -4,45
Dico Internat
2,10
0,05
-34,38
6,04
0,20 -31,83
Wegener
2,26
0,00
-59,64
Unibail Rodamco
138,25
5,45 -6,43
Docdata
12,40
0,20
40,04
OCe
6,70
0,01 -16,25
Witte Molen
4,51
0,00
-13,77
UniCredit
0,77
0,02 -50,01
DPA
0,76
-0,13
-62,50
OctoPlus
0,48
0,00 -62,17
Yatra
3,18
-0.07
-48,29
Unilever
25,30
0,66 8,56
Ego-Lifestyle
0,26
-0,04
36,84
Oranjewoud
4.55
0,00 -2,80
Vinci
33,10
1,52 -19,49
Eurocastle
0,05
0.00
-80,77
Porceleyne Fles
7,80
0,00 -17,81
Vivendi Univ
17,12
0,62 -16,55
Galapagos
8,15
0,34
-31,91
Prologis
6,95
0,00 44,51
Grooth geb
39,00
1,50
0,00
RBS
0,24
0,01 -48,94
