Toekomst
in het zilte water
io onderwijs
Certificaat voor
cursus Aquacultuur
woensdag 23 november 2011
De Introductiecursus Aquacultuur
wordt verzorgd door de Hogeschool
Zeeland in Vlissingen
Het is een gemengde cursus van
voltijdstudenten en externe cursisten
De vaste cursusdag is donderdag.
De cursus beslaat 16 tot 17 weken
Kosten voor de opleidingen
bedragen €1700,-
De zee is zo oud als de wereld. Maar
de mens ziet keer op keer nieuwe
mogelijkheden om uit het water een
bestaan op te bouwen. Zo'n noviteit
is bijvoorbeeld aquacultuur, het kwe
ken van vis en schelpdieren. Een be
drijfstak met potentie. Zoiets vraagt
natuurlijk ook om scholing.
door Joeri Wisse
Met dikke sjaals om en handen in de zakken
staan de studenten om één van de bassins op
proefbedrijf van Zeeuwse Tong. Het kwik komt
net een paar graden boven het nulpunt. De Zee-
landbrug die op een steenworpafstand van de
testlocatie ligt, verdwijnt na een paar honderd
meter in de mist.
De platvissen laten zich vandaag ook maar nauwe
lijks zien. Ze hebben vanwege de kou zichzelf
diep in de twintig centimeter dikke laag slik ge
nesteld. Ondanks het weinig inspirerende weer
zijn de studenten vol aandacht voor de woorden
van Sander Ruizeveld de Winter.
De systeembioloog is locatiemanager van het
proefbedrijf en vertelt vol enthousiasme over de
ervaringen die de afgelopen zijn opgedaan met
het kweken van tong, maar ook van oesters, mos
sels en zagers.
Keuzevak
Het bezoek aan het proefbedrijf van Zeeuwse
Tong is een vast onderdeel van de introductiecur
sus Aquacultuur die op de Hogeschool Zeeland
sinds enkele jaren aanbiedt. Voltijdstudenten van
de opleiding Aquatische Ecotechnologie kunnen
de cursus in het vierde en laatste jaar van oplei
ding volgens als keuzevak.
Tegelijkertijd staat de introductiecursus open
voor belangstellenden van buitenaf. „Dat kunnen
mensen zijn die een eigen bedrijf willen begin
nen. Zo hebben we nu een deelnemer die op de
Kaapverdische Eilanden een viskwekerij wil opzet
ten", zegt Jasper van Houcke die samen met on
derzoekscoördinator Jouke Heringa de opleiding
verzorgt.
„De externe cursisten hebben bijna altijd in hun
huidige werk al te maken met aquacultuur. Maar
we hebben ook wel eens een gepensioneerde
deelnemer gehad die het interessant vond om
meer over het onderwerp te weten te komen."
Mix
Met de introductiecursus heeft de hogeschool
het gat gevuld tussen een middelbare beroepsop
leiding die zijdelings aandacht besteed aan aqua
cultuur enerzijds en universitaire studies in Wage-
ningen en Gent anderzijds.
De cursus is op hbo-niveau en is dus een mix tus
sen theorie en praktijk. „We hebben veel gastle-
zers, zowel uit wetenschappelijke hoek als uit het
bedrijfsleven. Zo komt er standaard iemand van
schelpdierbedrijf Prins en Dingemanse."
Deelnemers ontvangen na afloop
een certificaat
Behalve de excursie naar de Zeeuwse Tong,
wordt er dit seizoen ook een uitstapje gemaakt
naar tarbotkwekerij Seafarm in Kamperland en
Zeeland Aquacultuur in Yerseke, waar geëxperi
menteerd wordt met het kweken van mossels en
kokkels op land.
De cursus wordt nu voor de zevende keer gehou
den. „Het eerste jaar was het nog moeilijk om
een baan in de aquacultuur te vinden. Inmiddels
werken verschillende oud-studenten in het be
drijfsleven."
China
De opleiding beperkt zich tot de zilte aquacul
tuur. „Al duizenden jaren voor Christus werden er
in China bassins gemaakt waar vis in werd uitge
zet", schetst Van Houcke. „Vanaf de jaren tachtig
is de huidige vorm van aquacultuur op land in de
lift gekomen."
Door stagnerende visvangsten, een groeiende we
reldbevolking en een continue vraag naar luxe
seafood, is het kweken van vis op land de laatste
jaren interessanter geworden.
Praktijkervaring
Omdat ook de provincie Zeeland potentie in de
relatief nieuwe bedrijfstak ziet, is de ontwikkeling
van de introductiecursus Aquacultuur gesubsidi
eerd.
foto Mechteld Jansen
Het is echter niet zo dat je na het volgen van de
zeventien wekende durende cursus meteen aan
de slag kan met je eigen bedrijf. „Daarvoor is be
langrijk om bij een ander bedrijf enkele jaren
praktijkervaring op te doen", benadrukt Van
Houcke.
Desalniettemin worden de studenten gevraagd
om als slot van het vak in gemengde groepjes
een bedrijfsplan te presenteren. "De cursisten
moeten we iets met de informatie doen. We vin
den het ook belangrijk dat ze goed kijken naar de
kostprijs van het product dat ze willen telen en
hoe die zich verhoudt met de marktprijzen."
Lastige markt
Terug bij de bassins kijkt Patrick van Opbergen
met extra aandacht naar de oesters die in de
mandjes hangen. Hij is één van de vier externe
cursisten en heeft als ZZP'er zelf de keuze ge
maakt om de aan de cursus mee te doen. „Het
bevalt goed. Ik ben afkomstig uit de visserij en
werk nu vooral voor de Roem van Yerseke."
Bij het schelpdierbedrijf voert hij werkzaamhe
den uit aan systemen van verschillende projec
ten. Een eigen aquacultuurbedrijf ziet hij nog niet
zo snel van de grond komen. „Het is een lastige
markt, er is nog heel veel subsidie nodig om vis-
kwekerijen te laten draaien. Zelf zie ik meer in de
combinatie.met traditionele visserij."