'Ik wist niet waar ik het zoeken moest'
Een op ae vijf chronische pijnpatienten krijgt een depressie als
j'Chronische pijn heeft veel impact'
gevolg van de pijn'. 11
f—, -Ti -7 i j 7 dinsdag 22 november 2011
Anesthesioloog en pijnspecialist Peter de Jong
Op goede momenten kan Els Brinks (56) nu met behulp van een rollator zo'n tachtig meter lopen. „Je hele
dag staat in het teken van de pijn."
r waren regelmatig nachten
I dat ik zo gek werd van de
pijn dat ik op m'n knieën
1 door de kamer kroop."
Al 33 jaar jaar heeft Els
Brinks (56) chronische pijn.
Ze heeft een vergroeiing van haar linkervoet
en dystrofie in voet en onderbeen. „Daardoor
kon ik niet goed lopen, waardoor m'n rug
ook scheef groeide."
De ene ingreep na de andere, bezoeken aan
verschillende ziekenhuizen en een hele medi
cijnkast vol mochten niet baten. „Ik kwam
op een punt dat ze tegen me zeiden: 'sorry,
maar we kunnen niks meer voor u doen'. In
2000 werd ik acuut opgenomen omdat mij
voet helemaal zwart werd. Ik stond op het
punt mijn voet kwijt te raken."
Er werd van alles geprobeerd maar de situatie
werd nie,t beter. Alleen zomers als het bloed
heet was kon Brinks redelijk goed bewegen,
maar zodra de kou in de lucht kwam ging
haar voet zo zwellen dat ze zelfs geen aange
paste schoenen meer kon dragen. Zelfs sok
ken waren te pijnlijk aan haar voet.
Dat betekent dus maandenlang binnen zit
ten. Hoe ze de dagen doorkwam? „In bed lig
gen. En als de pijn het toe liet een boek le
zen."
Maar heel vaak was zelfs dat onmogelijk.
„Dan was de pijn zo erg dat ik niet wist waar
ik het zoeken moest. Je hele dag staat in het
teken van de pijn."
Hoe erg die pijn is vindt Brinks moeilijk te
omschrijven.
„Ik vergelijk het wel met de ergste migraine-
aanval, de pijn die je dan voelt."
Ondanks de vreselijke pijn heeft ze al die ja
ren vrijwilligerswerk gedaan. „Ik ga naar be
jaardentehuizen en op ziekenbezoek."
Drie jaar geleden kreeg Brinks via een pijnpo-
li een neurostimulator. Een in het lichaam ge
plaatste soort van pacemaker die verhindert
dat de pijnsignalen de hersenen bereiken. Hij
geneest de aandoening niet maar bestrijdt de
symptomen. „Het is echt geweldig, de pijn is
met driekwart verminderd."
Op goede momenten kan ze nu met behulp
van een rollator zo'n tachtig meter lopen.
Daardoor kan ze nu in huis meer bewegen.
„Huishoudelijk werk is er uiteraard niet bij,
maar ik ben hier al zo blij mee."
Op vakantie gaan is voor Brinks helaas niet
weggelegd.
„Dan is het bed waarin je slaapt en dus je
houding weer anders en dat is niet zo makke
lijk. Wel ga ik graag naar Lourdes met een
aangepaste reis."
Eén van de vervelendste dingen van de pijn
is naast de fysieke klachten het onbegrip van
anderen. „Aan de buitenkant zie je niks. Bo
vendien heb ik standaard een lach op mijn ge
zicht. Als mensen je de ene keer in de rol
stoel zien, dan weer met een rollator of in
een scootmobiel gaan ze denken dat je een
aansteller bent."
Els Brinks met haar neurostimulator.
foto Vincent Jannink/CPD
|De functie van chronische pijn is minder duidelijk. „Je kunt je afvragen of het enig nut heeft", zegt specia
list Peter de Jong van het DC Pijncentrum in Roermond.
Pijn hebben mensen niet voor
niets, zegt anesthesioloog en pijn
specialist Peter de Jong van het
DC Pijncentrum in Roermond.
„Acute pijn waarschuwt je dat er
iets mis is. Het zorgt ervoor dat je
maatregelen neemt en de verdere schade aan
het lichaam beperkt. Er zijn mensen die gebo
ren worden zonder pijngevoel. Dat is een erfe
lijke afwijking. Zij worden gemiddeld maar
vijftig tot zestig jaar oud. Ze sterven bijvoor
beeld aan een blindedarmontsteking die ze
niet op tijd voelen. De functie van chroni
sche pijn is veel minder duidelijk. Je kunt je
afvragen of dat enig nut heeft."
Staat de pijn altijd in verhouding tot de kwaal?
„Nee. De mate van schade zegt soms weinig
over de daadwerkelijke pijn. Er zijn mensen
die een whiplash hebben gehad die nog
steeds veel pijn hebben.
Andersom blijkt dat van de mensen die geen
pijn hebben toch dertig procent een hernia
blijkt te hebben.
Soms zijn mensen medisch gezond ver
klaard, maar hebben ze last van chronische
pijn. Maar liefst dertig procent van de patiën
ten houdt na een hartoperatie blijvende pijn.
Ook liesbreukoperaties en longoperaties
staan daarom bekend."
Chronische pijn komt dus heel veel voor
„Ja, uit onderzoek, dat onlangs is verschenen,
blijkt 18 procent van de Nederlandse bevol
king hieraan te lijden."
Wat betekent dit voor hun leven?
„Chronische pijn heeft enorm veel impact op
iemands leven. Veel patiënten krijgen proble
men met hun werk. Pijn kost de maatschap
pij miljarden. Er is veel ziekteverzuim en
mensen raken er arbeidsongeschikt door. De
grootste groep patiënten bestaat uit mensen
tussen de veertig en zestig jaar, net de leeftijd
waarop velen werkzaam zijn. Uiteraard zijn
er veel meer gevolgen dan louter economi
sche. Denk aan iemands psychische gezond
heid. Een op de vijf chronische pijnpatiënten
krijgt een depressie als gevolg van de pijn.
Sommigen worden suïcidaal. Vooral zenuw
pijnen zijn berucht. Pijn kan hun hele leven
gaan beheersen. Het maakt mensen humeu
rig en ze krijgen er relatieproblemen door."
Hoe behandelt u hen?
„Op het pijncentrum werk ik met een heel
team, waaronder een fysiotherapeut en een
psycholoog. We behandelen patiënten bij
voorbeeld met medicatie, kunnen ontste-
kingsremmende hormonen inspuiten, of wer
ken met radiofrequente stroom. Die regelt de
pijngeleiding.
We schakelen zenuwen niet uit, wat veel
mensen denken, maar dempen het pijnsig-
naal dat via het ruggenmerg naar de herse
nen wordt gestuurd en weer terug. Spora
disch krijgen we iemand helemaal pijnvrij.
Maar als de pijn met de helft afneemt, zijn
we al heel blij. We krijgen vaak de mensen
met de lastigste pijnklachten in het pijncen
trum. Anderen worden door de huisarts ge
holpen bijvoorbeeld. Veel mensen wisten eer
der de weg naar ons niet te vinden of werden
niet doorgestuurd door hun arts. Wel heeft
bijna ieder ziekenhuis tegenwoordig een pijn-
poli. Toch lijkt dat niet genoeg. Op sommige
plaatsen gelden wachtlijsten van vijf maan
den of langer."
Welke soorten chronische pijnen komen het
meest voor?
„De helft van de patiënten heeft chronisch la
ge rugpijn. Gewrichtspijnen, pijn na ongeval
len en na kanker komen ook veel voor."
-
