19 reizen
5
u
n
Ooit werden ongenode gasten voor de kust van
het Braziliaanse Fortaleza met kanonnen op
afstand gehouden. Nu zijn ze blij met bezoek.
Vooral Nederlanders zijn welkom, merkte
Jan Vriend.
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 19 november 2011
foto's Jan Vriend
i
De boulevard scheidt zee en hotels.
Een breed strand, een diepblau
we zee, ligstoelen onder palmbo
men. De Braziliaanse stad Forta
leza heeft alles om het toeris
tische plaatje in te kleuren. Het
is bijna altijd mooi weer. Een tropisch
windje vanaf de Atlantische Oceaan
zorgt ervoor dat de temperatuur draaglijk
blijft. Hang een netje in zee en dat vult
zich bijna vanzelf met de lekkerste garna
len.
Achter deze paradijselijke zeefa^ade ligt
een vruchtbaar achterland, waar fruit, ka-
toenplanten en suikerriet groeien als
kool. Dus zo gek was het niet dat Hol
landse zeelui een paar eeuwen geleden
van dit paradijs snel een stukje Neder
land wilden maken; hoe schandalig we
dat tegenwoordig ook vinden. De erfenis
van de Hollanders is nog altijd te zien.
Hier bouwde de West Indische Compag
nie in 1649 het indrukwekkende verdedi
gingsfort waaraan Fortaleza zijn naam
dankt.
De West Indische Compagnie (WIC)
was, net als de Verenigde Oost-Indische
Compagnie (VOC) een 'multinational'
met honderden schepen. In de zeventien
de en achttiende eeuw dreef de WIC han
del met West-Afrika en Noord- en
Zuid-Amerika. De Hollanders waren
geen zachtzinnige jongens. Ze deinsden
er niet voor terug schepen uit concurre
rende landen te kapen. Geld ging voor al
les, dus handelde de WIC ook in slaven
voor de plantages in Suriname. En in
goud.
Op jacht naar nieuwe handelsgebieden
veroverde de WIC in 1630 Noordoost-Bra-
zilië. In het museum van Fortaleza herin
neren de slavenboeien aan deze Holland
se historie. In het fort, dat uitkijkt over
de oceaan, zie je de kanonnen, die aan
vankelijk de Portugese belagers moesten
afschrikken, maar die - nadat Portugal in
1654 de macht in Brazilië overnam - de
Hollanders op afstand moesten houden.
Je zou bijna aarzelen te zeggen dat je Ne
derlander bent. Die terughoudendheid
blijkt nergens voor nodig is, want in For
taleza is iedere toerist welkom. Sterker
nog, op zo'n 7.000 kilometer van huis,
op een ander continent, sta je ineens
voor een strandtent die de Satéhut heet.
Serveersters in oranje T-shirts brengen je
de menukaart waarop bitterballen en
broodjes warm vlees prijken. En de Brazi
liaanse dames kennen zelfs een paar Ne
derlandse zinnen. „Pindasaus erbij? Eet
smakelijk."
De toeristenbranche was de afgelopen 15
jaar de grote economische motor van de
regio. En die motor draait nog wel even
door, want driekwart van de investerin
gen in de Braziliaanse hotelsector wordt
de komende vijfjaar in dit gebied ge-
Fortaleza
Brasilia
BOLIVIA
Rio de Janeiro
Sao Paulo
ARGENTINIË
daan. Langs de populaire boulevard ver
rijst het ene na het andere appartemen
tencomplex.
Tijdens een weekje vakantie is hier ge
noeg te doen voor wie van zonnen, sur
fen of duiken houdt. Maar ook los van de
vloedlijn is volop vermaak, zoals een dag
je scheuren met een open buggy door de
duinen net buiten de stad. En vissers ne
men je graag mee voor een tochtje langs
de kust. Dan ontdek je dat de zonsonder
gang nergens zo mooi is als vanaf de gol
ven.
's Avonds lokken in Fortaleza de terras
sen met muziek en fantastisch eten. Ver
wacht geen rijk aanbod aan cultuur,
maar neem een kijkje bij het 'Hollandse'
fort, waar borden de toerist in het Neder
lands tekst en uitleg geven. En struin
langs de markten en winkelstraten van
de stad.
De taalbarrière is dankzij het aanstekelijk
enthousiasme van de Brazilianen prima
te overwinnen. Ze praten graag en zijn
trots op hun land. Of we terugkomen
voor het WK-voetbal in 2014, informeert
de jongen die oranje horloges verkoopt.
Hij is al aan het sparen om tegen die tijd
een kaartje te kunnen kopen. „Reken
maar dat Brazilië kans maakt!" In Brazilië
regeert het optimisme. De jonge genera
tie drijft op vooruitgang, de tijd dat Brazi
lië als arm te boek stond, is voorbij. Maar
er zijn nog wel degelijk bedelaars en ach
terbuurten, die eraan herinneren dat de
welvaart nog geen gemeengoed is. Maar
er is een democratie en de vrouwelijke
president duidt zelfs op een afscheid van
de machocultuur.
Fortaleza ligt in het noordoosten van
Brazilië en telt zo'n drie miljoen inwo
ners. ArkeFly vliegt rechtstreeks vanaf
Schiphol. Toerisme is een belangrijke
bron van inkomsten. In Brazilië is Portu
gees de voertaal. In de horeca en de toe
ristenbranche spreekt men meestal wel
een paar woorden Engels. De Braziliaan
se reaal is ongeveer 45 eurocent. Pin
nen kan overal. Reken voor een maaltijd
in een eethuisje zo'n 20 reaal, in een
luxe restaurant ongeveer 60 reaal. Ver
voer ter plekke met taxi's.
