Franse sint en
m
reizen
D
'Sorry mate'
Terwijl de noord-Franse stad Nancy
sinterklaas viert, staat buurstad Metz
bol van de kerstactiviteiten.
Lutske Bonsma proefde sfeer in de
steden in Lotharingen.
Tieners lopen achter kin
derwagens, lurkend aan
sigaretten, diep inhalerend
Zaterdag 19 november 2011
Sommige dingen kunnen me echt tegenstaan. Enge
land is daar een voorbeeld van. Het ergeren begint al
op luchthaven Heathrow, een sloeberigere terminal
dan nummer 4 is bijna niet denkbaar. Ja, in Somalië mis
schien, met alle respect voor de Somaliërs uiteraard.
We proberen bij de autoverhuurder te komen. Bij een tele
fooncelletje hangt een slordig geschreven handleiding hoe
je met de shuttlebus bij de verhuurder kunt komen. Die be
schrijving is zó onjuist, dat je wel verkeerd móét uitkomen.
Er had alleen maar hoeven staan: ga de deur uit en wacht
op de bus. Maar goed, als we dan eindelijk in de huurauto
zitten, blijken de Engelsen aan de verkeerde kant van de
weg te rijden. Dat zou je ze misschien niet kwalijk moeten
nemen, maar waarom eigenlijk niet? Het is toch hun land?
De snelweg naar Oxford is tamelijk bedonderd aangegeven.
Als je in Engeland niet weet welk nummer de snelweg
heeft die je moet hebben, is het puzzelen geblazen. Daarbij
is een goede topografische kennis noodzakelijk. Op de bor
den geen stadsnamen, maar windrichtingen. Zuid, noord,
oost of west. Wat ligt waar, zegt u het maar. Uiteindelijk
kom je er natuurlijk wel. Maar behoorlijk sacherijnig.
Oxford is een goed geconserveerde, monumentale universi
teitsstad. Hoog Harry Potter-gehalte. Het is alles Zwijnstein
wat de klok slaat. Een grote winkelstraat doorsnijdt het his
torische centrum. Daar sta je eigenlijk gewoon in Veenen-
daal. Met alle respect voor de Veenendalers uiter
aard. De kleurige smakeloosheid van alle plastic
winkelketens die de moderne tijd heeft voortge
bracht, doet pijn aan de ogen. Het gehalte bedelaars
is hoog. Tieners lopen achter kinderwagens, lur
kend aan sigaretten, diep inhalerend. Jongens drom
men luidruchtig bij elkaar en legen blikjes bier.
Ons hotel is ook al zo'n leuk, ouderwets gebouwtje.
Een Franse keten exploiteert het. Aardige mensen
allemaal, maar het duurt uren voor je geholpen
wordt en de valid-parking op het postzegelgrote terreintje is
een puinhoop. Ik zie nog net hoe een manoeuvrerende
bell-boy onze Prius ergens langs schuurt. Hoofdschuddend
naar de kamer. Daar past net een bed in, meer niet. Je stoot
je schenen, het humeur komt verder onder druk te staan.
Dan maar aan de slag. Eerst wat flatteuze opnamen van de
binnenstad. Maar de camera is nog niet gericht op een
mooi gebouw, of de conciërge komt al naar buiten. Wat dat
allemaal moet! Filmen verboden meneertje, universiteitsge
bouw, weet u wel. Overal waar we maar een opname van
belang willen maken, verschijnt na enige ogenblikken een
bewaker of een politieagent. Vanwege de ziekelijke drang
alles in de gaten te houden, hangt de stad vol camera's. Wij
kunnen niet ontsnappen. Dan maar gewoon keihard ont
kennen dat we aan het filmen zijn. De bewakers trekken
zich terug, hebben hun zinloze werk gedaan.
Even een kopje koffie in een lunchtent. Er zijn fijne tafeltjes
aan het raam. Maar daar mogen we niet zitten. Die zijn
voor eters. Met koffie moet je tussen de jassen in een som
bere garderobe plaatsnemen. De tafels aan het raam blijven
uiteraard onbezet en de koffie smaakt nergens naar.
Of we een interview mogen doen in de lobby van ons ho
tel? Dat mag. Of de muzak dan uit kan? Na langdurig over
leg lukt ook dat. Ik vertel de barkeeper over ons werk en
vraag om een beetje rust. De man belooft in stilte zijn
plicht te doen. Helaas is hij kort van memorie. Het is een
Australiër en dan weet je het wel. Schreeuwend meneertje.
Van hello mate, no worries mate tot goodbye love. Ondertus
sen mixed hij cocktails. De ijsklontjes tinkelen doordrin
gend, het shaken maakt een hels kabaal. Ons gevoelige on
derwerp wordt hinderlijk gestoord. Verwijtend kijk ik de
Australische oermens aan. Sorry mate, got to work mate, no
worries, lacht deze. Als ik sterk was, zou ik hem wurgen.
Gelukkig gaat alles voorbij, zo ook deze dag in Engeland.
Nog even lekker eten in een Jamie Oliver-tent. Ik hou hele
maal niet van tv-koks. Die zijn veelal te dik, zitten vies in
het eten te prutsen en likken aan alles. Bah. Maar Jamie
gaat nog wel. We kiezen zijn restaurant vanwege de aange
kondigde lamsschenkel. Die is op. De laatste verdwijnt net
onder de snor van een man aan het tafeltje naast ons. Te
leurgesteld in alles wil ik het liefst gaan huilen. Maar ik ver
man me en bestel een visje. Het is lekker. Snel de wijn naar
binnen klokken en afrekenen. Vasthouden dat goede gevoel
en lekker slapen. Morgen weer weg, fijn naar Amsterdam.
f HM» ijn hier ook kinde-
W ren?" Een zware
W stem doet het ver-
W wachtingsvolle ge-
roezemoes op het
Place Stanislas in Nancy stoppen.
Uit 20.000 kelen stijgt gejoel op.
Kinderen en volwassenen wach-
ten in de vrieskou op de laser- en
vuurwerkshow ter ere van Saint
Nicolas.
Sinterklaas is een typisch Neder
lands feest, denken we. Totdat je
begin december de Franse stad
Nancy bezoekt. De Franse versie
van Sinterklaas heet Saint Nicolas.
Hij is de beschermheilige van Lot
haringen; Lorraine in het Frans.
Hij rijdt op een ezel, niet op een
schimmel. De Franse goedheilig
man geeft kinderen snoep. Geen
cadeaus, want dat doet de kerst
man. Zwarte Piet heet hier Père
Fouettard. Hij is niet zwart ge
schminkt, maar draagt een zwarte
baard en dreigt stoute kinderen
met de roe, dat dan weer wel.
Het Franse sinterklaasverhaal
wordt op de gevels van de monu
mentale panden aan het Stanislas-
plein geprojecteerd. Om het goed
zichtbaar te maken, gaat de straat
verlichting uit. Daarna begint de
muziek en de lasershow met het
sinterklaasverhaal.
We zien hoe drie kinderen verdwa
len tijdens het spelen. Het is al
donker als ze moe en hongerig
een huis zien, waar ze aanbellen.
Een slager, die net worst aan het
maken is, opent de deur. Hij laat
het drietal binnen, hakt hen in
stukken en stopt die in een ton
met pekel. Hij wil het gezouten
vlees later verkopen. Zeven jaar la
ter klopt de hongerige Saint Nico
las bij de slager aan de deur en
vraagt om een stuk gezouten
vlees. De slager ziet wit van angst
en rent weg. Saint Nicolas vindt
if 4-iS l ft
de ton, zegent die en opent het
vat. De drie kinderen komen le
vend tevoorschijn. Ze zeggen dat
ze héél lang en lekker geslapen
hebben. Een gruwelijk verhaal
met een happy end.
Tijdens het afsluitende vuurwerk
kun je met een busje naar het na
bijgelegen dorp Saint-Nicolas-de-
Port. In de volle basiliek is een
dienst ter ere van Saint Nicolas
gaande. Na afloop gaat het licht uit
en steekt iedereen een kaars aan,
waarna een indrukwekkende pro
cessie volgt. Een zee van lichtjes
beweegt langzaam door de kerk,
waarbij jong en oud uit volle borst
hun liefde voor Lotharingen en
dankbaarheid aan Saint Nicolas be-
