281 zeeland
Onderzoeker van Dow breekt
CDA: 'Middelburg moet het ADRZ helpen'
Onderzoeker Jaap den Doelder publiceerde in vaktijd
schrift Science over een onderzoek waarvan chemie
bedrijf Dow wereldwijd nog veel plezier kan hebben.
Bijeenkomst
zaterdag 19 november 2011
SCIENCE
door Harmen van der Werf
Dow Terneuzen is meer
dan alleen een serie fa
brieken waar tal van
producten worden ge
maakt. De grootste vestiging van
de Amerikaanse multinational op
het Europese continent heeft ook
een grote onderzoeksafdeling die
nauw samenwerkt met universitei
ten. Eén van de mensen die op de
ze afdeling werkt, is de Terneuze-
naar dr. ir. Jaap den Doelder. Hij
speelde zichzelf onlangs in de kij
ker door te publiceren in het Engel
stalige vaktijdschrift Science met
een onderzoek waarvan Dow nog
veel plezier kan hebben.
Science is een tijdschrift dat niet
zomaar alle ingezonden verhalen
opneemt. „Het is vrij uniek als dat
gebeurt", geeft Den Doelder met
gepaste trots aan.
Een artikel moet voor publicatie
eerst door andere deskundigen
worden beoordeeld. En, niet onbe
langrijk, het onderwerp moet ook
nog eens een groot publiek aan
spreken. „Met als resultaat dat
slechts vijf procent van de inge
stuurde stukken ook wordt gepu
bliceerd."
De eisen die Science stelt, lijken
op de eisen die Dow stelt aan zijn
onderzoekers. Ze moeten deskun
dig zijn en bezig zijn met breed
toepasbare zaken. „Wij doen van
alles, van directe fabrieksonder-
steuning tot fundamenteel weten
schappelijk onderzoek. Al zullen
pure wetenschappers op universi
teiten ons fundamenteel onder
zoek nog erg praktijkgericht vin
den", aldus Den Doelder.
Dow hecht eraan in eigen huis on
derzoek te doen naar nieuwe toe
passingen van chemische produc
ten die het bedrijf maakt. Den
Doelder: „Maar we krijgen onder
zoeksvoorstellen alleen verkocht
als er binnen een bepaalde termijn
ook iets uitkomt. Dat mag binnen
tien jaar zijn, maar je moet dan
ook bezig zijn met projecten die
binnen een jaar iets opleveren. En
je moet in staat zijn vragen van
een klant binnen één dag te beant
woorden."
Die variatie maakt dat Den Doel
der graag bij Dow in Terneuzen
werkt. En dat hij ook nog de kans
heeft gekregen in Science te publi
ceren, is de spreekwoordelijke kers
op de taart.
Het mooie van het onderzoek
waarop het artikel in Science is ge
baseerd, is bovendien dat Dow en
zijn klanten er veel aan kunnen
hebben.
Dow produceert op de site
in Terneuzen onder meer
polymeren, kunststoffen
zoals plastics. Die zijn terug te vin
den in ongekend veel producten
die consumenten dagelijks in han
den krijgen.
Van boterhamzakjes en verpakkin
gen van vleeswaren tot kinder-
luiers. Vernieuwingen in de pro
ducten zijn nog steeds aan de orde
van de dag.
Klanten vragen dat. Het is aan
Dow om daarop in te spelen en
zelf met nieuwe, bijvoorbeeld mi
lieuvriendelijkere toepassingen te
komen. Met succes. Zo is het ge
wicht van verpakkingen sinds 1985
gehalveerd, terwijl de productie
snelheid is verdubbeld.
Het ontwikkelen van nieuwe toe
passingen is een dure grap. Den
Doelders artikel in Science handelt
over een manier waarop dit aan
zienlijk goedkoper kan. Hij heeft
in samenwerking met collega's
van met name de universiteit in
het Engelse Leeds modellen ont
wikkeld die het mogelijk maken
de eigenschappen van polymeren
te ontleden.
„Polymeren zijn opgebouwd uit ve
le verschillende moleculen. Hele
lange, vertakte moleculen die
moeilijk stromen, en korte molecu
len die vloeibaar zijn als water,
waarmee je makkelijk iets kunt
vormgeven", verklaart de Dow-on-
derzoeker. Hij wijst op een plastic
flesje water op tafel. „Je moet er
voor zorgen dat de juiste samen
stelling van moleculen wordt ge
bruikt om zo'n flesje te maken, zo
dat het bijvoorbeeld niet van ellen
de in elkaar zakt én dat het er ook
nog aantrekkelijk uitziet. Met
luiers is dat nog stukken ingewik
kelder. Die moeten bepaalde stof
fen doorlaten en andere juist op
slaan."
Om zulke producten te kunnen
maken, zijn uitgebreide proeven
nodig. „We moesten die altijd in
de praktijk doen, in een mini-fa
briek. Je maakt dan vijfentwintig
kilo van zo'n product en kijkt of
het product voldoet aan de ge
wenste eigenschappen. Dat zijn
kostbare operaties. Met de model
len die wij nu hebben ontwikkeld,
is het mogelijk van te voren op de
computer te berekenen of een be
paalde samenstelling van molecu
len aan de eisen voldoet", vertelt
Den Doelder. Hij spreekt op be
scheiden toon van 'een door
braak'. „Dit scheelt veel ontwikke
lingsgeld en tijd."
Dow Terneuzen heeft op de we
reldwijde website van Dow mel
ding gemaakt van de publicatie
van Den Doelder in Science. De
mededeling leverde hem veel felici
taties op.
Hij heeft zich internationaal gepro
fileerd en zou zo bij een andere
Dow-vestiging aan de slag kun
nen.
Den Doelder moet er niet
aan denken. Hij studeerde
en promoveerde aan de
Technische Universiteit Eindho
ven. Hij had daar kunnen blijven
als wetenschappelijk medewerker,
maar koos doelbewust voor Dow
Terneuzen.
Dow-onderzoeker Den Doelder met een voorbeeld van een toepassing van
een polymeertype, een lage dichtheid polyethyleen (Idpe), de kunststof
door Theo Ciele
MIDDELBURG - Met een financieel
zetje in de rug van gemeenten en
provincie, kan de nieuwbouw van
het Admiraal De Ruyter Zieken
huis (ADRZ) op de Mortiere er
over vier jaar staan.
De CDA in Middelburg roept het
college op om met het ziekenhuis
te gaan praten over de financiering
van de nieuwbouw. Het nieuwe
ziekenhuis is gepland tussen de
A58 en de woonboulevard Mortie
re. Het perceel is eigendom van de
gemeente Middelburg, maar valt
onder Vlissingen.
Tijdens een presentatie voor de le
den van de CDA-afdeling Middel
burg ging Bert Vos, lid van de raad
van bestuur van het ADRZ, in op
de nieuwbouwplannen en de fi
nanciering. Het ziekenhuis heeft
het afgelopen jaar acht miljoen we
ten te bezuinigen. „Het op orde
brengen van de financiën geeft ver
trouwen", zeggen de CDA-raadsle-
den Jan Zwemer en Krijnie Hoek-
van Dijke De gemeente Middel
burg zou in de vorm van een ach
tergestelde lening (een lening
waarbij de gemeente pas als laatste
schuldeiser zijn geld terugkrijgt)
het ADRZ over de financiële drem
pel kunnen helpen. Hij denkt dat
daar maximaal zes miljoen euro
voor nodig is. „We hoeven dat niet
alleen te doen. Ook de gemeenten
Vlissingen en Veere en de provin
cie Zeeland zouden hierbij kun
nen helpen. En er zijn ook nog pri
vate partijen in beeld."
De Middelburgse CDA-ffactie zal
haar coalitiepartners PvdA, LPM
en WD vragen de oproep aan het
college te steunen. Zwemer wijst
op het publieke belang van het zie
kenhuis. „We steunen ook woning
bouw, cultuur, namelijk de
schouwburg en ondernemers zo
als het Zep en laatst camping De
Witte Raaf Als je dat afzet tegen
het publieke belang van een zie
kenhuis, is financiële hulp aan het
ADRZ niet zo gek."
ELLEWOUTSDIJK - In 't Kerkje van
EUesdiek wordt morgen weer een
oecumenische bijeenkomst in het
Zeeuws gehouden. Deze vindt el
ke derde zondag van de maand
plaats. Ook de liederen worden in
het Zeeuws gezongen. De overden
king is deze keer van Bas Rent
meester. Aanvang: 14.30 uur.
