Machtsstrijd om
spectrum 10
Ballen
Zaterdag 19 november 2011
STANDPLAATS
SPANJE
door
Pauline Blom
De kleine, witte Renault toert al
dagen door de straten van ons
dorp. Luidspreker er bovenop,
bandje in de geluidsinstallatie.
Krakerig. Wegstervend zodra weer één
van de steile weggetjes in Vejer de la
Frontera wordt beklommen. Het is een
bekend verschijnsel in verkiezingstijd,
met morgen (zondag) de landelijke strijd
om de macht als inzet
Vejer is een wit bergdorp in Andalusië.
Overzichtelijk - want amper 10.000 inwo
ners - en ooit uitgeroepen tot mooiste
dorp van Spanje. Maar een beetje reuring
op zijn tijd kan geen kwaad. Buiten het
dorpsfeest, de paasprocessies en de loslo
pende stieren in de straten na, is
het er nogal rustig.
Vandaar dat de bijeenkomst van de
Partido Popular (PP), aangekondigd
vanuit de witte Renault, door de
dorpelingen enthousiast wordt ont
vangen. De traditionele gratis
paella met een biertje erbij is met
het oog op de crisis afgeschaft
Volgens de peilingen is 70 procent
van de Spanjaarden niet geïnteres
seerd in politiek, maar toch puilt de
zaal uit. Spreker is niet alleen de
burgemeester van Vejer, maar ook
de Grande Dame van de PP uit Ca
diz: alcadesa, burgemeester, Teófila
Martinez Saiz.
Het podium van de aula van de lage
re school is goed verlicht en de mi
crofoon piept noch kraakt, zoals
wel gebruikelijk is tijdens de jaar
lijkse bonte avond.
Vejer-burgemeester José Ortiz Gal-
Van praat nog in peseta's, zodat ook
de ouderen in de zaal de impact
van de crisis begrijpen. Ze zitten er strak
in het pak bij, de vrouwen zijn naar de
kapper geweest, de kinderen zien er op
hun paashest uit. Want als er iets te vie
ren valt op het Spaanse platteland, is zo
iets als 'underdressed' zijn, uit den boze.
„Verkiezingsprogramma's lezen we
niet", weet Salvador, die met een sigaret
in zijn mondhoek wacht op zijn vrouw.
„Mensen stemmen op een gezicht"
Zoals dat van Teófila. „Maar ze heeft ook
ballen", fluistert mijn buurman als ze
haar speech begint met een reclamespot
voor kandidaat-premier Mariano Rajoy.
„Waar je van houdt, daar zorg je voor",
zegt ze. Klaterend applaus, want ieder
een in de zaal weet waarover het gaat.
De snelweg die abrupt stopt bij het dorp
en nooit is doorgetrokken. Het zieken
huis, al vier jaar in aanbouw, zodat het
voor ieder noodgeval een half uur rijden
is. De armoede lijdende ambtenaren in
buurdorp Barbate, die al maanden niet
krijgen uitbetaald. „Het moment van de
waarheid is gekomen. Als jullie denken
dat de PP de crisis aankan, help ons dan."
Opzwepende muziek en een staande ova
tie voor de stralende Teófila, die beseft
dat ook in Vejer de winst na deze avond
binnen is.
Buiten, tussen het zoenen en handen
schudden door, drukt ze me op het hart
dat het echt tijd is voor verandering. „De
PSOE heeft acht jaar de kans gehad. Als
de meerderheid kiest voor de PP-route
uit de crisis, moet ze met ons samenwer
ken."
De tandeloze mevrouw Paqui vindt het
allemaal prachtig. Ze heeft zelfs een kus
op haar wang gescoord van Teófila én
een goed gesprek. „Ze heeft me verze
kerd dat mijn man deze maand zijn uitke
ring krijgt, zodat we kunnen eten." Ze
opent haar mond: „Kijk, ik heb nog twee
kiezen en dat is genoeg om te kauwen."
Ze buldert van het lachen. Het was een
mooie avond.
krotten wij k
Het leek zo'n mooi idee. Bouw in
Mumbai simpele appartementen voor
sloppenwijkbewoners, verlos hen uit
hun ellendige leefsituatie en benut de
vrijgekomen grond in het hart van de
Indiase stad voor een mooi woon- en
zakendistrict.
Maar zo simpel gaat dat niet.
Dharavi is een gigantische krotten
wijk in het hart van het Indiase
Mumbai. Het verwierf wereldfaam
dankzij de Oscarwinnende film
Slumdog millionaire. Al ruim vijftien
jaar is er rumoer over de toekomst van deze buurt,
die ruim 3 vierkante kilometer beslaat. Het is een
van de grootste sloppenwijken van Azië, met naar
schatting een miljoen inwoners. Vastgoedontwik
kelaars staan te trappelen om Dharavi om te tove
ren tot toplocatie, waar de groeiende Indiase elite
dure appartementen en spiegelende kantoorgebou
wen kan betrekken. Het stadsbestuur ziet een trans
formatie wel zinen: de krottenwijk past niet bij de
ambitie de Chinese metropool Sjanghai van de
troon te stoten als Aziës financiële hoofdstad. Maar
Dharavi's bewoners willen niet weg. Ze vrezen
voor het verlies van huis en werk.
In Dharavi valt de zwaar vervuilde lucht op. In de
smalle, modderige steegjes krioelt het van de men
sen. Een man deukt blauwe olievaten uit, vrouwen
sjouwen met stukken oud ijzer en verderop wor
den op grote schaal koekjes gebakken. „Dharavi is
big business", zegt Ravi Bhanushali (28) grijnzend.
De jonge ondernemer is in hippe spijkerbroek en
T-shirt gehuld. „Economen schatten de jaaromzet
van alle bedrijven hier samen op zo'n 450 miljoen
euro." Zelf draagt Bhanushali ook een steentje bij.
„Jaarlijks verwerken we hier 200 ton plastic en in
dustrieel en giftig afval", vertelt hij in zijn minuscu
le kantoor naast de werkplaats. „De omzet is 10 mil
joen roepie, zo'n 170.000 euro."
Bhanushali's vader kwam dertig jaar geleden als
hoopvolle migrant naar Mumbai. Hij begon als
plasticverzamelaar en bouwde in de loop van de
tijd zijn eigen recyclebedrijf op. Nu runt Bhanusha
li de zaak. Hij ziet de toekomstplannen voor Dhara
vi met angst en beven tegemoet. „Het zou een klap
zijn voor onze handel als de plannen doorgaan.
Een van de grote voordelen van deze wijk is de
centrale ligging tussen twee treinstations. Plastic
verzamelaars kunnen hier makkelijk komen. Als
we ons bedrijf moeten verplaatsen, zal de aanvoer
lastiger worden. Bovendien zijn hier ziekenhuizen
in de buurt." En, zo benadrukt hij, Dharavi is vei
lig. „Je kunt de deur 's nachts rustig open laten."
Toch houdt Bhanushali er rekening mee dat het be
drijf ooit moet wijken voor dure wolkenkrabbers.
Voor de zekerheid heeft de familie in Navi Mum
bai, een van Mumbais rap groeiende nieuwe wij
ken, al een dependance geopend. „Dan kunnen we
tenminste ergens heen."
Toch is het niet zo dat bewoners en ondernemers
in Dharavi aan hun lot worden overgelaten als de
wijk wordt ontruimd. Het stadsbestuur voerde in
1995 de Slum Rehabilitation Act door. Die wet be
schermt de rechten van bewoners en bedrijven als
ze plaats moeten maken voor de make-over van
hun wijk. In theorie werkt het zo: vastgoedonder
nemingen krijgen het recht land in Mumbais slop
penwijken commercieel te ontwikkelen. In ruil
bouwen ze ook gratis appartementen van 21 vier
kante meter, inclusief toilet en badkamer, voor de
genen die uit hun huizen moeten. Ook verzorgen
de projectontwikkelaars betere straten, goede elek-
