cultuur! 15
In mijn muziek is het goed toeven
W
Familie rond Christiani Award wordt steeds groter
NIEUWE CD van componist Douwe Eisenga
agenda
Ailll
Dagelijks het nieuws in twee minuten videojournaal.
Ma. t/m vr. om 10.00,16.00 en 22.00 uur,
za. en zo. om 18.00 uur
vrijdag 18 november 2011
www.z2.nl
door Jan van Damme
Iedere musicus wil gehoord worden. Dat is
een wezenskenmerk. Want je hebt niet al
die jaren gestudeerd en gewerkt om ver
volgens niet verder te komen dan de bad
kamer. Dus maak je een cd.
Dat is heel in het kort de redenering van com
ponist Douwe Eisenga (1961) in Middelburg.
Sinds deze week ligt zijn nieuwe cd House of
Mirrors bij de Drvkkery in Middelburg. Welge
teld zijn vijfde. De hoes: een grasveld met daar
op een ronde spiegel, waarin een wit bewolkte
lucht te zien is. De landelijke presentatie is pas
in februari 2012 voorzien. Ook in Italië zullen
muziekliefhebbers er nog van horen.
Italië? Dat heeft alles te maken met de in Ro
me gevestigde Piccola Accademia degli Specchi,
die de muziek van Eisenga op deze cd uitvoert.
Het is een gezelschap dat zich heeft toegelegd
op de vertolking van werk van Michael Ny-
man, Wim Mertens, Yann Tiersen en Philip
Glass. Toevallig allemaal namen, die altijd wor
den genoemd als er over de composities van Ei
senga wordt gesproken. Matteo Sommacal, ar
tistiek leider van de 'Spiegelacademie', benader
de Eisenga. Zo ontdekte de componist dat het
muziekgezelschap in Rome met een bezetting
van piano (4mains), fluit, sax, viool en cello
wonderwel bij zijn soort muziek past.
Lof kreeg Eisenga de afgelopen jaren in ruime
mate. Voor zijn Requiem 19S3, Rose Road - City
Lines, Musicfor Wiek en The Piano Files. Een
componist laten uitleggen wat voor muziek hij
schrijft, is bijna een doodzonde. Omdat noten
op papier niet voor-iedereen doorkomen, doet
hij toch een poging. Eisenga: „Vanaf de 19e
eeuw werd er heel veel muziek geschreven met
een bepaalde spanningsopbouw. We moesten
steeds ergens heen, van A naar B, met een cli
max. Voor mij geldt dat niet. Ik maak graag mu
ziek waar het goed is om te toeven. Er zitten
wel spanningsbogen in, maar het zijn hele lan
ge lijnen. Het is eigenlijk een statische omge
ving, waar ik mezelf prettig in voel. Het geheel
dat ik maak is in feite ongelooflijk lyrisch en rit
misch. Ik zie het als een anti-romantische atlas:
geen verlangen naar verre toppen, verre landen
omdat daar het gras groener zou zijn, maar een
welbevinden in de directe cirkel om je heen."
Is dat te vaag, horen we nog steeds geen klan
ken? Eisenga: „Ik draag een enorm popverle
den bij me. Zo kan ik genieten van een cello,
die als een soort discobas fungeert. Als je in
vloeden wilt noemen: één pop, twee minimal
repetitieve muziek in de lijn van Michael Ny-
man, drie barok. De overeenkomst van de drie
is de ritmische drive, Fortspinnung op zijn
Duits. Dat is een kenmerk van de barok, een
enorme voortstuwing, dat gaat maar door. Ik
vind dat gewoon lekker."
Iedereen noemt hem inmiddels een Zeeuwse
componist. Daarmee slaan we niet helemaal de
spijker op zijn kop. Eisenga heeft eigenlijk
Douwe Eisenga: „Ik draag een enorm popverleden bij me."
foto Mechteld Jansen
meer met Groningen, waar zijn ouders van
daan komen en waar hij veertien jaar woonde
en studeerde. Bij dat noordelijke gevoel hoort
wat hem betreft een zekere bescheidenheid.
Hij wil best een cd signeren, maar denkt er
meteen bij: „Ik ben ook maar een gewone lui
die zijn stinkende best doet."
Op de cd staan enkele nummers, die in eerste
instantie in opdracht zijn geschreven. 'Motion'
was bestemd voor een bedrijfsfilm van Zeeland
Seaports. En 'Daily Music' - nu 'La Musica del
Giorno' - componeerde hij ter gelegenheid van
het 250-jarig bestaan van de PZC in 2008. Ei
senga: „Bij een opdracht zit je vast aan een be
paalde lengte, een bepaalde bezetting. 'Daily
Music' was voor twee barokviolen, barokcello
en clavecimbel. Voor de Italianen heb ik het
herschreven. Op die manier wordt het stuk ver
der gebracht."
Het speciale aan de nieuwe cd is volgens de
componist, dat er nu een ensemble speelt dat
helemaal gespecialiseerd is in zijn soort mu
ziek. „Daar ben ik heel blij mee. De groten als
Nyman en Mertens hebben een eigen ensem
ble. Ik niet. Maar het uitvoeren van deze mu
ziek is echt een vak apart. De individuele par
tijen zijn niet extreem virtuoos. Maar de rit
miek is een heel exact raderwerk. Als een musi
cus er één tweeëndertigste naast zit, dan hoor
je dat onmiddellijk. Een goede uitvoering
vraagt een enorme concentratie. Een stuk als
'Daily Music' zit vol met dissonnanten. De ene
melodielijn begin op b, de andere op c, nog
een op d. Dat is niet normaal. Ze liggen heel
dicht op elkaar, zodat er een stemmenweefsel
ontstaat waarin je van de ene melodie naar de
andere wipt. Dat gaat vanzelf"
Douwe Eisenga's cd House of Mirrors ligt voor 16,95
euro bij de Drvkkery in Middelburg.
Meer agendanieuws en het
complete bioscoopprogramma zijn
te vinden op de website van deze
krant.
PODIUM
Goes
DJ Dubsik DJ Meek.
Plan B, 20.00 uur
Heinkenszand
Theater Zeelandia brengt 'Het Land'.
De Stenge, 20.00 uur
Hulst
MeclassicA treedt op.
Café Kwebbel, 21.30 uur.
Kruiningen
Cabaretier Jochen Otten.
Ons Dorpshuis, 20.00 uur
Middelburg
Muzikaal-literair programma van Anna
Enquist (voordracht) en Ivo Janssen (pia
no), met werk van Janacek en Schumann
en teksten van Enquist.
Zeeuwse Concertzaal, 20.00 uur
Theatergroep Duinart met de voorstel
ling 'De Broertjes'.
't Spiegeltheater, 20.00 uur
Gezongen thriller 'Hotel Lijkzigt', jubi
leumvoorstelling van Koor A58.
Stadsschouwburg, 20.00 uur
Hardcore show met Cornered, A
Strenght Within, Purify en Countdown.
Bar American, 21.00 uur
Het literaire punk-jazz-collectief De
Kift geeft concert.
De Spot, 21.00 uur (zaal open)
Nieuw- en Sint Joosland
Literair theaterconcert van Sophie van
Hoytema en Erik van der Luit.
De Wegwijzer, 20.30 uur
Oostburg
Concert bekende Ierse folkgroep The
Fureys and Davey Arthur.
Ledeltheater, 20.15 uur
Ovezande
Vier singer-songwriters in voorronde
Spectra: Chaotic Harmony, Geert van
Oorschot, Tim Gorter en Vuur. Special
act is Rachèl Louise.
De Klomp, 20.00 uur
Ritthem
Champagne Charlie speelt ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van de
Dorpsraad in Ritthem.
Dorpshuis 'Ons Dorpsleven', 20.00 uur
Sint-Maartensdijk
Concert kwartet Rapalje met 'Celtic
kNights II'.
Haestinge, 20.15 uur
Terneuzen
Addicted to hardcore.
De Pit, 20.30 uur
Vlissingen
De Zeeuwse Komedie speelt 'Les liai
sons dangereuses'.
Theater Vestzak99, 20.30 uur
Hybrid-avond met TMSV, Science (BE)
en Jahua.
De Piek, 21.00 uur
Optreden gitariste Ana Popovic. In het
voorprogramma: Stonecold.
Arsenaaltheater, 21.00 uur
door Rolf Bosboom
at vijf jaar geleden be
gon als een bescheiden
muziekfeestje is uitge
groeid tot een evenement van in
ternationale allure. De enorme ont
wikkeling van de Eddy Christiani
Award, die"jaarlijks wordt uitge
reikt in het Arsenaaltheater in Vlis
singen, is mooi te zien in de docu
mentaire Wie de gunst aan een gi
taar kan geven. Deze gaat zondag
in première op Play, het muziek
filmfestival in Amsterdam.
De film is gemaakt door Harm Jan
Snijder samen met Stefan Bijnen.
In 2008 waren ze er voor het eerst
bij, omdat ze Adje van den Berg -
dat jaar winnaar - volgden voor
een documentaire. Op verzoek
van organisator Cor de Jonge
maakte Snijder een videoverslag
voor YouTube. Sindsdien legt hij
elk jaar de uitreiking vast.
„Je kunt deze film op allerlei ni
veaus bekijken", zegt Snijder. „Het
is een verhaal met verschillende la
gen." Vanzelfsprekend komen de
winnaars uitgebreid aan bod - van
Leendert Haaksma in 2006 tot en
met Queen-ster Brian May dit jaar
- maar ook de naamgever van de
prijs en diens betekenis voor de gi
taarmuziek. De inmiddels 93-jari-
ge Eddy Christiani woonde tot dit
jaar alle uitreikingen bij.
Daarnaast is een belangrijke rol
weggelegd voor de Vlissingse gi
taarbouwer Sjak Zwier, die voor el
ke laureaat een speciale gitaar
bouwt. „Een bijzonder mens",
zegt Snijder. „Indirect heeft hij
veel invloed in de muziekwereld."
Ook blijkt hoeveel erbij komt kij
ken om de prijs te organiseren,
met alle spanningen van dien. Snij
der: „Cor de Jonge is voor mij de
grootste held in het verhaal."
Wat de documentaire vooral ook
laat zien is hoezeer de winnaars
het eerbetoon waarderen en dat al
le betrokkenen enthousiast zijn.
Als het even kan, komen ze elk
jaar terug. „De familie wordt
steeds groter."
Snijder hoopt dat zijn film ook
een keer op televisie te zien is. „Na
de première ga ik eens rondshop-
pen bij mijn omroepvrienden."
Eddy Christiani en Steve Lukather, de winnaar van 2010. foto Lex de Meester
«BBS
