341 televisie
Aangeboren of
aangeleerd?
I
mm VANDAAG
vrijdag 11 november 2011
IÜIVANDAAG
Harm Edens (tweede van rechts) onderzoekt in het programma Pavlov of
homoseksualiteit aangeboren of aangeleerd is. foto GPD/NTR
Harm Edens zoekt in Pavlov
met behulp van de weten
schap naar antwoorden op
zijn vragen. Zeven BN'ers
volgen de komende weken
met hun eigen kwesties.
door Bert Pots
s homoseksualiteit aange
leerd? Of is het aangeboren
en kun je er dus helemaal
niks aan doen? Harm Edens
wil in de eerste aflevering van de
NTR-serie Pavlov wel eens horen
wat de wetenschap te melden
heeft over deze kwestie.
Het is niet dat Edens (50), presen
tator van het RTL-programma Dit
was het nieuws en schrijver van co
medyseries en theatershows, ho
moseksualiteit een issue vindt. Hij
is al 28 jaar samen met een man,
ook Harm geheten, en ze hebben
sinds vorig jaar een dochter.
Als 10-jarig jongetje, onder de
douche na de gymles op de lagere
school, ontdekte hij dat klasgenoot
Jasper toch wel aantrekkelijk was.
Dat durfde hij die middag natuur
lijk niet direct aan zijn moeder te
vertellen, maar in zijn leven is ge
tob over de voorkeur voor man
nen niet meer aan de orde.
Edens gaat voor Pavlov op bezoek
bij een jeugdvriend. Samen speel
den zij korfbal. Was er toen iets
van te merken dat hij anders was?
Die weet zich nog te herinneren
dat Harm indertijd een innige
vriendschap onderhield met een
meisje. Maar op zoenen heeft hij
ze nooit betrapt.
Daarna laat de presentator en tekst
schrijver zich onderwerpen aan
proeven. Klopt het vaak vertelde
verhaal dat homo's elkaar direct
herkennen? Zes mannen parade
ren langs, maar Edens score is niet
bijster goed. Zou hij dan toch niet
een beetje hetero zijn? Die vraag
wordt voorgelegd aan een klinisch
neuropsycholoog van het Leids
Universitair Medisch Centrum. Zij
meet zijn genitale respons bij het
kijken naar keiharde porno. Geluk
kig voor hem slaat de opwinding
toe bij het kijken naar twee vrijen
de mannen, terwijl twee vrijende
vrouwen en een vrijend heterostel
letje hem haast niks doen.
Ook gaat Edens te rade bij de gere
nommeerde hersenonderzoeker
Dick Swaab. Eind jaren tachtig van
de vorige eeuw haalde Swaab zich
de woede van de homogemeen
schap op de hals, door als eerste
de redenering aan te hangen dat
hersenen van homoseksuelen een
iets andere opbouw kennen. Zijn
theorie wordt inmiddels breed ge
accepteerd. Sterker nog, uit
Zweeds onderzoek blijkt dat bij ho
mo's het verkeer tussen verschil
lende hersendelen anders ver
loopt. Niet dat er vandaag de dag
geen pogingen meer worden on
dernomen homo's te veranderen.
Eén op de zes Britse psychiaters
denkt nog steeds gedragsverande
ring te kunnen bewerkstelligen.
Edens voelt zich gesterkt door de
opvattingen van Swaab. „Er valt
niks aan te doen. Dat is ook goed
nieuws voor de 15-jarige jongen
uit Staphorst die zich geen raad
weet met zijn gevoelens en het
oordeel vreest van zijn familie."
De NTR laat de komende twee
maanden in Pavlov nog zeven be
kende Nederlanders vragen stellen
aan de wetenschap. Soms zijn hun
vragen intiem, soms ontroerend.
Zo wil zanger Tim Knol weten
waarom het hem wel lukt in de
muziekwereld en anderen einde
loos blijven ploeteren.
Marco Kroon, drager van de Mili
taire Willemsorde voor getoonde
moed, vraagt zich af wat weten
schappers over moed kunnen ver
tellen.
Acteur Tygo Gemandt wil weten
of je de aandoening ADHD ooit
nog kwijtraakt. En harpiste Lavi-
nia Meijer, winnaar van de Neder
landse Muziekprijs, laat de weten
schap bekijken wat er gebeurt als
ze een concert geeft.
Pavlov. Portret van Harm Edens.
Nederland 3, 21.20 uur.
O
00
O
07:00 Journaal 07:10 Van
daag de Dag 07:30 Jour
naal 07:40 Vandaag de Dag
08:00 Journaal 08:10 Van
daag de Dag 08:30 Jour
naal 08:40 Vandaag de Dag
09:00 Journaal 09:10 NL
in Beweging! 09:30 Jour
naal 09:35 MAX Geheu
gentrainer 10:00 Journaal
10:15 Heb je dat gezien?
10:30 Lingo 11:00 Koffie-
MAX 12:00 Journaal 12:15
Politie te paard 12:45 Jour
naal 13:00 Journaal 13:10
Sportjournaal 13:20 Jour
naal 13:30 Sportjour
naal 13:40 Journaal 13:50
Sportjournaal 14:00 Jour
naal 15:00 Journaal 15:30
5op216:00 Pauw Witte-
man 17:01 KRO Kindertijd
17:25 Sesamstraat 17:40
Het Sinterklaasjournaal
17:55 Christenunie 17:58
De opsteker van de week
06:00 Tekst TV 06:30 Om-
rop Fryslan: 11 &30 07:00
Journaal met tolk 07:10
Journaal 08:00 Journaal
met tolk 08:10 Journaal
08:45 Jeugdjournaal met
tolk 09:00 Journaal met
tolk 09:10 Profiel 10:00
De kist 10:30 Heb ik ge
noeg? 11:00 Journaal 11:15
De vijfde dag 12:00 That's
the question 12:25 Man
bijt hond 12:53 D6613:00
Journaal 13:10 Sportjour
naal 13:15 Memories Tour
d'amour 14:10 Twee voor
twaalf 14:50 De verande
ring 15:15 MAX Maakt
Mogelijk 15:30 De halve
maan 16:00 Journaal 16:05
De halve maan 16:30 5op2
16:57 De wilde keuken van
Wouter Klootwijk 17:00
Journaal 17:05 Schepper
Co in het land 17:35 MAX
Maakt Mogelijk
06:00 Z@ppelin met onder 06:45 RTL Nieuws 09:05
andere Jeugdjournaal, Sesa- As the world turns 10:00
mstraat, Z@ppbios, teken- Koffietijd 11:00 Goede tij
films en jeugdseries. den, slechte tijden 11:30
The bold and the beauti
ful 12:00 Herman's passie
voor eten 12:05 Topchef:
De 12 provincies 13:00 De-
rek Ogilvie: Kinderfluis-
teraar 14:00 Het spijt me
14:55 Oprah Winfrey show
15:50 De Club van Sinter
klaas de speelgoeddief
16:00 RTL Nieuws 16:05
Wie is de chef? 16:35 Royal
Canin dog challenge 17:05
As the world turns
06:01 Teleshop 5: Car
tracks, TEK TV, Veilig scan,
Tel sell, Shark, Tel sell, Tom
my Teleshopping, Tel sell,
Car tracks, Tel sell, Tommy
Teleshopping, Tel sell 16:00
The king of Queens 16:30
Dr. Phil 17:25 The king of
Queens 17:50 Flodder
I EB'!'] lournaal (NOS)
1I3IH EenVandaag
(avro)
lESD Gesprek minister-
president (nos)
EBE9 Sportjournaal
(nos)
EESÏBHet eeuwige ifrfl'ï'lVrijland. Dramase- lEB'I'jRTL Nieuws
weekend (max) rie(KRO) IKffM Editie NL, Nieuws-
U2üd That's the questi- lli&üHet Klokhuis (ntr) programma
on, Quiz (eo) ll.'fflfl Checkpoint Test- EE50RTL Boulevard,
EEESMan bijt hond, programma (eo) Amusement
Serie reportages EEZEJjeugdjournaal
(ncrv) (nos)
n
n
o
o
ri
CM
ro
CM
U
Lingo. Woord- en
taalspel (tros)
EE80 Dokters aan de
Costa, Docusoap
(max)
MtRiI'I lournaal mosi
0S0 Flikken Maas
tricht Misdaadse
rie (tros)
EgSSGoudmijn (kro)
EifcM'l De wandeling,
Zoektocht kro)
W'flMd Per seconde wij
zer, Kennisquiz
(vara)
0303 De waan van de
dag (vara)
EBEEjSpangaS (ncrv) immü RTL Nieuws
iVRlijDe Wereld Draait IRTL Weer
Door, Livepro
gramma (vara)
MdM-iMotel De Jong
(vpro)
M'H'I'] Goede tijden,
slechte tijden,
Soap
SjMDThe voice of Hol
land, Zoektocht
EBS3 Flodder, Comedy
EEHÜTopchef: De 12
provincies, Kook-
wedstrijd
MWUlWie is de chef?,
Kookprogramma
f'&~F1 Inkheart, Fanta-
syfilm
3ES Vermist (tros) EEHDZembla,Actue- 0333Pavlov (ntr)
Ie documentaire
(vara)
WM'I Blik op de weg,
Verkeersmagazine
(avro)
B3EH Nieuwsuur (nos)
Film op 2: Venus,
Komisch filmdra
ma (kro)
SEE Neonletters (h),
Satirisch program
ma (avro)
PowNewS (Powned)
EEKTflNOS op 3 (nos)
FESTHVan der Vorst ziet 3213The scorpion
sterren king: rise of a war
rior, Actiefilm
SSHPauw Witte-
man, Actuele talk-
Show (vara)
E0E3 Journaal (nos)
BSHMagiku kussen? WH»] RTL Nieuws
(h), Datingshow WEM RTL Weer
__(avro) g2S RTL Boulevard
EÉESDe Wereld Draait (h), Amusement
Door (vara)
Mifffcl Pauw Witte-
nrenlouria'jl (h)
[ifrffHTekstTV
OIiHH Nederland leest [ilig-M PowNews (h)
03EB Nachtzoen
[iMfcH Nieuwsuur (h)
filiw EenVandaag (h)
GHEJTekstTV
I'iK'IH NOS op 3 (h)
[ijBH NachteGiel
[lEHiM Ekdom in de
nacht
QTgEJTeleshop 4
fiMEilCupidoTV
f'Efl'IOSneak preview
HM'M'Veilig scan
[ifcftM Car tracks
tiliB.-j.iWie is de chef?
bi P*i Heroes
UWEHTeleshop 5
[iffiHStoute meiden TV
[»>B»M Naakte feiten
(H-HUHChatTV
■na
bekijk de trailers in de rubriek Show en TV op onze website
Snuf de hond in oorlogstijd
Goed verteerbare jeugdfilm over
een jongetje dat zijn familie verliest
tijdens het Duitse bombardement
op Rotterdam en vrede vindt bij
een oom en tante in Friesland. Re
gie: Steven de Jong. (NL-2008)
België 2, 09.00-10.35 uur
Ivanhoe
Respectabele avonturenfilm van Ri
chard Thorpe over de onverschrok
ken ridder Ivanhoe die probeert de
koning te bevrijden en de monar
chie te herstellen. Verfilming van
het boek van Sir Walter Scott.
(GB-52)
Duitsland 1, 10.20-12.00 uur
Inkheart
Appetijtelijk locatiewerk in Italië
geeft extra cachet aan Iain Softley's
fantasiefilm over een alleenstaande
vader (Brendan Fraser) die persona
ges uit boeken tot leven kan bren
gen. Uitbundige materie, met onder
anderen Helen Mirren en Paul Bet-
tany. (D/GB/VS-2008)
RTL 5, 20.30-22.45 uur
Sea of love
Al Pacino is weergaloos als een re
chercheur die valt voor de charmes
van een vrouw die wordt verdacht
van seksmoorden (Ellen Barkin).
Wellustige film. (VS-'89)
RTL 8, 20.30-22.50 uur
Mr. Mrs. Smith
Brad Pitt en Angelina Jolie samen
in een flitsend gesneden film over
echtelieden die ontdekken dat ze
concurrerende huurmoordenaars
zijn. De Hollywoodprins en -prin
ses begonnen tijdens de productie
zelf een relatie. Regie: Doug Liman.
(VS-2005)
SBS 6, 20.30-22.55 uur
Venus
Een oudere acteur (Peter O'Toole)
huurt zijn achternichtje in voor
hulp en aanspraak (lodie Whita-
ker). Grandioos acteerwerk.
(GB-2006)
Nederland 2, 22.50-00.15 uur
Vandaag onder meer in videojournaal Z2:
Carnavalshuwelijk op 11 -11 -'11 in Hulst
Seksuele voorlichting op gereformeerde leest
www.z2.nl
