4l
Strijd te^m
wUtfcerciij)
KOOI
Lichttherapie, de oude Qviehen deden, hedai
dinsdag 8 november 2011
Groente en fruit zijn belangrijke bouwstenen in de winter
Elk jaar weer slaat bij bijna
8% van de Nederlanders
de 'mood seasonality' toe,
bij de ene helft in milde
vorm, bij de andere helft
knalhard. En guess what,
vooral zonnekinderen zijn de klos! Want wie
in het voorjaar of de zomer geboren is, die
blijkt meer moeite te hebben met de herfst en
de winter dan kinderen die juist in dit koude
donkere jaargetijde het levenslicht zagen. Zo
blijkt uit onderzoek van psychologen van
de universiteit van Bologna in 'Psychiatry
Research'. Door hormonale schommelingen
lijken vrouwen er overigens gevoeliger voor
dan mannen.
Oorzaak? Licht, of beter gezegd, het gebrek
eraan. Als zomerkind is je brein afgestemd op
.■lange dagen en veel licht. Korte dagen, grauw
en grijs, dat snappen je hersenen niet. Eigen
lijk zou je het liefst in winterslaap gaan, net
als sommige dieren. Lastig, want je moet nu
eenmaal blijven functioneren, op alle fronten:
Werk, gezin, huis, sport, vrienden, familie.
Wat dan? Je gaat op zoek naar oplossingen,
op internet, in boeken en tijdschriften, bij
je huisarts. En wat blijkt, unaniem noemen
medici natuurlijk daglicht hét sleutelwoord bij
'n winterdip. Door natuurlijk daglicht maken
we Cortisol en vitamine D aan, onmisbaar om
wakker te zijn, geconcentreerd, stressbestendig
en... opgewekt. Naar buiten dus! Elke dag, en
het liefst in de ochtend wanneer de intensiteit
van licht het hoogst is. Je snuift dan meteen
ook een portie vitamines uit de lucht. Huh? Ja
zeker, de buitenlucht miegeit van de negatieve
ionen, vooral in de bergen, aan het strand en
na een goede onweersbui. Je ziet ze niet, ruikt
en proeft ze evenmin, maar ze verhogen wel
mooi de aanmaak van serotonine; je weet wel,
dat prethormoon. En dat niet alleen, ze stimu
leren ook de zuurstoftoevoer naar de herse
nen. Je voelt je alerter en energieker en het is
goed voor je immuunsysteem. Aldus Pierce J.
Howard, hoofd onderzoek van het Centrum
voor Toegepaste Cognitieve Wetenschappen
in Charlotte (VS) in zijn boek 'The Owners
Manual for the Brain: Everyday Applications
from Mind Brain Research'.
Evenzo belangrijk is een goed dag- en nachtrit
me. Ga rond 22.30 uur naar bed en neem acht
uur slaap. Een goed verduisterde slaapkamer
helpt bij de aanmaak van voldoende melato-
nine, het slaaphormoon. Twee uur voor je gaat
slapen niet meer eten en drinken, anders is je
spijsvertering nog actief
Een regelmatig slaap- en eetpatroon zorgt voor
een góede stofwisseling en voldoende energie.
Kies daarom voeding met de juiste vitamines
en mineralen. Vooral een tekort aan ijzer, zink
en magnesium en aan vitamine B zou een rol
spelen bij het ontstaan van depressies. Goede
voedingsbronnen zijn bananen, kalkoen en
zuivel, schaaldieren, granen, noten en zaden,
kaas, cacao en paddenstoelen. Vermijden?
Alcohol, geraffineerde suikers en cafeïne;
op de snelle boost volgt 'n flinke energiedip.
Sommige voedingssupplementen kunnen 'n
handje helpen bij de blues, maar gebruik die
alleen in overleg, want ze kunnen de werking
van medicijnen beïnvloeden.
Marjan de Kort
Om kort te gaan, wees lief voor je lijf Met eten,
verzorgen en bewegen. Niet fanatiek sporten,
maar aangenaam bewegen. Juist deze milde
vorm zorgt voor langdurige en constante
afgifte van endorfines in onze hersenen. Je
voelt je ontspannen, energiek en gelukkig. Dat
wordt dus lopen of fietsen naar je werk. Niet?
Mediterend bewegen is ook gezond, dus dan
misschien toch maar aan de yoga? Plan ook
regelmatig een momentje lichaamsverzorging
in. Verwen jezelf met 'n voetenbadje, gezichts
masker, lichaamsmassage, stoombad en sauna,
thuis of in een spa.
Even leuk als effectief tenslotte, is plezier
maken. Bij afleiding en lol komen de gelukhor-
monen vrij. Ga dus regelmatig iets leuks doen
met vrienden of als je liever alleen thuis blijft,
pak een moppenboek of surf naar YouTube.
Daar vind je zó veel grappige filmpjes, er zit er
vast ook een bij die jou aan het lachen maakt.
099'
pi Jim
Lichttherapie, de oude Grieken deden het al. Hippocrates schreef z'n patiënten voor om in de
zon te gaan liggen bij melancholie. Hoe het werkt weten medici nog altijd niet precies, dat het
werkt wel. Dr. Ybe Meesters van het Universitair Medisch Centrum Groningen ziet in de gespe
cialiseerde polikliniek voor winterdepressie bijzonder goede resultaten met speciale zonlichtver-
vangende lampen. Veel mensen met een serieuze winterdepressie zijn al na een week lichtthera
pie van hun klachten af, zelfs na jarenlang getob met antidepressiva! Meerdere ziekenhuizen in
Nederland geven lichttherapie, vergoed vanuit de AWBZ. Je huisarts kan je doorverwijzen. Wie
de mildere winterblues zelf te lijf wil gaan, kan thuis of op het werk een lichtlamp gebruiken. Ze
zijn er in verschillende soorten en maten, tot handzame mobiele aan toe. Bij thuiszorgwinkels
en sommige apotheken kun je veilige en gecertificeerde lichtlampen huren of kopen. Omdat het
licht op je netvlies moet vallen wil het effect hebben, mag de lamp geen schadelijk uv bevatten!
Overleg sowieso altijd eerst met je huisarts of lichttherapie voor jou wel geschikt is. Meer weten?
Kijk op www.kenniscentrumpsychologie.nl
Nieuw is de ioniserende spaarlamp Freshlight. Deze lamp biedt een volspectrum daglichtop
brengst en haalt tegelijkertijd ongewenste geuren, bacteriën, virussen en fijnstof uit de lucht.
