Wie daagt Obama uit?
spectrum
II
Zaterdag 5 november 2011
Zo spannend als bij de voorverkie
zingen van 2008 in de Verenigde
Staten wordt het nooit meer.
Toen namen de Democraten-gi
ganten Barack Obama en Hillary
Clinton het tegen elkaar op en die waren aan
elkaar gewaagd. Bij de Republikeinen komt het
dit keer niet tot een dergelijke strijd. Met nog
een jaar te gaan tot de verkiezingen, ontbreken
de titanen.
Ook al zijn de verkiezingen pas over een jaar,
de Republikeinse kandidaten gingen al negen
keer met elkaar in debat. Henry Brady, hoofd
van de faculteit openbaar bestuur aan de presti
gieuze Berkeley universiteit in Noord-Califor-
nië, bestudeerde ze allemaal. Het leerde hem
veel over de kandidaten en de interesse die zij
bij de media en kiezers opwekken. Zo zag hij
steeds weer een nieuw 'snoepje van de week'.
De politicoloog noemt dat 'een merkwaardige
stoelendans'. „Ik ben verbaasd over de snelheid
waarmee zo vroeg in de race de aandacht al ver
legd wordt van de ene naar de andere kandi
daat."
De laatste weken is Herman Cain het 'snoepje'.
De zwarte kandidaat heeft niet meer bestuurlij
ke ervaring dan het leiden van een pizzabedrijf,
maar dat lijkt juist wat veel Republikeinen aan
spreekt. Hij kwam met zijn 9-9-9-plan: 9 pro
cent inkomensbelasting, omzetbelasting en
btw. Het werd geridiculiseerd, maar in de pei
lingen deed Cain het steeds beter. In Iowa,
waar de kandidaten op 3 januari als
eerste de krachten meten, gaat
hij zelfs aan kop. Cain is an
ders, fris, geen standaardpoli
ticus. Maar met in de belang
stelling staan heeft hij geen
ervaring.
Dat werd afgelopen week
pijnlijk duidelijk toen poli
tiek blad Politico openbaarde
dat Cain eind jaren negentig
als baas van de Amerikaanse res-
taurantbond twee vrouwen sek
sueel zou hebben geïntimideerd.
Eén van hen zou volgens de New
York Times zelfs een jaarsalaris als schik
king hebben meegekregen. Terwijl komieken
grappen dat Cain nu pas echt geschikt is als pre
sident, ging de kandidaat zeifin het defensief.
Nadat de expliciete ontkenning door gevonden
bewijzen onhoudbaar werd, volgden uitvluch
ten en smoesjes. En dat zou de stijging in de
peilingen wel eens tot een abrupt einde kun
nen brengen.
Eerder was Rick Perry het snoepje van de
week. De gouverneur van Texas doet het ook
goed bij de conservatieve Tea Party. Verslagge
vers rukten uit naar Texas, op zoek naar zijn
roots. Het gouverneurschap daar bracht met
George W. Bush immers al eerder een presi
dent voort. Bovendien doet Perry het goed in
Texas en kan hij met zijn verdiensten trots de
boer op. En als een regisseur iemand mocht cas
ten voor de rol van president, koos hij Perry.
Hij komt immers sterk en machtig over.
Maar bij de debatten bleef er niks over van zijn
presidentieel statuur: hij hakkelde en kwam
niet uit zijn woorden. Perry kreeg zoveel kri
tiek, dat hij twijfelt of hij nog aan debatten mee
moet doen.
Deze week sprak Perry in New Hampshire. Poli
ticoloog Brady, die aanvankelijk hoge verwach
tingen had van Perry, keek tv en dacht: 'Jeetje,
het gaat helemaal mis'. Perry leek dronken.
„Het was meer een komische act dan een praat
je van een serieuze presidentskandidaat." Het
bewees voor Brady eens te meer dat er maar
één man is die kans maakt op de Republikeinse
nominatie: Mitt Romney. De oud-gouverneur
van Massachusetts deed al eerder een mislukte
gooi, nu ziet het er voor hem gunstiger uit.
„Dat komt eigenlijk alleen omdat er geen bete
re kandidaat is", zegt Brady.
Terwijl Amerikanen juist zo houden van een
strijd tussen drie personen: de favoriet, de uitda
ger en een 'vreemde eend in de bijt'. Volgens
Brady is Romney straks de favoriet, maar zijn
de andere plekken nog vrij. Hij ziet Cain wel
als uitdager, mits het huidige schandaal hem
niet de kop kost. Perry of Michele Bachmann,
een andere Tea Party-kandidaat en de enige
vrouw, zouden dan stuivertje wisselen om de
plek als 'vreemde eend in de bijt'.
Hoewel Romney niet wordt omarmd door de
Republikeinse partij is hij volgens Brady wel
heel verkiesbaar. Hij is namelijk de enige kandi
daat die ook de onafhankelijke kiezer, die zich
niet heeft geregistreerd als Republikein of De
mocraat, aanspreekt. „Die onafhankelijke kie
zers zijn nodig om tot president gekozen te
worden." Het enige wat Romney moet doen, is
geen fouten maken. „Als hij zichzelf niet in de
voet schiet, dan is het een gelopen race."
reageren?
spectrum@wegener.nl
De Republikeinse strijd
De Republikeinen bepalen de komende
maanden wie presidentskandidaat
wordt. Het zwaartepunt van voorverkie
zingen primaryen partijbijeenkomsten
caucusligt in januari en februari.
Tijdens de voorverkiezingen proberen
kandidaten zoveel mogelijk afgevaardig
den delegatesbij elkaar te sprokkelen.
Die mogen op de Republikeinse Nationa
le Conventie stemmen, maar doen dat
aan de hand van het stemresultaat in
hun staat. Stel dat Cain wint in Iowa,
dan moeten alle afgevaardigden uit Iowa
op Cain stemmen.
Cruciaal zijn de eerste vier tot acht we
ken. Dan wordt duidelijk welke kandida
ten écht kans maken op de Republikein
se nominatie. In of na januari en februari
haken kansloze kandidaten af.
Op Super Tuesday (3 maart) houden
meerdere staten hun voorverkiezingen.
Deze keer gaan er maar negen staten
naar de stembus. In 2008 waren dat er
nog 24.
De verkiezingen
3 januari 2012: De eerste voorverkie
zing in Iowa. Die staat kiest de kandidaat
tijdens een partijbijeenkomst.
10 januari 2012: New Hampshire naar
de stembus.
21 januari 2012: Voorverkiezingen in
South Carolina.
28 januari 2012: Florida houdt primary.
4 februari 2012: Partijbijeenkomst in
Nevada.
6 maart 2012: Tijdens Super Tuesday
houden negen staten hun voorverkiezin
gen.
27-30 augustus 2012: Republikeinse Na
tionale Conventie in Tampa, Florida.
Hier wordt de kandidaat officieel vooruit
geschoven als kandidaat voor de Republi
keinen.
3-6 september 2012: Democratische
Nationale Conventie in Charlotte, North
Carolina. Partij zal formeel kandidatuur
Obama bekrachtigen.
6 november 2012: Voor de 56e keer
kiezen Amerikanen hun president.
Herman Cain (65). Oud-di
recteur van het bedrijf God
father's Pizza. Bijzonderhe
den: Lag vaak onder vuur.
Stelde eerst dat abortus de
persoonlijke keuze is van
vrouwen, maar na kritiek
was hij plots mordicus tegen
abortus. Plus: Spreekt klare
taal, Republikeins antwoord
op Obama. Min: Heeft geen
enkele politieke ervaring.
Michele Bachmann (55). Is
juriste en congreslid in Min
nesota. Bijzonderheden:
Zegt steeds maar weer dat
ze 28 kinderen (5 biologi
sche, 23 pleegkinderen)
heeft. Plus: Spreekt religieus
conservatieven aan. Min: Ge
matigde Republikeinen moe
ten niks van haar hebben.
Jon Hunstman (51). Was
Obama's ambassadeur in Chi
na en gouverneur van Utah.
Bijzonderheden: Mormoon,
verre familie Mitt Romney,
reist altijd economy class,
draagt zijn eigen tassen.
Plus: Spreekt als gematigde
kandidaat ook politiek mid
den aan. Min: Kampt met
pro-Obama-imago en is vrij
onzichtbaar.
Rick Santorum (53). Is jurist
en senator namens Pennsyl
vania. Bijzonderheden:
Heeft een 'google-pro-
bleem': tik zijn achternaam
in en zie hoe die in verband
wordt gebracht met anale
seks. Plus: Politieke ideeën
spreken conservatieven aan.
Min: Is saai.
Ron Paul (76). Is de afgevaar
digde uit Texas en arts. Bij
zonderheden: Hij deed
twee keer eerder een (mis
lukte) gooi naar het presi
dentschap. Plus: Zegt wat
hij wil. Min: Zegt wat hij wil.
Newt Gingrich (68). Oud
voorzitter Huis van Afgevaar
digden en historicus. Bijzon
derheden: Kreeg als enige
voorzitter van Huis van Afge
vaardigden berisping voor
schenden van eigen regels.
Plus: Hielp de Republikeinen
in 1994 aan een enorme ze
ge bij de congresverkiezin
gen. Min: Is al sinds 1999
uit de actieve politiek.
