5 spectrum
Rijk de Gooyer, onvergetelijk!
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
vroeg donker
Marjan
Berk
Zaterdag 5 november 2011
Rijk de Gooyer is niet meer. En de herin
neringen aan hem komen onweerstaan
baar boven in mijn hersenpan; herinne
ringen die vol warme vrolijkheid zijn.
Ik mocht zijn vrouw spelen in Grijpstra en de
Gier, de film, naar een boek van lan Willem van
de Wetering, die onder regie van de ook al naar
de eeuwige jachtvelden vertrokken regisseur
Wim Verstappen tot stand kwam in de laat ja
ren zeventig.
Eén passage was in hoge mate verantwoordelijk
voor het succes van de film. Mevrouw Grijpstra
(ik) lag, het hoofd vol krulspelden, in bed. Haar
man, Grijpstra (Rijk) komt laat thuis en wil zijn
vrouw trakteren op een mooi verhaal, dat hij
heeft gehoord uit de mond van een arrestant
„Kijk!", zeg Grijpstra, „ik zal je eens wat laten
zien. Let op!" Hij houdt een lucifer strijkklaar,
laat een geweldig wind, en steekt deze lucht-
vlaag aan! Wij zien een bescheiden steekvlam.
Nadat de film uitkwam, verdrongen zich de
mensen bij de kassa: „Graag twee kaartjes voor
die film met die wind!"
Tijdens de opnamen lag ik in dus in bed. De
man van de special effects prepareerde Rijk zijn
winddie ook visueel een steekvlam moest pro
duceren. De regisseur Wim Verstappen beval
mij dringend zo dicht mogelijk bij die te ver
wachten vlam te gaan liggen. Terwijl de man
van de special effects mij minstens zo dringend
aanraadde zo ver mogelijk van dat gevaarlijke
moment verwijderd te blijven!
Ik had al eerder met Rijk gewerkt In de aller
eerste televisieserie van mijn hand, de jeugdse
rie De Pomp bij de KON, waarin ik de eigenares
se van een benzinepomp speelde, bovendien we
duwe, gaf hij aan het personage van een wegen
wachter bevlogen gestalte. Er ontspon zich een
prille liefdesrelatie tussen ons, die niet verder
kwam dan een scène waarin wij samen knus in
een groen weitje lagen.
En hij gaf op de radio, samen met de helaas ook
al overleden acteur Carol van Herwijnen uniek
gestalte aan een personage in een serie hoorspel
letjes van mijn hand voor beperkt verstandelijk
gehandicapte kinderen: Bolle en Slim. Natuurlijk
speelde hij de uitgekookte Slim, die tot grote hi
lariteit van de kinderen natuurlijk de stomste
van de twee was.
Een punt in zijn nadeel: je moest hem niet tegen
komen wanneer hij een slok op had. Eenmaal
zag ik hem bij de slager, iets te laat, ook tussen
de klanten Hij was in kennelijke staat en brulde:
„Ha! Die Berk!" en nog een aantal ongetwijfeld
hartelijke en zeer luide opmerkingen. Ik vlucht
te en drukte mijn snor onder het uiten van een
onduidelijke smoes.
Mijn één na jongste zoon speelde vanaf zijn vijf
de jaar voortdurend rolletjes in films zoals Keet
je Tippel en Dokter Vlimmen. Op zijn zestiende
jaar werd hij gekozen voor een grote rol in het
Verboden Bachanaal, naar het boek van Simon
Vestdijk. Na afloop van de zes weken opnamen
in zijn grote vakantie, kwam hij thuis en meld
de mij: „Mam. Ik ga naar het conservatorium en
niet naar de toneelschool. Ik vind acteurs vrese
lijke mensen. Behalve Siem Vroom en Rijk de
Gooyer!"
