De natte kant van Zeeland
cultuur 117
Presentatie
'Bèl, bèl!'
Tussenstand
(^v
PUBLIEKSPRIJS Boeken over schepen, werven en slepers
Schelmen ar
van de Schelde
agenda
Stem voor de PZC-publieksprijs
www.pzc.nl/boekenprijs
zaterdag 29 oktober 2011
De geschiedenis van vier Zeeuwse klippers
n O.L.A Helmich
HANS TABBERS I jj"
Slepers en bergers in een woelige periode
mei medewerking van Han Smits
Nog tot en met 4 november
kan er, in het kader van de
Zeeuwse Boekenprijs 2011,
worden gestemd voor de
PZC-publieksprijs. Redacteu
ren van de PZC belichten el
ke zaterdag een aantal kandi
daten. Vandaag: schepen in
aanbouw en in nood.
door Jan van Damme
Elk jaar heeft de Zeeuwse
boekenproductie een lek
kere natte kant. Dat kan
ook moeilijk anders in een
provincie die Zeeland heet.
Oud-PZC verslaggever Jacques
Cats heeft het vertrek van de
scheepswerf uit het hart van Vlis-
singen aangegrepen om uitgebreid
stil te staan bij de nautische activi
teiten in de stad. Zijn boek heet
De Schelde schrijft geschiedenis -
Cats heeft altijd al een voorkeur ge
had voor allitererende titels en kop
pen. Hij vertelt over het soms
moeizame, vaak hartelijke samen
gaan van scheepsbouw en stedelij
ke samenleving. Want ja, half Vlis-
singen verdiende zijn brood bij de
werfj en wie was er nou niet ape
trots als er weer een fregat van sta
pel liep? Behalve met woorden ver
telt Cats ook met beelden. Hij
heeft ruim kunnen putten uit de
archieven van de Scheldegroep en
de Koninklijke Marine. Daar mag
de lezer dankbaar voor zijn: de fo
to's leveren een heerlijk informa
tief kijkboek op.
De tweede natte klant in deze ru
briek is Een veger wind van A.R.
Koppejan en D.L.A. Helmich, over
de geschiedenis van vier Zeeuwse
c?
zeilklippers die in de periode
1912-1915 op de scheepswerf van
de Gebroeders Geleijns in
Roodevaart werden gebouwd. De
klippers werden steenbonken ge
noemd, omdat ze extra degelijk
werden gebouwd voor het vervoer
van basaltstenen voor de zeewerin
gen. Het gaat om vier zustersche-
pen: Elizabeth, Avontuur, Eliza
beth (2) en Marigje. Met ruim 370
foto's, oude documenten, aquarel
len en detailtekeningen wordt een
bijzonder gevarieerd beeld gege
ven van de geschiedenis van de
schepen. Een uitgebreide verkla
rende woordenlijst en een over
zicht van de vrachtreizen per
schip maken het boek verrassend
compleet.
Tot slot Schelmen van de Schelde -
slepers en bergers in een woelige pe
riode. Het boek van PZC-journalist
Hans Tabbers draait nog volop
mee in de PZC-publieksprijs. Hoe
wel er wel een heel groot arsenaal
stemmers zal moeten worden aan
geboord om op de eerste plaats te
eindigen. Schelmen gaat over de pe
riode 1950 tot het eind van de vori
ge eeuw, toen de sleepboten van
Smit Internationale, de Antwerpse
Unie van Redding en Sleepdienst,
Willem Muller in Terneuzen, Leen
Polderman in Hansweert en Theo
Dijkhuizen in Vlissingen elkaar
prijzen afsnoepten op de Wester-
schelde. Dat ging er vaak niet al te
zachtzinnig aan toe. Grote verha
len, over het doorvaren van tros
sen, vechtpartijen, wonderbaarlij
ke reddingen en tragische ongeluk
ken. Kortom, een jongensboek vol
zilte spetters.
Bijna 3700 stemmen zijn uitge
bracht voor de PZC-publieksprijs.
Het zag er even naar uit dat Black
Mamba van plaats moest wisselen
met de nummer 2 in de top tien.
Uiteindelijk wist de lijstaanvoer
der zich te handhaven.
(Tussen haakjes de stand van vori
ge week):
1. (1) Rosee Bentana: Black Mamba
(575 stemmen)
2. (2) Wendy Marteijn-Hulsteijn
en Kees de Ridder: Stae m'n boven-
musse goed? (557)
3. (4) Hart voor Erremuu (440)
4. (3) Paul de Schipper: De Sterke
van Saeftinghe (423)
5. (8) Hans Tabbers: Schelmen van
de Schelde (269)
6. (5) Angèle Nederlof8c Sjaak
Vane: Verdiep je relatie (196)
7. (6) Ralph Henssen: Trompetters
en tamboers(129)
8. (7) Rona Lichtenberg: De kleu
ren van mijn ziel (128)
9. (9) Arthur Scheijde: De Woest-
duynschipbreuk nader ontrafeld
(n7)
xo. (10) Maaike van Poelje: De hon-
dendief (112)
Stemmen kan tot 4 november via:
www.pzc.nl/boekenprijs
of met een briefkaart naar:
PZC-publieksprijs
Postbus 91
4330 AB Middelburg
w.pzc.nl/zeelandgeboekt
Meer agendanieuws staat op
de website van deze krant.
ZATERDAG 29 OKTOBER
Axel
Toneelvereniging Siesa met blijspel
Chocomousse.
De Halle, 20.00 uur
Baarland
Concert barokensemble Consort of
Voices. Centraal op het programma staan
drie cantates van Johann Sebastian Bach.
Maartenskerk, 20.00 uur
Bruinisse
Zeeuwse Avond met Ambras en de Kli-
koos.
't Durpsus, 19.30 uur
Goes
The Umbilical Brothers met 'Heaven
by Storm', mix van stand-up comedy, mi
me, acrobatiek, vocale vindingrijkheid en
absurditeiten.
De Mythe, 20.00 uur
Het concert van Cash O'Riley in 't
Beest is geannuleerd.
Kortgene
Optreden Zeeuwse band Going Dutch
Graaf van Buren, vanaf circa 21.30 uur.
Krabbendijke
Het optreden van Inci Pamuk in De
Meiboom is geannuleerd.
Lewedorp
Kunstvrienden presenteert komedie
'Lieve God, ze draaien me dol'.
De Zandlööper, 20.00 uur
Middelburg
Het Middelburgs Minitheater speelt
De Freules.
Minitheater, 20.30 uur.
Theatergroep Duinart met de voorstel
ling 'De Broertjes'.
't Spiegeltheater, 20.00 uur
Theatergroep Oostpool speelt 'De Mi
santroop'.
Stadsschouwburg, 20.00 uur
Sessie Zeeuwse Muziekschool.
Desafinado, 21.30 uur
Nieuw- en Sint Joosland
Theaterconcert Joop Visser en Jessica
van Noord.
De Wegwijzer, 20.30 uur
Oostburg
Halloween Jamsessie.
The Lane, 21,00 uur
Oost-Souburg
A la RUM, Vlaamse folkgroep treedt
op.
Razzmatazz, 21.00 uurRenesse
Dubbelconcert zangeressen Michon
Sprengers en Clementine.
Theater aan Zee, 20.00 uur
Terneuzen
De Pit Goes Celtic Punk, met The
Roughneck Riot en The Buccaneers.
De Pit, 21.00 uur
Echt Antwaarps Teater met 'De Fred
Ligt In Mijn Bed'.
Scheldetheater, 20.00 uur
Tholen
The Flanders Recorder Quartet, Mu
ziek van Middeleeuwen tot nu
Oude Stadhuis, 20.15 uur
Vlissingen
Het Euterpe Baroque Consort o.l.v.
Bart Rodyns brengt vocale en instrumen
tale muziek van G.F. Handel.
Sint Jacobskerk, 20.00 uur.
Afsluiting feestmaand 40 jaar De Piek
met Disc-O-Lit.
Timmerfabriek, 22.00 uur
De Zeeuwse Komedie speelt 'Les liai
sons dangereuses' naar de roman van
Choderlos de Laclos.
Theater Vestzak 99, 20.15 uur.
Twice, Zeeuwse allround band treedt
op.
Cafe De Concurrent, 21.30 uur.
Wilhelminadorp
Optreden Creedence Commotion Revi
val.
Loze Vissertje, 20.00 uurZaamslag
Barokorkest Eik en Linde treedt op.
Podium van Zaamslag, 20.00 uur
Zierikzee
Z'zee Vice, danCe met Nrico, Fran-Cee
en Hüstnau.
Brogum, 22.00 uur
ZONDAG 30 OKTOBER
Heinkenszand
Optreden Stichting Dansz.
De Stenge, 15.00 uur
Middelburg
Thijs Goverde met de cabaretvoorstel
ling 'Lekker belangrijk' (doelgroep: 6+).
't Spiegeltheater, 14.30 uur
JASZ-concert Zeeuwse band Jazzit.
Hotel Arneville, 16.00 uur
Grandpa Nick Sessieband, met als gas
ten zangeres Michelle Oudeman, zanger
Spencer Croes, gitarist Leo van de Kette
rij en bassist Frank Strokap.
't Schuttershof, 17.00 uur
Oost-Souburg
Lunchconcert Keltische folkgroep Slan.
Historische kerk, 11.30 uur
A la RUM, Vlaamse folkgroep treedt
op.
Razzmatazz, 15.00 uur
Retranchement
Koffieconcert Trio Asturias.
NH Kerk, 11.00 uur
Terneuzen
In de serie Moedertaal: Joop Visser en
Jessica van Noord.
Porgy en Bess, 15.00 uur
Vlissingen
Optreden The Vision of Johanna.
Panta Rhei, 17.00 uur
Zierikzee
Jazztrio East of the Sun brengt de mu
zikale show '100 jaar Vocale Jazz'.
Filmtheater FiZi, 15.00 uur
middelburg - De feestelijke presen
tatie van het boek Bèl, bèl!', Zeeuw
se streekdrachten, in een ander dag
licht van auteur Jacques Cats gister-
middag in gebouw De Kemel in
Middelburg werd opgeluisterd
door twee 'Zeeuwse Meisjes' die
destijds het gezicht vormden in de
tv-reclamespot voor het gelijkna
mige margarinemerk. Bekende slo
gan daarin was 'geen cent tevêê
hö'. Cats reikte de eerste twee
exemplaren van zijn boek uit aan
deze twee meisjes, te weten: Elma 41
Petter-van den Berge en Marianne
Coumou,
De oud-PZC-journalist en publi
cist Cats heefr ervoor gekozen de
plaats van de streekdracht in de
Zeeuwse samenleving centraal te
stellen. Het is een rijk geïllustreerd
boek met bijzondere verhalen, be
richten en anekdotes over allerlei
gebeurtenissen die samenhangen
met de Zeeuwse streekdrachten.
De titel is afgeleid van de vroeger
in deze streek vaak gehoorde uit
roep van verbazing of verrassing:
'Bèl, bèl!'. «K
Jacques Cats
DE SCHELDE SCHRIJFT
GESCHIEDENIS
