Onder
de Dom spreken de stenen
SS reizen@wegener.nl reizen
Onder het Utrechtse
Domplein vertellen
stenen het verhaal
van tweeduizend
jaar geschiedenis.
Mirjam van Twisk
bezocht een
schatkamer, waarin
de historie voor
iedereen beleefd kan
worden.
*""1 024-3650360
Zaterdag 22 oktober 2011
Zo moet het Romeinse fort er rond het begin van onze jaartelling hebben uitgezien. foto DeroDe3D
In de hal van het Utrechts
Centrum voor de Kunsten
aan het Domplein opent Paul
Baltus van de organisatie Ini
tiatief Domplein het hekje
voor een trap naar beneden. Het is
de entree naar De Schatkamer.
Gidsen brengen bezoekers langs
de trap naar de middeleeuwse kel
dergewelven waarin De Schatka
mer is ondergebracht. Het is een
vreemde, maar ook leuke en span
nende overgang, van het heden op
straatniveau naar de tijd van de Ro
meinen, 2.000 jaar geleden en 5,5
meter lager.
„Het Domplein is net een tijdma
chine. Begin te graven en laag na
laag reis je terug in de tijd", vertelt
Baltus. Een tijdreis die eindigt bij
de Romeinen, die rond het begin
van de jaartelling hier de noordelij
ke grens van hun rijk verdedigden.
Baltus: „Kijk hier, in deze door
gang naar de volgende ruimte, zie
je achter de muur van dit kelderge
welf delen van de muur die de Ro
meinen rond hun castellum (fort)
Trajectum plaatsten, dat uitgroei
de tot Utrecht."
De steenresten vertellen een fan
tastisch verhaal. Maar eerst krijgen
we een film te zien, waarin de his
torie van Utrecht in vogelvlucht
wordt verbeeld. In het tweede ver
trek leggen touchscreens, projec
ties en 3D-reconstructies laag voor
laag uit hoe het Domplein er in de
loop der eeuwen uitzag. We zien
het fort van de Romeinen, de ker
ken die later werden gebouwd, het
keizerlijk paleis en de Dom. Maar
ook de tornado die in 1674 het
middenschip van het godshuis ver
woestte en de anderhalve eeuw
die er verstreken voordat de puin
hopen werden opgeruimd waarna
het huidige Domplein ontstond.
De majestueuze Domtoren in hartje
Utrecht. foto ANP
Het komt allemaal aan bod in De
Schatkamer, waarin ook wordt uit
gelegd hoe archeologen hun werk
doen.
Even verderop op het plein zijn ar
cheologen in een gapend gat van
ruim 5 meter diep bezig met wat
in 2013 de tweede schatkamer
moet worden. De bodem wordt
laag voor laag afgegraven. Grote
verrassingen blijven bij dat werk
uit, want de bodem onder het
plein rond de Domtoren is vorige
eeuw al meerdere keren onder
zocht. Het is dus 'geroerde' grond,
zoals dat wordt genoemd.
Initiatief Domplein wil vier schat
kamers onder het plein die met
tunnels worden verbonden. Iedere
schatkamer krijgt zijn eigen the
ma. Boven de grond, op het plein,
moeten glazen inkijkjes voorbij
gangers nieuwsgierig maken naar
het ondergrondse verleden.
Na het ondergrondse bezoek, be
klimmen we de Domtoren om
neer te kijken op het plein, de ba
kermat van religie, bestuur, kunst
en wetenschap. Hiervandaan kun
je goed zien dat ook de straatste
nen van het plein een verhaal ver
tellen. Door afwijkende vormen
en kleuren zie je waar de verschil
lende bouwwerken stonden. Een
maal weer beneden kunnen we
ons in het duister vergapen aan de
contouren van de eerste Romeinse
muur. Die is rond het Domplein
op zinnenprikkelende wijze zicht
baar gemaakt met een metalen
strip waaruit 's avonds gekleurd
licht schijnt en nevel opstijgt.
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
De Schatkamer onder
het Domplein is dagelijks
(behalve maandag) onder
begeleiding van een gids
te bezoeken. Ook het
Domplein zelf is in deze
rondleiding van een uur
opgenomen. De tour is
te combineren met een
Domtorenbeklimming.
Deelname kost 8 euro,
kinderen van 4 tot en
met 12 jaar 4,50 euro.
Meer informatie bij
VW/RonDom, Domplein
9 Utrecht, tel. 030
2360010, www.domto-
ren.nl.
- Castellum (Romeinse legerplaats), ca. 200
Heilige kruiskapel, ca. 700
Sint-Salvatorkerk, vanaf ca. 700
s®*®» Romaanse dom (Dom van
Adelbold), 1018
Keizerlijk paleis 'Lofen', 1050
Bisschoppelijk paleis, ca. 1050
Gothische dom plus domtoren, 1254
Het schip is in 1674 ingestort.
infographic CRW castellum DeroDe3D
Het Domplein in het cen
trum van Utrecht kent een
lange kerkelijke geschiedenis en
veel archeologische resten. Twee
duizend jaar geschiedenis ligt opeen
gestapeld op en onder het plein. Van de
resten van een Romeinse legerplaats een
paar meter onder grond, tot de 112 meter
hoge Domtoren. Daartussen liggen delen van
een (vroeg-)middeleeuwse bisschoppelijke
burcht met kerken en keizerlijke gebouwen.
