7 spectrum
Zaterdag 22 oktober 2011
Het postkantoor van Terneuzen stond dit jaar in de steigers. Het uit 1901 stammende rijksmonument werd
inpandig verbouwd tot appartementencomplex. Op de benedenverdieping is kantoorruimte, foto Peter Nicolai
postkantoor
der." Jaren zonder opbrengsten, maar wel met de rente
kosten.
Vrijdag 28 oktober sluit het allerlaatste hoofdpostkantoor,
aan de Neude in Utrecht. Een hotel, andere horeca en mo
dewinkels komen in het monumentale pand. In 2007 wa
ren er nog 277 zelfstandige postkantoren. Nu moet de
klant naar een van de 2.400 postagentschappen of postba-
lies in winkels als de Bruna of de supermarkt.
Drie jaar terug besloot Postkantoren bv om alle vestigin
gen te sluiten. Want postkantoren hebben steeds minder
met'post te maken. De helft van het werk is voor
Postbankklanten en 20 procent betreft administratieve
handelingen zoals de verkoop van Staatsloten. De reste
rende 30 procent voor postzaken loopt hard terug. De
Postbankzaken zijn verhuisd naar de ING-bank.
Veel opener dan de bombastische 'kastelen' die aan het
einde van de 19e eeuw werden neergezet, is het postkan
toor van Hilversum. Het ontwerp uit 1939 van F. Röntgen
laat veel licht binnen. Han van der Zanden bekeek de mo
gelijkheden voor dit gemeentelijke monument. „De gevel
is heel subtiel, bijna sereen ontworpen. Die verpruts je
snel als je wijzigingen aanbrengt of grote reclameborden
ophangt. Lastig dus voor een nieuwe bestemming." Geluk
kig is lang niet alles monumentaal aan het pand. De ach
terkant ziet er meer uit als een fabrieksterrein. „Daar heb
je de personeelsingang, de binnenstraat voor de vrachtwa
gens", aldus Van der Zanden. „Daar is veel meer
mogelijk."
In het postkantoor van Leeuwarden wordt tegenwoor
dig veel vergaderd en af en toe getrouwd. Na een jaar
leegstand kochten vader en zoon Boomsma in 2002
het pand en vestigden er een congrescentrum. In 2008
kwam het bankpand ernaast vrij, dat werd een hotel.
Feiko Boomsma: „De sfeer is onze trekker, die krijg je
nooit in nieuwbouw. Je kunt het pand mooi uitlichten,
volgende zondag hebben we een lunchconcert van
Opera Familia."
Financieel is de verbouwing van zo'n oud pand wel te bol
werken, al hebben de Boomsma's zich wel eens afge
vraagd wat ze zich op de hals hadden gehaald. „We
hebben de verbouwing in eigen beheer uitgevoerd, an
ders was het onbetaalbaar. De bovenste verdieping zat vol
met asbest, we hebben een lift geplaatst. En toevallig ben
ik net in gesprek met onze installateur, over hoe we de
stookkosten kunnen drukken. Het plafond zit op negen
meter hoogte." Het grote pand is opgedeeld in twintig za
len. „Logistiek niet altijd handig. Als je nieuw zou bou
wen, zou je het anders inrichten."
Op de bovenverdieping is een permanente posttentoon-
stelling. Van collecties van oud-PTT'ers, maar ook met
spullen die werden aangetroffen in het lege pand.
Zoals een schakelbord voor de telefonistes en een ouder
wetse telefonische tijdmachine met een stem die aan bel
lers doorgaf 'bij de volgende toon is hetuur en secon
den ...(piep)'.