Als jongeren de streek
22 and
De Koeijer dolblij met
gedreun van heipalen
Zeeuws-Vlaanderen heeft wel kansen
twïKSsSisSSi--
ssszszggss:ss&-
(tacenpictee
Piraat
Reken uit je win(s)t
Laatste reis van Alphonse Letzer
almanak
BRAINDRAIN
Verrassend is het niet en het is waarschijnlijk van alle tijden:
hoger opgeleide jongeren verlaten Zeeuws-Vlaanderen en
komen zelden terug. Evert van den Berg levert nu het bewijs.
Werk, werk, werk
Natuurexeursie in Margarethapoider
zaterdag 15 oktober 2011
Lijsbert de Koeijer toont een ontwerp van het nieuwe gebouw. Het moet
vlak voor Pasen klaar zijn. foto Peter Nicolai
door Martijn de Koning
RETRANCHEMENT - Eindelijk, ver
zucht Lijsbert de Koeijer. Is het ge
dreun van het slaan van heipalen
voor een ander een rotgeluid, haar
klinkt het als muziek in de oren.
Bijna twee jaar nadat de land-
bouwschuur met daarin haar 'hob-
bywinkel' de Droogbloemzolder
tot de grond toe afbrandde, werd
gisteren door wethouder Peter
Ploegaert de eerste heipaal voor
een nieuw gebouw de grond in ge
slagen. Het betekent de afsluiting
van een vervelende en frustre
rende periode, erkent De Koeijer.
„De aanloop naar de herbouw
duurde, door procedures, veel lan
ger dan we hadden gehoopt. Ik
heb wel eens gedacht: dit komt
nooit meer goed." Nu kan de fami
lie De Koeijer vooruit kijken, zegt
Lijsbert opgewekt. Net vóór Pasen
moet de nieuwe schuur, aan de
Provincialeweg net buiten Sluis, er
staan. De winkel, waarvan ze on
der de naam Crea-Trends nu een
tijdelijke vestiging in een contai
ner heeft, krijgt er een plaatsje. De
Koeijer gaat er, als vanouds, ook
workshops houden en verjaardags
partijtjes begeleiden. Verder ko
men er vier appartementen in het
gebouw. „Toen de oude schuur er
nog stond, speelden we met de ge
dachte op ons erf stacaravans neer
te zetten. Het afbranden van de
schuur bood ons nieuwe kansen."
Gasten worden straks actief betrok
ken bij de activiteiten op het erf
De familie De Koeijer runt op de
zelfde plek immers ook een land
bouwbedrijf „Het wordt kleinscha
lig recreëren bij de boer, met als ex
traatje de activiteiten in en rond
de winkel", kijkt Lijsbert vooruit.
De naam 'Droogbloemzolder'
komt niet meer terug. Wethouder
Ploegaert had wel een suggestie
voor een naam voor de apparte
menten: feniks. „Naar de vogel die
uit zijn as verrees. Zo is het jullie
ook bijna'letterlijk vergaan."
Hij zag het al een tijdje niet meer zo
scherp. De Temeuzense verslaggever,
met een grote kennis van en voor
keur voor maritieme zaken, gaf voor
al zijn beeldscherm de schuld. Maar
de arts dacht eerder aan een manke
ment aan zijn oog.
Deze week werd hij daaraan opera
tiefgeholpen. Hij maakt het goed, al
ziet hij vooralsnog niet veel meer
door Harmen van der Werf
Voor jongeren heeft
Zeeuws-Vlaanderen te
weinig te bieden, ze
ker voor jongeren met
een hoge opleiding.
Die nogal harde stelling is nu on
derbouwd met met universitair on
derzoek.
Hulstenaar Evert van den Berg
deed voor zijn studie Economi
sche Geografie aan de Universiteit
van Utrecht uitgebreid onderzoek
naar - wat heet - de braindrain uit
Zeeuws-Vlaanderen. Wat iedereen
eigenlijk al veronderstelde, blijkt
waar. Met name Zeeuws-Vlaamse
jongeren die gaan studeren aan
een universiteit komen zelden te
rug. Het is één van de verklarin
gen waarom de bevolkingskrimp
in Zeeuws-Vlaanderen hard toe
slaat, zoals afgelopen week weer
eens naar voren kwam in een rap
port van het Planbureau voor de
Leefomgeving en het Centraal Bu
reau voor Statistiek.
Evert heeft een voor Nederlandse
begrippen uniek onderzoek ge
daan. Hij benaderde alle vwo'ers
en havoërs die van 1998 tot 2003
zijn geslaagd aan het Reynaert Col
lege in Hulst, bij elkaar zo'n zes
honderd. Evert ging met name na
of zij buiten Zeeuws-Vlaanderen
zijn gaan studeren en of zij zijn te
ruggekomen na hun studie. In to
taal reageerden 37.5 oud-leerlingen,
wat een mooie score is voor een
enquête.
De resultaten spreken boekde
len: negen van de tien jonge
ren is elders gaan studeren. Vooral
de Brabantse steden Breda, Til
burg en Eindhoven zijn populair,
op afstand gevolgd door Vlissin-
gen (Hogeschool Zeeland),
Utrecht en dan pas komt België.
En hoeveel keerden er terug?
Slechts één op de drie jongeren
die elders gaan studeren, keert na
afronding van hun studie terug
naar Zeeuws-Vlaanderen.
Gebrek aan werk is het belangrijk
ste motief om niet terug te ko
men. Bijna iedereen die de moeite
nam om terug te keren, vond ech
ter een baan.
De meesten die wegblijven, heb
ben geen poging ondernomen te
rug te komen.
Slechts 3,2 procent van de 'wegblij
vers' zegt later te willen terugke
ren, een derde misschien en twee
derde nooit meer.
Slechts één op de drie. En dat zijn
met name jongeren die een hogere
beroepsopleiding hebben afge
rond. Van hen is 47 procent terug,
terwijl dit bij universitair geschool
den een magere 15,8 procent is.
„Er is sprake van een braindrain",
concludeert Evërt.
Het belangrijkste motief om weg
te blijven is: werk. Ook andere mo
tieven spelen mee. Evert citeert uit
zijn onderzoek: „Ik vind het stads
leven veel leuker, meer voorzienin
gen, meer te doen." En over
Zeeuws-Vlaanderen: „Weinig op
jongeren gericht, wonen vooral
ouderen." Dat jongeren weggaan
en de bevolking mede daardoor
vergrijst, heeft dus een zichzelf ver
sterkend effect.
Of de braindrain uit Zeeuws-
Vlaanderen sterker of zwakker ij
dan in vergelijkbare regio's in t
derland, is (nog) niet onderzo^
Dat een derde terugkeert, lijkt^
genlijk niet eens zo slecht. Ev^rt:
„De één zal zeggen 'het valt hbee',
maar twee derde gaat wel defini
tief verloren voor de streek."
Evert woont nu zelf in Breda en
volgt een opleiding als trainee bij
woningcorporaties. Kan interes
sant zijn voor Zeeuws-Vlaanderen,
waar krimp de woningmarkt on
der druk zet. Komt hij ooit terug?
Evert antwoordt eerlijk: „Ik weet
het nog niet."
Het kan. Zeeuws-Vlaanderen heeft mogelijkhe
den om meer hoogopgeleide jongeren aan
zich te binden. Evert van den Berg doet daar
voor verschillende voorstellen in zijn studie naar de
braindrain uit de streek.
Vergrijzing is volgens hem niet alleen een bedreiging,
maar biedt ook kansen. De gemeente Sluis is daar
naar zijn idee beter mee bezig dan bijvoorbeeld de ge
meente Hulst.
Het aanbieden van zorgvakanties, al dan niet in com
binatie met kuuroorden is een mogelijkheid. Op die
manier kun je, aldus Evert van den Berg, grote groe
pen ouderen aantrekken waarmee werkgelegenheid
wordt geschapen voor jongeren.
Minstens zo belangrijk is dat de grens tussen Neder
land en België eindelijk eens echt wordt geslecht, al
dus de economisch geograaf. „Er moet meer gebeu
ren om Europese regels te harmoniseren, waardoor
het simpeler wordt over en weer in Nederland en Bel
gië aan de slag te gaan."
Evert van den Berg pleit verder voor een - overigens
al in gang gezette - samenwerking tussen het onder
wijs in Zeeuws-Vlaanderen en hogere opleidingen in
België. „Zeeuws-Vlaamse jongeren die in Antwerpen
of Gent gaan studeren, zullen eerder terugkeren", ver
onderstelt hij. „Zeker als bedrijven daarop inhaken
door meer stageplekken aan te bieden." Hij heeft zelf
op het Reynaert College in Hulst nooit het idee ge
had dat België als studieland in beeld was. „Je hoorde
er niks over."
TERNEUZEN - De Unie van Redding- en Sleepdiensten (URS) in Antwerpen
heeft afscheid genomen van een 'goeie, oude jongen', zeesleper Alphonse
Letzer. De ruim 49 meter lange en bijna twaalf meter brede sleper die veel
voor bergingswerk is ingezet, is gebouwd in 1977 in Hendrik Ido Ambacht.
Het schip is technisch 'op'. Op de foto passeert de Alphonse Letzer Terneu-
zen op weg naar sloper Van Heyghen in Gent. foto Adri van de Wege
DE GRIETE - Wie de natuur in de
sinds 2005 heringerichte Margare
thapoider bij buurtschap De Grie-
te eens wil ontdekken, kan zondag
deelnemen aan een excursie van
Staatsbosbeheer. Verzamelpunt is
om 9.30 uur café De Griete in de
Temeuzense buurtschap. Aanmel
den: jmmolena@planet.nl of 0115-
612008. Laarzen meenemen.
Tip? redactie@pzc.nl
dan voorheen. Hij is namelijk voor
zien van een ooglapje, om zijn oog
wat rust te geven. Zijn kleinkinderen
denken sindsdien dat Piet Piraat
naast hen op de bank naar zijn popu
laire televisieserie zit te kijken. En bij
zijn collega's hoeft hij ook al niet
aan te komen met zielige verhalen.
Want een ooglapje? Dat past prima
bij een maritiem verslaggever.
150 andere rekenaars voor de titel. Het grootste
"BwUens*
MEEST CELEZEN
1. Sloop oud postkantoor Breskens
2. Ongeluk Westerscheldetunnelweg
3. Tractor geschaard bij Philippine
STELLING
Reageer op de stelling: 'Laat gemeen
ten in Zeeuws-Vlaanderen maar di
rect fuseren' op www.pzc.nl
TIPS NAAR zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Zet uw foto in een album op
www.pzc.nl/foto