85 jaar
woonshoppen
Hema
wonen3o
n
3
H
Liefde, werk en eigen
bouwkavel in Uganda
De vlag uit
Proost!
Zaterdag 15 oktober 2011
wonen@wegener.nl
024-3650509
O
s
JS
m
5
Z
O
m
K
et is altijd weer even schrikken als de weersvoor
spelling 'kans op vorst aan de grond' aankondigt.
Vroeger heette dat gewoon nachtvorst, maar soms
veranderen woorden en begrippen zonder dat je dat kunt
3 tegenhouden. Wat je altijd Peking hebt genoemd is sluipen
derwijs Beijing geworden en als ik tegenwoordig een lezing
geef, blijk ik de enige te zijn die het woord lezing nog ge
bruikt. Alle anderen hebben het over een presentatie,
pjV Maar om terug te komen op die vorst aan de grond: je weet
dat die in oktober toeslaat en toch komt hij altijd weer te
«J* vroeg. De dahlia's bloeiden nog zö mooi en in de lathyrus
zaten zelfs nog knoppen. Maar ja, het einde is onvermijde
lijk en dat geeft ook een zekere rust. Als straks de nachten
koud worden, houdt het onkruid op met groeien en kan de
grasmaaier worden verruild voor de bladblazer. Want ron
ken zullen we, in de tuin.
Voor wie bewust tuiniert, is oktober de maand waarin de
balans wordt opgemaakt: wat is er fout gegaan dit seizoen,
en wat was een experiment dat beslist herhaald moet wor
den? Welke bloembollen planten we deze herfst en van wel
ke struiken en vaste planten kunnen we beter afscheid ne
men omdat ze weinig hebben bijgedragen? Aan
zachte heelmeesters hebben we niets, als een
-.i>s mooie tuin het doel is.
Laat ik het hebben over mijn eigen successen en
mislukkingen, dit jaar. Een half succes - of een hal
ve mislukking - was een scherm van kippengaas
waartegen ik lathyrus liet groeien. Ieder jaar groeit
mijn lathyrus in een wigwam van bonenstaken in
de moestuin, maar dit leek mij aardig ter afwisse
ling: een windscherm van geurende lathyrus.
Er gingen twee dingen fout. Zo kwam de lathyrus
laat uit de startblokken en duurde het tot het einde
van de zomer voordat mijn windscherm van kip
pengaas voldoende was bedekt om daadwerkelijk
wind te breken. Ten tweede werd de helft van de la-
thyrusplanten geveld door een mysterieuze virus
ziekte, op het moment waarop de bloemknoppen
zouden ontluiken.
Gelukkig had ik tussen de lathyrusplanten ter afwis
seling ook wat planten neergezet van een eenjarige
klimplant die ik nog als Mina lobata ken, maar die
net als Peking van naam is veranderd en nu Quamo-
clit lobata heet. Quamodit lobata is een klimmer die
iedereen eens in zijn tuin, op zijn balkon, of langs
zijn tuinhekje moet zaaien. De plant groeit centime
ters per dag, windt zich om alles wat op zijn pad
komt, bloeit met aren waarvan de bovenste, jongste
bloemen oranjerood zijn en de oudere naar bleek
geel verkleuren, waardoor een vrolijk tweekleurig
beeld ontstaat. Daarbij zijn de bloemstengels don
kerpaars, bij het zwarte af, waardoor het hele arran-
lobata. foto RvdK gement aan de Belgische vlag doet denken. Maar in
andere landen heeft men andere associaties want
Quamodit lobata heet in het Duits 'Sommerfeuer' en in het
Engels 'Firecracker' of'Spanish Flag'. Voor mij heeft de vlag,
of die nu Spaans was of Belgisch, in ieder geval de hele zo
mer vrolijk gewapperd.
Quamoclit
Van Haarlem tot Hoogeveen. En van
Nijverdal tot Uithuizen. Overal in
het land vind je in de schappen van
de Hema dezelfde leuke woonkus-
sens, mammoetkaarsen of kande
laars. Een van de ontwerpers die dat op hun
'geweten' hebben, is Toya Verberne. In het
hoofdkantoor van de Hema in Amsterdam pra
ten we met haar, gezeten op vrolijk meubilair
in het atrium van het gebouw. Overal hangen
megagrote posters van Hema-trofeeën, waar
van de sappige rookworst de bekendste is.
De woonaccessoires van de Hema zijn be
doeld om het dagelijkse leven leuker te maken.
Simpel, vrolijk en handig. Of het nu om een
folkloristisch tapijt gaat, een knus woonkus-
sen of een exotisch glas met reliëf: overal is
over nagedacht. Of, zoals ze op het hoofdkan
toor zeggen, alles draagt de Hema-handteke-
ning. Die kenmerkt zich door eenvoud, opti
misme en gebruik van frisse kleuren.
Verantwoordelijk voor een deel van de woon-
collectie is ontwerper Toya Verberne (35).
Sinds zeven jaar is ze ontwerper voor de He
ma, oftewel de Hollandse Eenheidsprijzen
Maatschappij Amsterdam, zoals de naam 85
jaar geleden is bedacht. Ze is het gezicht achter
de woonaccessoires van de Hema. Veel ont
werpt ze zelf maar ze werkt ook samen met le
veranciers en freelancers. Bovendien is er over
leg met inkopers om de uiteindelijke collectie
te bepalen.
Verberne heeft haar baan te danken aan het
winnen van een Hema-ontwerpwedstrijd.
„Dat was in 2000, toen ik nog op de Design
Academy zat. Ik heb gewonnen met knuffel
Moki, een driedimensionale koppoter. Vervol
gens heb ik als freelancer gewerkt en een op
dracht voor kindermeubelen voor de Hema ge
daan. Op een gegeven moment was er een va
cature vrij op de ontwerpafdeling en daar heb
ik op gesolliciteerd, met succes. Tegenwoordig
zit ik in het ontwerpteam dat aangeeft wat we
nodig hebben om als Hema bij te blijven."
Verberne en haar collega's zijn veel op reis,
om te kijken 'wat er in de wereld speelt'. „We
gaan onder meer naar Kopenhagen, Londen
en Parijs. Ik laat me ook inspireren door mu
sea, het straatbeeld, internet, beurzen en toon
aangevende winkels in het buitenland. We pik
ken de laatste trends op. Over tapijt bijvoor
beeld, een van de musthaves van dit seizoen.
Dat is uiteindelijk vertaald naar onze wooncol-
lectie. Daarvoor heb ik zes dessins ontworpen,
die tot eind oktober in de winkel liggen. De
uitdaging is om een wooncollectie samen te
stellen met producten die verrassend eenvou
dig zijn, een middenweg tussen prijs, stijl en
kwaliteit", zegt de ontwerper, die samen met
dertien andere designers op de trendgevoelige
ontwerpafdeling van het hoofdkantoor werkt.
Het is een kleurrijke ruimte, waar ontwerpen
worden gemaakt voor mode, hardware (onder
meer woonaccessoires en schoolbenodigdhe-
den) en food. Alles straalt enthousiasme uit,
ongetwijfeld door het kleurgebruik. „Ik houd
Posters, bekers, behang, T-shirts,
tassen, muismatjes, ja zelfs een
bedieningsplaat voor het toilet:
het aantal producten waarop een
je een 'eigen foto' kan (laten) af
beelden, groeit met de dag. Een
van de laatste toevoegingen van
het bedrijf Smartphoto is de 'ge-
personaliseerde onderzetter'.
Zin om je vakantiekiekjes op een
onderzetter te hebben? Of dat
schattige plaatje van je huisdier?
Of die grappige foto van dat feest
je? Smartphoto maakt het je ge
makkelijk. Een foto uploaden
kan via de website, waarna je bin
nen een dag of vier de onderzet-
ters-met-fotoprint via de post
krijgt thuisgestuurd. Een setje
van zes stuks van 9,6 bij 9,6 centi
meter en voorzien van een anti
slip-onderzijde van kurk, kost
16,95 euro (exclusief verzendkos
ten). De fotolaag is hitte- en wa
terbestendig.
www.smartphoto.nl
Emigreren is een ingrijpende
keuze. Familie, werk, cultuur:
de emigrant laat veel achter,
maar verwacht in zijn nieuwe
land ook veel terug te krijgen.
Bijvoorbeeld het huis van zijn
dromen.
Bwebajja
door Jan van Mullem
Idi Amin, Milton 0bote, kindsoldaten,
het Verzetsleger van de Heer: niet alle
associaties met Uganda zijn positief
Wim Getkate: „Amin en Obote
zijn verleden tijd. Dat geldt ook
voor het Verzetsleger van de Heer,
dat niet meer actief is in Uganda -
wél in Congo. Het is hier relatief
veilig. Natuurlijk worden ook in
Uganda mensen vermoord, dat ge
beurt overal. Maar de vlam kan
wel snel in de pan slaan, zoals re
cente ongeregeldheden duidelijk
hebben gemaakt. Er is momenteel
een hoge inflatie, brandstof- en
voedselprijzen zijn omhooggescho-
ten. Dat wordt door de oppositie
aangegrepen, wat soms weer chaos
veroorzaakt. Zoals een paar maan
den geleden, toen oppositieleider
Besigye werd gearresteerd en dat
tot zeer hevige protesten leidde."
Dat zijn gebeurtenissen waar je je
nog verre van kunt houden.
„Ook dicht bij huis loop je tegen
ongeregeldheden aan. Bureaucra
tie, corruptie. Het is in Uganda bij
voorbeeld heel gewoon dat je een
rijbewijs kóópt. Gevolg is dat het
verkeer in Uganda één grote ben
de is. Vooral 's avonds, als het don
ker is, zijn er tegenliggers die den
ken dat ze beide weghelften mo
gen gebruiken. Dan komen ze plot
seling met groot licht recht op je
af, want 'de ander gaat toch wel
opzij'. Ik ken het spel inmiddels.
