12 economie
Vakantie
in winter
minder
in trek
Bonden: nationaliseer
staalindustrie Luik
Kans op een recessie
is nu ai 50 procent
actuele koersen
www.pzc.nl/belegcen
Eijffinger
+/-
+/-
+/-
+/-
heeft ook gekozen voor tijdregistratie van
atrea systemen
www.atrea.nt
vrijdag 14 oktober 2011
AMSTELVEEN - De boekingen voor
vakanties in de winter in het alge
meen en die voor de wintersport
in het bijzonder, lopen behoorlijk
achter op vorig jaar. Tot dusver
hebben 4 procent minder mensen
een vakantie geboekt voor in de
winter. De reserveringen voor de
wintersport liggen bijna 5 procent
lager, blijkt uit de GfK Travelscan.
„Het ging als een speer van start.
De boekingen lagen 10 procent, tot
soms wel 20 procent hoger, maar
dat is weer snel verdampt", consta
teert Judith Nijk van Gffc.
De trek naar vakanties is sowieso
wat minder op dit moment, want
ook de boekingen voor reizen in
de herfstvakantie liggen een stuk
lager dan vorig jaar. Zon 5 procent
minder mensen hebben een reis
geboekt vergeleken met vorig jaar.
De omzet loopt 4 procent achter
op vorig jaar. Gemiddeld geven
mensen dit jaar wel iets meer uit
dan vorig jaar. „Dat komt doordat
er minder reizen zijn geboekt
waarbij de mensen met eigen ver
voer gaan, wat relatief goedkoper
is", zegt Nijk. Voor een vliegvakan
tie wordt deze herfstvakantie onge
veer 800 euro betaald. In de herfst
vakantie zijn reizen naar Spanje
het meest gewild, gevolgd door
Turkije en Oostenrijk. Egypte
haalt een vierde plaats, maar wel
met ruim 20 procent minder be
zoekers, De Nederlandse Antillen
doen het iets beter dan vorig jaar.
De reisbranche sluit over 3 weken
de boeken over het zomerseizoen.
Het aantal mensen dat deze zomer
een georganiseerde reis ondernam,
ligt nog steeds onder het niveau
van vorig jaar. De omzet was ho
ger, doordat meer duurdere vlieg
reizen zijn verkocht.
ün\ lif jjsj
MÉ
De door ArcelorMittal aangekondigde sluiting van hoogovens in de regio
Luik kan 1000 banen kosten. foto Yves Logghe/AP
LUIK - De vakbonden bij staalgi-
gant ArcelorMittal hebben forma
teur Elio Di Rupo gisteren ge
vraagd de staalindustrie in de Bel
gische regio Luik te nationaliseren.
De vakbonden willen dat de staat
een miljard euro investeert om de
infrastructuur weer in orde te
brengen en om competente be
stuurders te benoemen.
Het verzoek komt na de bekend
making dat ArcelorMittal in Luik
onder meer twee hoogovens en
een gieterij gaat sluiten. Zeker 600
en mogelijk 1.000 banen staan op
de tocht. De wereldwijde vraag
naar staal is ingezakt. De aankondi
ging van ArcelorMittal betekent
het einde van een tijdperk. In 1817
opende Engelsman John Cocker ill
in het Waalse Seraing bij Liiik zijn
eerste staalfabriek, om het staal
voor zijn weefgetouwen te produ
ceren. De Waalse staalindustrie
ontwikkelde zich tot ongekende
omvang met tienduizenden werk
nemers. In bekende Duitse reisgid
sen werd eind 19de eeuw de regio
met zijn honderden 'rokende
schoorstenen' als zeer bezienswaar
dig aangeprezen.
Begin jaren '8o kreeg de zware in
dustrie in de regio de eerste klap
pen. En in 2003 besloot fiisiebe-
drijf Arcelor de 'warme lijn-pro-
ductie', de hoogovens waar het
staal wordt gemaakt, te concentre
ren. Dat leidde tot de eerste sluitin
gen van fabrieken, waaronder de
hoogovens van Seraing en Ougrée.
Het Indiase Mittal Steel nam in
2006 Arcelor over. Twee jaar later
werd de hoogoven van Seraing
weer opgestart om kort daarop al
weer dicht te gaan.
In november 2009 ging toch weer
een staalwalserij open, in april
2010 gevolgd door de hoogoven
van Ougrée. Het leverde werk op
voor 600 arbeiders, maar sociale
conflicten zorgden ervoor dat de
geïrriteerde directie in maart be
sloot investeringen te bevriezen.
In augustus kondigde de directie
aan dat de productie dit jaar niet
zou worden hervat. Vakbondsle
den probeerden dat nog te voorko
men door directieleden te gijzelen.
Sylvester Eijffiirïger over de crisis
door Anita de Haas
De door u en vele anderen bepleite ver
dubbeling van het noodfonds als dé
oplossing van de crisis, komt er toch
nooit als je ziet hoe moeizaam de poli
tieke besluitvorming nu al is?
De logica van politici is nu een
maal anders dan die van econo
men en bankiers. Ze gaan tot de
rand van de afgrond en pas als
blijkt dat de kosten van doormod
deren hoger zijn dan van ingrijpen
én de kiezers dat doorkrijgen, zal
er een beslissing vallen. Ik wijs
hierbij even op een beroemde uit
spraak van de Amerikaanse presi
dent Abraham Lincoln: „Je kunt
sommige mensen altijd voor de
gek houden en alle mensen soms,
maar je kunt niet alle mensen al
tijd voor de gek houden." Politiek
risicomanagement is wel rationeel,
maar louter vanuit de politieke lo
gica.
Hebben de Europese politici niet in de
gaten dat zij met hun trage besluitvor
ming inmiddels ook de reële economie
in een recessie duwen?
Hoe langer het duurt, hoe dieper
de crisis, hoe hoger de kosten om
het op te lossen en hoe groter de
kans dat de schulden- en nu ook
bankencrisis- hun weerslag heb
ben op de reële economie. Kijk
naar Duitsland: daar was de groei
begin dit jaar nog 4 procent en Ne
derland ging daar in mee, met uit
zondering van de problemen op
onze woningmarkt.
Nu is de kans op een recessie al 50
procent. Eind deze maand of an
ders uiterlijk medio november
moet er echt een allesomvattende
oplossing liggen.
Is het Europese noodfonds niet vooral
ten faveüre van de Franse banken?
Franse banken hebben hoge risi
co's genomen en zitten tot hun
nek in zwakke obligaties. Door af
waarderingen op hun balansen
zijn ze in de problemen gekomen
en dan hebben we het nog niet
over de 21 procent die banken en
verzekeraars bij moeten dragen
aan het reddingsplan voor Grieken
land. Wat ik overigens een cruciaal
foute beslissing vind omdat we
daarmee van een landenprobleem
weer een bankenprobleem krijgen.
De Fransen willen de kapitaalver
sterking voor hun slechte banken
uit het noodfonds halen en Angela
Merkel is daar met recht op tegen.
Het is op de eerste plaats de verant
woordelijkheid van de banken zelf;
verkoop maar wat. Vervolgens is
de eigen overheid aan de beurt, zo
als wij ook ING gesteund hebben
en pas als dat allemaal niet lukt,
komt het Europees noodfonds in
beeld. Het is ook geen taak van het
noodfonds. Dat mag je daar niet
mee belasten.
Prof.dr. Sylvester Eijffinger, hoogleraar
financiële economie aan de Universiteit
vanTilburg, beantwoordt wekelijks vra
gen van lezers.
Heeft u vragen over de crisis?
schuldencrisis@wegener.nl
Postadres: Centrale Redactie Weg
ener Media, Postbus 36, 6500 DA Nij
megen (ow Eijffinger).
www.sylvestereijffinger.com
TOP 5 STIJGERS AMSTERDAM
Swedish Automobile
Wessanen
Punch Graphix
ASMI
TOP 5 DALERS AMSTERDAM
TomTom
Aegon
Delta Lloyd
ING Groep
Arcelor Mittal
3.44
12,44
K 297,39 -2,75 (-0,92%)
350^\;
AMSTERDAM - De Europese beurzen
sloten gisteren met verlies. Beleggers
besloten te wachten op meer details
over de Europese crisisaanpak. De
AEX-index sloot 0,9 procent lager op
297,39 punten. De Midkap-index daal
de 0,8 procent tot 479,50 punten. De
beurzen in Frankfurt, Londen en Parijs
verloren tussen 0,7 en 1,3 procent. Be
stuursvoorzitter Josef Ackermann van
Deutsche Bank waarschuwde voor
een kredietcrisis. Volgens hem zullen
banken door het besluit een deel van
de Europese overheidsschulden kwijt
te schelden en de strengere kapitaalei-
sen, terughoudend moeten zijn met
het verstrekken van kredieten. De eu
ro was 1,3730 dollar waard tegen
1,3805 dollar woensdag.
WALL5TRÉET
NEW YORK - De winstdaling bij de
bank JPMorgan Chase in het derde
kwartaal hield gisteren de Dow-Jones-
index en de S&P 500-index in de min.
De Nasdaq steeg wel, mede door
koerswinsten in de chipsector. De
Dow-Jones sloot 0,4 procent lager op
11.478,13 punten. De S&P 500 daal
de 0,3 procent tot 1203,66 punten.
De Nasdaq steeg 0,6 procent tot
2620,24 punten.
De hapering van de Chinese groeimo-
tor resulteerde in een daling van de
olieprijs en dat was slecht nieuws
voor onder meer ExxonMobil. Een vat
ruwe Amerikaanse olie werd 1,2 pro
cent goedkoper en kostte 84,60 dol
lar. Het olieconcern noteerde 1 pro
cent lager.
1.03 0,16 18.39
2.80 0,07 2,72
Opzc.nl/beurs
Volg uw eiger
3.03 -0,20 -6.25
■5.62
■5,47
-4.55
-4,54
Volg uw eigen fondsen op de
beurspagina's op onze website.
Meld u aan voor uw
persoonlijke selectie.
^sharecompany concepte
Bron: ShareCompany
i Adverteren? Bel CoolConcepts op 071 -566 39 16.
www.sharecompany.nlwww.coolconcepis.nl
AEX
AMX
ASCX
EUROSTOXX 50
naam
slot
ytd%
naam
slot
ytd%
slot
ytd%
slot
+/- ytd%
Aegon
3.44
-0,20
-24,83
Aalberts
12,40
-0,14
-21,39
Accell
16,23
-0,37
-14,13
AB Inbev
39,45
0,17 -8,47
Ahold
9,08
-0,02
-8,03
AMG
8,67
-0,17
-3,96
Acomo
10,20
0,20
-7,90
Air Liquide
92,91
0,16 -2,92
Air France KLM
5,54
-0,20
-59,33
Arcadis
14,12
-0,29
-18,92
Antonov
0.05
0,00
-68,75
Allianz
78,81
-2,07 -11,38
AkzoNobel
35,70
-1.36
-23,20
ASMI
20,30
0,47
-23,38
Arseus
11,01
-0,19
-2,74
Alstom
25,89
-1,02 -27,89
Aperam
12.07
-0,18
0,00
BAM
3.04
-0,07
-33,80
Ballast Nedam
11,48
-0,06
-20,31
Arcelor Mittal
13,87
-0.66 -51,35
Arcelor Mittal
13.87
-0,66
-51,35
BmckBank
8,36
-0,21
-27.97
BE Semicond
4,73
-0,02
-6,13
AXA
11,00
-0,82 -12,59
ASML
28.51
0.32
-1,35
Brunei
24,94
-0,10
-15,41
Beter Bed
14,22
-0,38
-33,11
BASF
50,55
-0,49 -15,33
Boskalis
25.64
-0.18
-28,18
CSM
11,32
0,14
-56,80
Dockwise
11.02
-0,28
-44,73
Bayer
BBVA
44.24
-0.62 -20,00
Corio
36,10
-1,08
-24,82
Delta Lloyd
12,44
-0,72
-17,01
Exact
17,98
-0,32
-12,51
6,50
-0.21 -14,03
DSM
37.50
0.50
-11,98
Eurocom Prop
30,42
-0,07
-11.69
Fornix
0,60
0,02
-72,09
BMW
54,82
-0,09 -6,85
Fugro
40,62
-1,30
-33,95
Heijmans
9,61
-0,27
-36,15
Grontmij
10,99
-0,11
-36.47
BNP Paribas
33,34
-2,00 -31,14
Heineken
34.21
0.27
-6,76
Imtech
22,66
-0,03
-20,17
Kardan
2.31
0,01
-48,04
Carrefour
16.85
-1,06 -46,49
ING Groep
5.91
-0,28
-18,65
Logica
0,98
-0,01
-36,25
Kas bank
8,83
0,00
-24,88
Credit Agricole
5,28
-0,32 -44,98
KPN
10,15
0,02
-7,05
Mediq
11,64
-0,02
-16,86
Kendrion
17,40
0,30
19,97
CRH
13,08
0,00 -15,61
Philips
14,54
-0,44
-36,54
Nutreco
47,85
0,66
-15,74
LBIInt
1.38
-0,02
-11,78
Daimler
37,16
-0,68 -26,74
PostNL
3.27
-0,13
-65,60
Ordina
1.26
-0,02
-65,72
Macintosh Ret
11,50
-0,20
-36,95
Danone
46,38
0,18 -2.90
Randstad
26,16
-0,38
-33,77
Pharming
0,09
0,00
-56,04
Nieuwe Steen
11,39
0.14
-23,97
Deutsche Bank
27,64
-1,64 -29.30
RD Shell A
24,50
0,17
-0,93
SNS Reaal
2,02
-0,06
-36,68
Punch Graphix
2,80
0,07
-6,15
Deutsche Boerse
41,69
-0,36 -19,52
Reed Elsevier
8,62
0,04
-6,92
Ten Cate
25,66
-0,12
-8,38
Qurius
0,17
-0,01
-40,48
Deutsche Telekom
9,44
-0,14 -2,20
SBM Offshore
14,50
-0,23
-13,48
Unit4
19,76
0,00
-18,85
Sligro
23,99
0,00
3,38
E.On
17,52
-0,59 -23,59
TNT Express
5,15
-0,16
0,00
USG People
6,88
-0,22
-54,74
Swedish Automobile
1,03
0,16
-70,32
Enel
3,48
-0,11 -6,91
TomTom
3,03
-0,20
-61,60
VastNed Retail
36,50
-0,38
-29,79
TKH
15,30
-0,43
-21,98
Eni
14,98
-0,15 - -8,32
Unibail Rodamco
145,75
-0,85
-1,35
Vopak
36,37
0,18
2,03
TMG
10,00:
-0,42
-33,47
France Telecom
13,07
-0,04 -16,75
Unilever
24,06
0,30
3,26
Wavin
5,41
-0,15
-52,52
VastNed Off
9,99
0,00
-20,40
GDF-Suez'
23,13
0,00 -15,09
Wolters Kluwer
13,05
-0,12
-20,43
Wereldhave
54,45
-1,40
-25,47
Wessanen
3,70
0,22
24,97
Generali
Iberdrola
ING Groep
12,62
5,32
5,91
-0,21 -11,22
-0,02 -7,75
-0,28 -18,65
OVERIGE AANDELEN
Intesa Sanpaolo
1,35
-0,11 -33,67
naam
slot
ytd%
naam
slot
ytd%
naam
slot
ytd%
L'Oreal
77,39
-0,46 -8,20
3W Power Shares
3,60"
0,10
-10,67
Hal Trust Unit
82,65
0,15
-12,07
RBS
0,27
-0,02
-42,55
LVMH
113,50
-0,70 -7,99
Aamigoo
4,20
0,00
-33,54
Heineken Hold
29,98
0,32
-7,84
RD Shell B
24,84
0,14
-0,30
Muench Rueck
97,15
-0,99 -14,37
Accsys
0,09
-0.01
-78,05
Hes
34,00
0,00
3,03
Reesink
75,00
1.95
6,38
Nokia
4,49
-0,14 -41,38
AFCAjax
6,41
-0,09
-7.77
Hitt
5.15
0,04
6,19
Rood Testhouse
0,20
-0,01
17,47
Philips
14,54
-0,44 -36,54
Ageas
1,38
-0,02
-19,09
Holland Col
25,60
0,00
-12,03
Roto Smeets
8,50
0,00
-37,04
Repsol YPF
21,68
-0,28 3,96
AMI
0,79
-0.01
-57,93
Homburg Invest
0,18
-0,01
-94,17
Simac Techniek
2.20
-0,04
-5,34
RWE
30,32
-1,01 -39,23
AND Int
0.95
-0,02
-78,61
Hunter Douglas
31,90
0,80
-19,40
Sopheon
0,08
0,00
-20,00
Saint-Gobain
33,39
-0,14 -14,30
AP Alternative
9,60
-0,30
8,72
Hydratec
17.20
0,00
9,90
Stem
20,90
-0,02
-0,17
Sanofi-Avenlis
50,46
0,43 3,72
Atrium
3,56
0,00
-17,21
ICT
3,78
-0,05
-26,89
Tetragon
6.29
-0,17
9,39
Santander
6,30
-0,12 -20,56
Batenburg
19,50
0,00
-6,25
Innoconcepts
0,01
0,00
0,00
Thunderbird Res.
2.46
-0,03
-3.53
SAP
40,55
0,00 6,43
Bever
1.26
0,00
-45,22
Lanschot. van
24,05
-0,22
-19,97
Tie
0,09
0,00
-25,60
Schneider Elec
45,34
-0,25 -20,26
Brill
13,95
0,20
6,00
MDxHealth
1,50
0,00
2,74
Tiscali
0,05
0,00
-28,57
Siemens
73,90
-0,18 -20,28
Conversus Capital
20,35
-0.06
12,99
Mittal Basket
14,47
-0,67
0,00
TMC
9.75
0,00
3.17
Societe Gen
21.60
-1,55 -47,13
Crown v Gelder
4,00
-0,08
-44,83
NB Priv. Eq. Partners
6,94
-0,12
-0,43
TNT Basket
8,42
-0,29
0,00
Telecom Italia
0,89
-0,01 -8,11
Cryo-Save
4.27
-0,13
-11,04
Nedap
19,82
-0,28
-17,40
Value8
22,50
0,00
-5,94
Telefonica
15,16
-0.14 -10,67
Ctac
1,00
0,00
-52,29
Nedsense
0,35
-0,03
-28,57
Vivenda
0,14
-0,04
-58,70
Total
36,42
-0,14 -9,22
Dico Internat
2.69
0,00
-15,94
New Sources Energy
1,14
-0,06
200,00
Volta Finance
3,47
0,00
-7,47
Unibail Rodamco
145,75
-0,85 -1,35
Docdata
10,64
-0.04
20,16
Neways
6,12
-0,10
-30,94
Wegener
3,20
0,00
-42,86
UniCredit
0,99
-0,13 -36,12
DPA
0,75
0,00
-63.18
Oce
7.50
0,00
-6,25
Witte Molen
4,00
-0,15
-23,52
Unilever
24,06
0.30 3,26
Ego-Lifestyle
0,35
0,00
84,21
OctoPlus
0,70
-0,02
-44,84
Yatra
3.93
0,00
-36,10
Vinci
34,82
-0,76 -15,33
Eurocastle
0,06
0,00
-76.92
Oranjewoud
4,60
0,00
-1.73
Vivendi Univ
16,36
-0.30 -20,23
Galapagos
6,55
0,38
-45,28
Porceleyne Fles
8,00
0,00
-15,70
Grooth geb
39,00
0,00
0,00
Prologis
7,14
0,07
48,46
er of the share company group