in een bizarre wereld
boeken 115
Heeft u moeite met lopen? Ik niet!
399,-
2790,-
molenaar V
B
699,-
3495,-
Bel direct 0341 - 27 40 40 voor een gratis uitgebreide brochure!
Bon voor
GRATIS brochure! mm
donderdag 13 oktober 2011
eeuwen, moderne romans geschreven, mil
joenen romans. De oude vorm is zo vaak ge
bruikt. Je bent verplicht je eigen vorm te
vinden, je eigen weg te zoeken."
En dat terwijl hij eigenlijk een dichter is.
Met drie bundels op zijn cv. „Ik was nooit
helemaal tevreden. Ik ben romans gaan
schrijven, omdat ik ervan overtuigd was dat
ik geen goede dichter was. De poëzie sluipt
mijn proza binnen. Mijn poëzie is mijn ro
man. Er zit niet zo veel verschil tussen."
Sla zijn boeken erop na. Zinnen, zo mooi
dat je ze allemaal uit het hoofd zou willen
kennen.
„Mooie zinnen, die bedenk ik niet. Ik volg
mijn gevoel. Als het muziek was, zou het
jazz zijn." Hij weet sowieso niet waar het
heen gaat. Met een grote glimlach legt hij
een hand op Hemel en hel. „Alles komt uit
het niets. In 1995 hoorde ik een radiopro
gramma over een oude vrouw in het noor
den van IJsland. Eind 80, weduwe en erg
rijk. De mannen in de buurt accepteerden
geen krachtige vrouw en probeerden haar
klein te krijgen. Zat een roman in, dacht ik."
Hij verplaatste het verhaal in tijd en plaats
en hij zou over een oude vrouw schrijven.
„Met vijf pagina's vooraf over een jonge
man die voor haar zou gaan werken, maar
in plaats daarvan ging hij naar zee."
Zoiets overkwam Stéfansson zelf ook. „Het
ging een geheel andere kant op. Het over
rompelde mij volledig. De vijf pagina's over
die jongen zijn er nooit gekomen. Na hon
derd pagina's stond ik op. Ik had iets heel
anders geschreven. Ik volg wat zich aan
dient. Ik geloof niet in volledige controle,
dan is het geen fictie. Poëzie en fictie is iets
wat je nooit helemaal begrijpt. Het gaat
over gevoel."
Die mooie zinnen komen in golven. „Ik
schrijf snel. Heel intens, zestig, zeventig pa
gina's. Omdat ik steeds vergeet waar ik be
gonnen ben, moet ik vaak terug om sporen
op te pakken."
Dit alles om, zoals hij het uitdrukt: 'in de
kern van de menselijke natuur te geraken'.
Zijn lijfspreuk heeft hij van William
Faulkner: 'Ik probeer altijd het onmogelijke
te doen'.
„De beste uitspraak die ik ken over romans
schrijven. Ie moet proberen, dat ben je ver
plicht aan jezelf, aan de vorm."
Over Faulkner gesproken: het eind, zeg
maar gerust de finale van Het verdriet van de
engelen roept Faulkners As I lay dying in her
innering. Slepen met een dode in een lijk
kist. Er zit veel Othello in dit deel van de tri
logie, zoals Paradise Lost in Hemel en hel zit.
Literatuur, vindt Jón Kalman Stéfansson,
moet onze manier van denken verfrissen en
opschudden.
„We denken in voorpaginakoppen. Die kor
te statements doen ons geloven dat het be
langrijkste in ons leven economie is, poli
tiek, een nieuwe auto, een hoog salaris. We
vergeten dat wat het belangrijkste is nooit
op de voorpagina staat. Een eerste woord
van je kind. Hoe je vrouw uit het raam
kijkt. Die details waar niemand het over
heeft. Maar het zijn deze details die maken
wat we zijn. Zonder dat zou het leven leeg
zijn, een totale leegte."
Net als de jonge IJslandse mannen in zijn
boeken, kent Stéfansson aan 'poëzie en fic
tie' alle belang toe. „Zo ga je beseffen dat de
wereld niet heel is. Dat we in een wereld le
ven die bizar is. Ik hoop en geloof dat poë
zie en fictie een rol kunnen spelen. Het is
een naïef geloof, dat weet ik. Maar soms,
wanneer je in een bizarre wereld leeft, moet
je naïef zijn."
Waar hij zich aan ergert, noem het de score
bord journalistiek in de boekenwereld. „Het
is de laatste decennia een betreurenswaar
dig misverstand geworden om bestsellers te
verwarren met literatuur. Verkoopt het
goed, dan is het literatuur. Onzin. Toen ik
dit zei in een IJslandse krant werd ik uitge
maakt voor snob. Het laat me koud, ik heb
gelijk. Misdaadromans en andere bestsellers
zetten je niet aan het denken, ze stellen
geen vragen; ze vertellen een verhaal. Het
verhaal zit vast in het boek. Neem As I lay
dying. Daar blijft de tekst niet in het boek,
maar gaat in je geest zitten."
Jón Kalman
Stéfansson -
Hemel en hel.
Vertaling Mar
cel Otten.
Anthos, 19,95
euro. Het ver
driet van de en
gelen ver
schijnt in ja
nuari.
IJsland staat centraal
op de Frankfurter
Buchmesse, van 12
tot 16 oktober.
E^SSMgaaHHa
kijken. Je vader in zwembroek, je
moeder in bikini, zij samen-in bed:
het zijn dingen waarover je liever
niet nadenkt. Of zoals Moll het
stelt: 'Je bent de zoon van de man
wiens lichaam je niet kent'.
Hij gaat in deze gedichten op reis
door een onbekend en onbehaag
lijk land. Een onderneming waar
voor moed is vereist, want Moll be
seft het maar al te goed: we praten
over alles, maar we hebben het
nooit 'over de pikken van onze va
ders'. Moet dat dan? Ja, dat moet,
weet hij duidelijk te maken. Juist
daarin zit de kracht van dit re
quiem voor een vader. Juist daar
om ontroeren deze onwillige, bijna
grimmige gedichten en voelt de le
zer een merkwaardig soort loute
ring.
Tijdens een vakantie belandt de
dichter met zijn vader in een twee
persoonsbed: 'Op de laatste kamer
van het hotel lig je dan na 37 jaar, 4
maanden en 28 dagen rug aan rug
met de kont tegen de kont van je
vader'.
Het zijn niet de woorden die je in
een dichtbundel verwacht, maar
het zijn precies de juiste woorden.
We hebben duizend keer gekeken
zonder iets te zien, zo griezelig
dichtbij. De dichter rukt onze ogen
open.
Maarten Moll - Lichaam. Contact,
24,95 euro.
Gratis brochure? 0341
1 40 40 of
Opvouwbare scootmobielen
vNaar de winkel of
een ommetje maken
-/ Voor binnen en buiten
Past in iedere kofferbak
Verstelbare stuurkolom,
armleggers en stoel
Kleinste draaicirkel
NU
V£\|tRBAAR
Vaste scootmobielen
y Zelf uw boodschappen doen
Er op uil zonder moe te worden
Hoge kwaliteit luchtbanden
S Comfortabele zitting
Stabiel en veilig
S Geschikt voor langé afstanden
V.A.
Moeite met slapen?
Regelmatige slaapproblemen veroorzaakt kramp in de kuiten en benen, vermoeid
heid bij 's morgens opstaan en stramme ledematen. Een comfortbed van Molenaar
voorkomt dit. 32 modellen, v.a. 420,-
Moeite met traplopen?
Laat u comfortabel naar boven
brengen en slap veilig uil. Eenvoudige
bediening. 7 modellen, v.a. 2395,-
Heeft u ondersteuning nodig?
Naar de winkel lopen of een ommetje
maken is geen probleem meer!
12 modellen, v.a. 99,-
of bel direct 0341
- 27 40 40
Scootmobielen
Trapliften Rollalors f"_'Bedden E-bikes
i Naam:
ji Mevr i jDhr
i Adres:
Postcode:
Plaats:
i Telefoon:
E-mail:
M1pzc_wkd1-2
Gratis demo thuis?
Bei direct:
0341 - 27 40 40
Bezoek een dealer bij u in de buurt
Geopend van ma t/rn vrij van 10-18 uur en op za van 10-17 uur.
Arnhem Ringoven 16
Best Eindhovenseweg 30
Heerlen In de Cramer 21
Hengelo Vosboerweg 16
Nunspeet Laan 18 pameren
Roden Westeresch 8
Veenendaal Groeneveldselaan 19
Waddinxveen Mercuriusweg 15
Trapliften staan alleen in onze speciaalzaken in Nunspeet en in Best
Zonder postzegel naar: Molenaar, Antw nr 506, 8070 VB Nunspeet
WELZIJ NSPRODUCTEN
