D-day voor
boeren in EU
io eu-landbouwbeleid
Voor de Europese boeren
en tuinders is het vandaag
een spannende dag. Het
Europese landbouwbeleid
gaat op de schop. Land
bouwcommissaris Dacian
Ciolos presenteert zijn
deels al uitgelekte plannen.
Nederlandse boeren moe
ten het met minder geld
gaan doen.
woensdag 12 oktober 2011
M
door Joep Trommelen
clkvcehoudcr Cees Romijn
(44) uit Langerak in
Zuid-Holland denkt dat de
kwaliteit van de melk in de
toekomst achteruit kan
gaan als-Brussel de Neder
landse boeren niet in staat stelt te innoveren.
Ook prijsstijgingen sluit hij niet uit. Hij hoopt
dat de politiek het tij nog kan keren.
Hij blijft optimistisch. „Ik ga ervan uit dat het
goedkomt. Maar de Nederlandse melkveehou
der redt het altijd. Als er één sector in het ver
leden veerkracht heeft getoond, zijn wij het
wel."
Aan de rand van het Groene Hart houdt Ro
mijn samen met zijn vrouw negentig melk
koeien en zeventig stuks jongvee op 55 hectare
weidegrond. Zijn bedrijf is daarmee iets groter
dan gemiddeld.
„Ik krijg nu geld uit Brussel omdat de politiek
wil dat de melk- en vleesprijzen laag blijven.
Dat houdt ergens een keer op, dat begrijp ik
ook wel. Maar de prijzen zijn nu zó laag dat ik
niet verder op mijn inkomsten kan interen."
De koeien van de familie Romijn leveren nu
800.000 liter melk per jaar. Na 2013 wil de Roe
meense landbouwcommissaris Dacian Ciolos
de steun die Romijn nu krijgt niet langer op
diens productie maar op de 'maatschappelijke
diensten' baseren.
„Ik moet extra dingen gaan doen, voor de na
tuur, voor dierengezondheid en -welzijn. Dat
vind ik prima. Wij zijn net als het grote pu
bliek voorstander van meer koeien in de wei
in plaats van op stal. Maar dat kost geld. Het
percentage koeien in de wei loopt terug, 24
procent van de Nederlandse koeien komt hele
maal niet meer buiten. Die van mij in de zo
mer nog allemaal. Maar dat is niet vol te hou
den als de consument er geen geld voor over
heeft en de Europese politiek mij niet finan
cieel steunt."
In eerste instantie lag er op het bureau van
Ciolos een voorstel om het Europese land
bouwbudget na 2013 met bijna 30 procent te
verminderen. Maar dat gebeurt niet. Boeren
houden in de plannen van Ciolos hun inko
menstoeslagen. Wel vindt er een verschuiving
plaats van de 'rijke' West-Europese EU-lidsta-
ten naar de 'arme' oostelijke leden.
Voor Nederland betekent dit een afname van
830 miljoen euro naar 760 miljoen. Ook voor
de individuele boer verandert er veel omdat er
een uniform bedrijfstoeslagtarief komt van
400 euro per hectare voor alle 1,9 miljoen land-
bouwhectares. Ongeveer 80 procent van de Ne
derlandse boeren dreigt er op achteruit te
gaan, 20 procent beurt juist meer, schat boeren-
organisatie LTO Nederland.
LTO stuurde deze week een brandbrief aan de
Tweede Kamer. Nederland levert in verhou
ding met Frankrijk en Duitsland veel te veel
in, schrijft voorzitter Albert [an Maat. Hij stelt
dat Brussel als het gaat om 'vergroening' van
het beleid te veel nadruk legt op biodiversiteit.
„De wereldbevolking groeit de komende veer
tien jaar van 7 naar 8 miljard mensen. Verduur
zaming van productie moet daarom ook een
doel zijn van vergroening," schrijft hij.
Bijna de helft van het Europese budget (128
miljard) gaat naar boeren, tuinders en het plat
teland. Dit jaar maakt Brussel 57 miljard euro
over naar de sector. Ciolos wil het budget tot
2020 handhaven, maar dat betekent dat boeren
door de inflatie jaarlijks zo'n 2 procent koop
kracht in gaan leveren.
Maat legt in een toelichting op de brief uit
waar de meeste pijn bij de LTO zit. „Dat is de
korting van 70 miljoen, terwijl Nederland 7
procent van de Europese landbouwproductie
levert en slechts 2 procent van het geld krijgt."
Daarnaast steekt het hem dat de Nederlandse
boeren 7 procent van hun land ongemoeid
moeten laten of aan de natuur terug moeten
geven, terwijl de boeren heel efficiënt met de
schaarse grond om moeten springen. „Liever
zetten wij in op innovatie. Dan kunnen we er
voor proberen te zorgen dat we in 2020 zowel
concurreren als groener produceren. Want er
dreigt een tekort aan voedsel en energie. Daar
'De prijzen zijn nu zo laag
dat ik niet verder op mijn
inkomsten in kan teren'
moeten we nu op inspelen en dat doe je niet
door goede landbouwgrond ongebruikt te la
ten. Wel door met minder energie en grond
stoffen te produceren. Daar moet Brussel in in
vesteren."
Brussel heeft het landbouwbeleid al aangepast
onder druk van de WTO, de wereldvrijhan-
delsorganisatie. Europa moest de boeren min
der beschermen. Importtarieven zijn afgebro
ken en exportsubsidies aan banden gelegd.
Als compensatie kregen de boeren inkomens
steun. Sinds 2007 is er een bedrijfstoeslag geba
seerd op het aantal hectares land. Een beetje
melkveehouder en akkerbouwer krijgt nu nog
zo'n 20.000 tot 30.000 euro subsidie.
Albert Jan Maat (zelf van 1999 tot 2007 euro
parlementariër voor het CDA) wil flink gaan
lobbyen om Den Haag Brussel op andere ge
dachten te brengen. „Want het is van de gekke
dat Nederland moet boeten voor het verschui
ven van geld naar het oosten."
Maat en Romijn wijzen er op dat de land
bouw goed is voor 10 procent van het Neder
landse Bruto Nationaal Product. En bovendien
het Nederlandse landschap vorm geeft.
Romijn komt nog even terug op de door zo
wel boeren als consument gewenste weide-
gang. „Kijk, de melk zal altijd wit blijven. Maar
we willen onze koeien ook uit de stal hebben
en gevarieerd voedsel geven. We zien koeien
graag als onze nationale knuffeldieren. Dat
lukt niet als je het alleen maar aan de wetten
van de markt overlaat."