io gezondheidszorg De gezondheidszorg staat onder druk, schreef deze krant in een oproep aan lezers om ervaringen te delen. Tientallen reacties kwamen er binnen. Vandaag het eerste deel van een reeks over de zorg: de marktwerking. „Het aantal managers zal geweldig moeten inkrimpen." dinsdag 11 oktober 2011 reageren? nieuwsredactie@wegener.nl Wie biedt er meer? door Dewi Gigengack en Joost Bosman H oge premies en ei gen bijdragen, on persoonlijke be handeling en een wirwar aan rege lingen. Het zijn problemen waar veel mensen te genaan lopen als ze te maken heb ben met de gezondheidszorg. De marktwerking in de zorg, die vanaf 2006 is versterkt door de in voering van het nieuwe zorgstel sel, noemen veel lezers die reage ren als oorzaak voor het 'slechter en duurder' worden van de zorg. Is commercialisering werkelijk de boosdoener? Volgens Doeke Post, oud-huisarts en emeritus-hoogle raar sociale geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen, is er door de marktwerking een andere houding ontstaan in de zorg. „Dat is volgens mij tevens het grootste probleem: de mentaliteit. De com merciële kant is leidend geworden. Discussies over de zorg gaan ook niet eens meer over de zórg, maar over het geld. Mensen voelen zich daardoor behandeld als object." De hele maatschappij economi- seert, constateert Post. „Dat is niet per definitie slecht. Maar we we ten van de ervaring van andere lan den dat als je een rigoureuze marktwerking toestaat in de zorg, de kosten omhoog gaan en de kwa liteit achteruit. Minister Hooger- vorst wilde vijfjaar geleden de prijs onder controle brengen, maar dat is niet gebeurd." Als we dit effect al van tevoren konden zien aankomen, waarom is het nieuwe systeem dan toch in gevoerd? „Omdat het een ideolo gie is", zegt Post. „Voor rechtse par tijen als de WD is de markt lei dend. Maar mensen uit de gezond heidszorg hebben altijd voorspeld dat de kosten de pan zouden uitrij zen. Daarom is dit systeem ook niet houdbaar." Veel lezers merken op dat de zorg om geld draait. „Het zwakke punt in de zorg is dat op cruciale pun ten (huisartsen, specialisten, zie- Dit is de eerste aflevering van een serie over de gezondheids zorg in Nederland, in de vol gende aflevering vergelijken we de zorg in de ons omrin gende landen. Is het daar be ter? Staat de patiënt in België of Duitsland meer centraal dan in Nederland? Hoe hoog zijn de kosten daar? Heeft u er varingen met zorg in het bui tenland? Laat het ons weten! zorgvraag@wegener.nl Zorgvraag Centrale Redactie Wegener Postbus 36, 6500 DA Nijmegen kenhuizen, apothekers) alle hande lingen weliswaar zijn gericht op de gezondheid van de patiënt, maar dat ze ook geld-gedreven zijn", schrijft Jeff Fransz. „Alle schakels in de keten hebben er belang bij dat er zo veel mogelijk omzet wordt gemaakt." Jan Veenstra stelt in zijn reactie zelfs dat 'patiënten een melkkoe zijn geworden'. „Toen het oude zie kenfonds werd afgeschaft, begon het gegraai in de zorg. Toen ik bij een nieuwe tandarts kwam, wilde men alle vullingen wel vernieu wen. Er werden wel vijf foto's ge maakt. Kassa." Doeke Post, die in het boek De der de weg zijn visie uiteenzet over de zorgsector, herkent dergelijke reac ties. „Er wordt veel te veel gedaan zonder dat het echt nodig is. Bij voorbeeld, als een vrouw in de me nopauze zit en vloeit, wordt nu vaak de hele baarmoeder wegge haald. Terwijl je dat ook kunt be handelen met medicijnen." Daardoor is de omzet in de zorg sinds 2006 'gigantisch gestegen'. zegt Post. „Want dat was Hooger- vorst vergeten: de prijzen kunnen dan wel omlaag, maar de omzet kan worden verhoogd." Een ander gevolg van marktwer king is schaalvergroting. „Zo kun nen ziekenhuizen meer weerstand bieden tegen zorgverzekeraars in de onderhandelingen over vergoe dingen", zegt Post. Ook was de ge dachte dat de overheadkosten kon den dalen. „Maar het gevolg is dat de patiënt zich verliest in die grote molochs. Er is geen persoonlijke aandacht, ziekenhuizen zijn ge- zondheidsfabrieken geworden." Diana Delnoij herkent de kritiek dat de zorg onpersoonlijk zou zijn helemaal niet. Delnoij is directeur van het Centrum Klantervaring Zorg, dat in 2006 is opgericht om ervaringen van patiënten met de zorg te verzamelen. Die worden ge bruikt om zorginstellingen met el kaar te kunnen vergelijken, onder meer op de website kiesbeter.nl, maar ook door de Consumenten bond, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars. „Over het alge meen zijn mensen juist heel posi tief over hoe ze worden bejegend in de zorg", zegt Delnoij, die ook bijzonder hoogleraar 'transparan tie in de zorg vanuit patiëntper spectief is aan de Universiteit van Tilburg. „Met een oproep om erva ringen te delen, krijg je vaak ook alleen de extreme gevallen binnen. Terwijl het bij de meeste mensen goed gaat. Maar ik wil de reacties niet bagatelliseren: er zijn zeker hardnekkige problemen." De top 3 is volgens Delnoij: „Het personeelstekort in de oude renzorg, de communicatie tussen instellingen waardoor een goede overdracht ontbreekt (vooral chro nisch zieken hebben daar last van) en de onduidelijkheid over pre mies en bijbetalingen: wat, waar om en hoeveel moet ik betalen?" De zorg is veel te ingewikkeld, vindt ook Doeke Post. Dat leidt tot verspilling, zegt de emeritus-hoog leraar. „Er zijn bijvoorbeeld veel te veel managers. Wat heeft een pa tiënt aan een manager? Helemaal niets. Processen moeten goed ver lopen, maar is daar zoveel bureau cratie en controle voor nodig? Nee. Het aantal managers zal ge weldig moeten krimpen." En de lonen zijn te hoog, vinden veel brievenschrijvers. Niet alleen van de managers, maar ook van be stuurders en specialisten. Post kan terugkijken op vijftig jaar gezond heidszorg en stelt dat specialisten altijd de opmerking hebben gekre gen dat ze te veel verdienen. „Maar wat is te veel? Nederlandse artsen en managers zitten vergele ken met hun Europese collega's in de top qua salarissen. Ik vind dat het maximum salaris dat van een minister zou moeten zijn. Maar veel specialisten, vooral de vrijge- vestigden, zitten daar vér boven. Daarom vind ik ook dat iedereen in loondienst zou moeten werken. Managers verdienen ook bespotte lijk veel. Het is echt een graaicul tuur." Tenslotte hebben lezers van deze krant kritiek op het uitgangspunt van het systeem, dat te veel zou zijn gericht op symptoombestrij ding. „We moeten naar een pre ventief stelsel, onder het motto voorkomen is beter dan genezen," verwoordt Theo Stam. Doeke Post erkent dat de geneeskunde voorna melijk is gericht op ziekte. „Maar 2 procent van de 60 miljard euro die we jaarlijks uitgeven aan de zorg, gaat naar preventie. In China bij voorbeeld, worden huisartsen be taald naar het aantal gezonde men sen dat ze in hun praktijk hebben. Het klinkt gek, maar het is wel een slimme manier om je te richten op preventie."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 10