9 spectrum
'Invloed farmaceutische
industrie en producenten
van apparatuur is te groot'
Zaterdag 8 oktober 2011
20.000 euro als bovengrens voor milde aandoenin
gen genomen en 80.000 euro voor zeer ernstige ziek
ten. Voor een kankermedidjn hebben we meer over
dan voor een middeltje tegen kalknageis of een maag-
zuurremmer.
Ook voor de behandeling van zeldzame ziekten mag
meer worden uitgetrokken. Het zijn vaak kostbare
medicijnen, omdat de fabrikant er maar weinig van
kan verkopen. De patiënt mag niet extra worden ge
troffen omdat hij toevallig een weinig voorkomende
ziekte heeft. Het CVZ adviseert de minister, die uit
eindelijk de knoop doorhakt of een middel in het
pakket komt of niet en onder welke voorwaarden.
Het zal niet makkelijk worden artsen en patiënten
gezamenlijk de grenzen te laten bepalen. Er is ook
nog zoiets als het recht op zorg, grondrecht voor ie
dereen in Nederland. „Maar niemand kan het grote
re belang ontkennen", zegt Buskens. „Er moet vooraf
in heldere regels worden vastgelegd wie wel en wie
niet wordt behandeld. Wie krijgt pil A en wie pil B?
Wie krijgt geen pil? Die fundamentele gesprekken
worden nu pas in de spreekkamer gevoerd, als ze al
plaatshebben. Dan is het te laat."
Oog in oog met zijn patiënt wil de arts maar één
ding: de beste zorg leveren. Op dat moment vraagt
hij zich echt niet af of het allemaal wel budgettair
verantwoord is. Dat levert regelmatig 'absurde' situa
ties op, zegt Buskens. „Een hoogbejaarde met hart
klachten heeft aangegeven niet meer te willen wor
den gereanimeerd. Toch plaatst de cardioloog nog
een pacemaker. Kosten: al gauw 10.000 of 20.000 eu
ro."
Ook bij het opereren van een uitstulping in een
bloedvat in het hoofd, plaatst Buskens vraagtekens.
„Oneerbiedig gezegd: technisch gezien kun je eraan
knutselen en repareren, maar de kans is erg groot dat
zich vervolgens elders in het lichaam een minstens
even ernstig probleem aandient." Nog een voor
beeld: „Een patiënt met kanker in een vergevorderd
stadium krijgt van zijn oncoloog voor de vierde keer
een behandeling met cytostatica (chemotherapie,
red.), waardoor zijn leven mogelijk met enkele maan
den wordt verlengd. Wat zijn dat voor maanden,
vraag ik me af"
Volgens Buskens zit er een weeffout in ons zorgsys
teem. „Er zit geen rem op. De invloed van de farma
ceutische industrie en de producenten van medische
apparatuur is te groot. De patiënt gaat vanzelfspre-
kend heel ver voor zijn eigen gezondheid. En de dok
ter reageert vanuit zijn beroepseer: 'ik kan u daarbij
helpen'."
De universiteit en het Universitair Medisch Centrum
Groningen werken hard aan healthy ageing: gezond
ouder worden. Samen met overheden en zorgaanbie
ders wordt gezocht naar oplossingen voor de vergrij
zing, krimp, krapte op de arbeidsmarkt en de almaar
stijgende kosten van gezondheidszorg en pensioe
nen. Senioren van nu zijn veeleisender dan dertig
jaar geleden, stelt Buskens. „Ze willen vitaal oud wor
den. Elk pijntje of ongemak moet worden verhol
pen, ongeacht de prijs. De kosten zullen onherroepe
lijk stijgen, maar dat is de 'prijs' van ons succes."
lohan Polder denkt dat er nog heel wat uit het basis
pakket kan. „Maar in Nederland krijgen we dat op
een of andere manier niet goed voor elkaar. We ver
goeden nog steeds de rollator, terwijl iedereen wel
zijn eigen fiets koopt."
Daarnaast zijn Nederlanders in vergelijking met het
buitenland heel weinig kwijt aan eigen bijdragen.
Maar hij stelt nog een andere, meer ingrijpende maat
regel voor. „Verhoog de pensioengerechtigde leeftijd.
We worden in snel tempo ouder. Iedere week stijgt
onze levensverwachting met een weekeinde. En
toch eisen we nog steeds dat we al met 65, 66 jaar
stoppen met werken."
Onterecht, vindt hij. „De jaren die we er dankzij de
medische vooruitgang nu bij krijgen, zijn jaren die
we voor een groot deel in goede gezondheid door
brengen. In de zorg zijn nu duizenden mensen no
dig. In déze groep vind je de extra handen aan het
bed."
a reageren?
spectrum@wegener.nl
foto ANP beeldbewerking CR
