81 buitenland
Rouwen om mister
Apple via iSad
Nobelprijs literatuur voor Tomas Tranströmer
Apple-topman Jobs is op 56-jarige leeftijd overle
den aan kanker. President Obama noemde hem
'een van Amerika's grootste vernieuwers'.
In Memoriam
1955 2011
vrijdag 7 oktober 2011
STEVE JOBS
1980: Eerste beursnotering.
1985: Jobs vertrekt bij Apple na ruzie binnen
directie - begint NeXT Computer, koopt Pixar.
1996: Apple koopt NeXT voor $429 min,
Jobs terug in de leiding van Apple.
1998: iMac komt op dè markt.
2000: Jobs wordt directievoorzitter.
Ontwikkeling beurskoers Apple
2001
iPod op
de markt
2003
Lancering
van iTunes
Music Store
Aug. 2004
Operatie
Steve Jobs
alvlees
klierkanker
Steve Jobs behaalde nooit
een diploma aan de universi
teit. Maar dat was geen be
lemmering om aan de top
te komen van het grootste
bedrijf ter wereld.
door onze correspondent
Hanneke keultjes
Iedere ochtend keek Steve
Jobs in de spiegel en stelde hij
zichzelf deze vraag: als dit de
laatste dag van mijn leven
was, zou ik dan willen doen wat
ik vandaag ga doen? „Als het ant
woord te veel dagen achter elkaar
'nee' was, wist ik dat ik iets moest
veranderen", zei lobs tijdens een
toespraak voor Stanford Universi
ty in 2005. Jobs - bevlogen, en
thousiast, levenslustig - was toen
net genezen van alvleesklierkan
ker. Gisteren is de ziekte hem als
nog, op 56-jarige leeftijd, fataal ge
worden. Nieuws dat velen lazen
op hun iPhones en iPads, een dag
nadat Apple - zonder Jobs - de iP-
hone 4S had gepresenteerd. Fans
rouwden met foto's van een bran
dende kaars op hun i-Phone en
uitten hun verdriet op Twitter on
der de naam iSad.
lobs vergaarde faam als topman
van Apple, het elektronicabedrijf
dat hij in 1976 mede oprichtte.
Maar hij was meer dan een be
stuurder: hij was een visionair, die
zich persoonlijk bemoeide met de
apparaten die Apple in de markt
zette. Steve Jobs was Apple en Ap
ple was Steve lobs. De iMac, de iP-
hone, de iPad: allemaal dragen ze
het stempel van goedkeuring van
Jobs zelf En als hij, wandelend
over een podium in zijn eeuwige
zwarte coltrui, spijkerbroek en
sneakers, zijn nieuwste producten
presenteerde, dan moesten alle de
tails kloppen. Dat ging zelfs zover
dat Jobs er persoonlijk voor zorgde
dat de kleur geel van de tweede let
ter '0' van het Google-logo op de
iPhone werd aangepast. Hij som
meerde één van de directeuren
hem thuis te bellen - op een zon
dag. „Ik ben er niet blij mee, het is
gewoon verkeerd", vertelde hij de
verbaasde Google-directeur. Een
dag later was het gefixt.
Jobs biologische moeder was een
ongetrouwde studente en gaf haar
baby in 1955 op voor adoptie. Ze
had één eis: de ouders moesten
een universiteitsdiploma hebben.
Het verkozen advocatenechtpaar
besloot op het laatste moment dat
ze liever een dochtertje wilde. Dus
kwam Jobs terecht bij een moeder
zonder universiteitsdiploma en
een vader die zijn middelbare
school niet eens had afgemaakt.
Ze moesten Jobs' biologische moe
der beloven dat ze haar baby naar
de universiteit zouden sturen.
Maar Jobs zag er na een semester
de waarde niet van in. Hij schreef
zich uit, maar bleef colleges vol
gen. Slapen deed hij op de grond
bij vrienden, maaltijden at hij in
de tempel van de Hare Krishna. Af
studeren deed hij nooit.
Het ontbreken van een diploma
hinderde hem niet Jobs richtte sa
men met twee vrienden Apple,
Inc. op. Het succes volgde pas la
ter. Daarvoor moest lobs in 1985
eerst door de door hemzelf aange
nomen directeur worden ontsla
gen, om er na een paar omzwer
vingen in 1996 weer terug te ke
ren. Vervolgens kwamen de gou
den jaren. Apple werd weer winst
gevend, verkocht meer dan 20 mil
joen iPhones en meer dan 9 mil
joen iPads en groeide dit jaar zelfs
uit tot 's werelds grootste bedrijf
Terwijl Apple floreerde, ging de ge
zondheid van Jobs achteruit. In de
afgelopen acht jaar ging hij drie
keer met ziekteverlof Hij genas
van alvleesklierkanker, onderging
in 2009 een (geheime) levertrans
plantatie en januari van dit jaar
liet zijn lichaam hem weer in de
steek. Eind augustus legde hij zijn
functie als hoogste baas neer.
Apple kondigde zijn dood aan met
de woorden dat 'de wereld onme
telijk veel beter is' dankzij Jobs en
eerde de topman met een grote
zwart-wit foto op de website.
Pas recent hoorde de biologische
vader van Jobs, de 80-jarige Syri
sche immigrant Abdulfattah John
landali, dat het kind dat hij af
stond uitgegroeid is tot de beroem
de Apple-topman. Jandali, nu di
recteur van een casino in Nevada,
zei onlangs dat hij niet de indruk
wilde wekken dat hij op het for
tuin van zijn zoon uit was. „Ik zou
nooit de telefoon pakken om hem
te bellen, zelfs.niet als één van ons
op het sterfbed zou liggen."
Een mini-altaartje voor Steve Jobs op een iPad.
foto Jan van Eijndhoven
door Nico de Boer
Tomas Tranströmer deelt zijn blijdschap over zijn Nobelprijs met zijn
vrouw Monica. foto Fredrik Sandberg/ANP
Stockholm - De 8o-jarige dichter
Tomas Tranströmer, die gisteren
de Nobelprijs voor literatuur 2011
is toegekend, prijkte al jaren op
het lijstje van mogelijke kandida
ten. Dat hij 's werelds belangrijkste
literaire onderscheiding nu krijgt,
komt toch een beetje als een ver
rassing aangezien hij een Zweed is.
En van de Zweedse Academie die
de Nobelprijzen verdeelt, is be
kend dat zij er nogal huiverig voor
is om een landgenoot te lauweren.
Van Tomas Tranströmer (Stock
holm, 15 april 1931) is in Neder
land aanzienlijk veel werk ver
taald. Dat is vooral te danken aan
Berniefl die de dichter indertijd
ontdekte toen de Nederlandse
schrijver in Zweden woonde en
werkte. Bernlef las zijn poëzie en
was verkocht. „Die gedichten had
ik eigenlijk zelf willen schrijven,
maar omdat ze dus al bestonden,
ben ik ze maar gaan vertalen", zei
Bernlef
Veelbetekenend is de anekdote
van Bernlef over een van zijn eer
ste ontmoetingen met de dichter.
Tranströmer wees zijn gast op een
knoestige eik met takken die alle
kanten uitwezen. Hij zei: 'Kijk!
Net een ober die iedereen tegelijk
wil bedienen.' Het is zo'n beeld
dat illustratief is voor de poëzie
van Tranströmer. Zijn voorganger,
de Russische dichter en Nobelprijs
winnaar Joseph Brodsky, gaf ruiter
lijk toe ooit beelden van de Zweed
te hebben 'geleend' omdat hij ze
zo onweerstaanbaar goed vond.
Tranströmer debuteerde met '17
dikter' in 1954. Daarna publiceer
de hij met enige regelmaat gedich
tenbundels. Tranströmer is behal
ve dichter een psycholoog, in wel
ke hoedanigheid hij actief was in
jeugdgevangenissen. In 1990 werd
hij getroffen door een beroerte,
kreeg problemen met zijn spraak
en motoriek, en herstelde gedeelte
lijk. Hij schrijft in scherp geformu
leerde metaforen over alledaagse
dingen die je gemakkelijk over het
hoofd ziet. Tranströmer ontvangt
de prijs, een oorkonde en een geld
bedrag van 1,1 miljoen euro, op 10
december in Stockholm.
«s-
