consument 31
Internetrecensies: nep of echt?
vrijdag 7 oktober 2011
t
niet op zitten, een ander koopt het toestel
juist vanwege die functies."
lens Boswijk schat dat op haar site Iens.nl,
de grootste restaurantgids op het Nederland
se web, al een half miljoen recensies staan
van in totaal 18.000 restaurants. Beoordelin
gen vallen in twee delen uiteen: naast cijfers
voor eten, service en decor zijn er de menin
gen van gebruikers. Restauranthouders die
elkaar de tent uitvechten met nepbeoorde-
lingen, komen op Iens.nl echter niet meer
voor sinds het plaatsen van valse recensies
op de site vrijwel onmogelijk is geworden.
„Het komt nog wel eens voor dat een proe
ver drie tienen geeft op een proefFormu-
lier", zegt Boswijk. „Wij kijken dan wie de
gene is die de cijfers geeft. Is het het restau
rant zelf of niet? Als je daar achter wilt ko
men, kom je via een IP- of mailadres een
heel eind. Ook meningen lichten we door
op betrouwbaarheid. Die moeten vooral
goed onderbouwd zijn. Al kunnen ze ook
heel kort zijn. 'Top gegeten' bijvoorbeeld is
een heel korte recensie. Deze kan echter ge-
plaatst zijn door iemand die ook een proef-
formulier heeft ingevuld of al jaren voor
ons recensies schrijft."
Iens.nl blijkt verder ook uit samengestelde
recensies te bestaan, ofwel samenvattingen
van meningen die gedurende een jaar over
een restaurant geschreven werden. Boswijk:
„Gebruikers kunnen van alles te weten ko
men door op verschillende manieren naar
pagina's van gerecenseerde restaurants te kij
ken. Zelfs het klikken op de naam van een
proever levert informatie op, zoals: waar
gaat hij eten, hoe vaak proeft hij eigenlijk?
Ofwel: is hij betrouwbaar of niet?"
Volgens Boswijk zijn sommige details in
een mening echter oncontroleerbaar. „Als ie
mand meldt ziek te zijn geworden van het
eten, kunnen we dat niet controleren. Ie
mand kan ook te veel alcohol hebben ge
dronken. Zo'n mening verwijderen we daar
om van de site. Verder is het ook weer niet
zo dat we op bepaalde woorden of een
soort jargon letten om te bepalen of een re
censie echt is of niet."
Echt of nep: voor bezoekers van Iens.nl
wordt dat in de nabije toekomst nog beter
in beeld gebracht. Zo zullen proevers of re
censenten gekwalificeerd worden naar hun
proefhistorie, dé maatstaf voor de betrouw-
baarheid en oprechtheid van een recensent.
Boswijk: „Bezoekers kunnen dan zien of ie
mand een beginnend proever of een expert
is of nog ergens daar tussenin zit."
reageren?
consument@wegener.nl
door Laurens Lammers
Garage Chaoui is een kleine autoga
rage waar je altijd even langs kunt
rijden. De eigenaar is een ontzet
tend vrolijk type dat je nooit 'nee'
verkoopt', schrijft: ene Margriet zonder ach
ternaam op de populaire recensiesite Yelp.
Leuke opsteker voor de garagehouder, zeker.
Maar de recensie doet een vraag rijzen: hoe
betrouwbaar zijn besprekingen op internet?
Kloppen ze wel en zijn de meningen eer
lijk? Of worden we bedot door 'recenseren
de' garagehouders, filmproducenten en free
lancers, die tegen betaling een mooie recen
sie schrijven?
Taalwetenschappers van de Amerikaanse
Cornell Universiteit kwamen onlangs met
een formule waarmee computers neprecen-
sies van echte beoordelingen kunnen onder
scheiden. De formule, die bij negen op de
tien neprecensies werkt, werd verkregen
door honderden valse beoordelingen van
hotelkamers te analyseren en te vergelijken
met authentieke recensies. Zo blijken nepre-
censenten ter verhoging van de geloofwaar
digheid vaak de woorden 'ik' en 'mij' te ge
bruiken. Valse recensies blinken bovendien
uit in vaag taalgebruik. Daarnaast bevatten
ze weinig concrete details.
Beoordelingen op grote recensiesites zijn in
toenemende mate doorslaggevend bij het al
of niet kopen van een product. Formules
voor het herkennen van neprecensies lijken
daarom meer dan wenselijk. Een kleine
steekproef leert dat op websites als Bol.com
en Kieskeurig veel besprekingen staan van
anonieme gebruikers. Woorden als 'ik' of
'mij' komen verder in circa twee op de drie
besprekingen voor. Informatiespecialist
Edwin Mijnsbergen houdt er altijd rekening
mee dat een recensie van de hand van
een belanghebbende is. „Dat kan een au
teur op Amazon of een uitgever op
Bol.com zijn. Op Amazon kijk ik daar
om wel eens of een profiel wel echt is,
dat wil zeggen: terug te leiden tot een
persoon met meerdere online profie
len. Als ik overweeg een film te down
loaden of een boek te kopen, google ik
ook vaak even om besprekingen op
meerdere sites met elkaar te vergelijken."
Een site als Yelp gebruikt automatische fil
ters om beoordelingen betrouwbaarder te
maken. Zo filtert de site de negatiefste en
positiefste kritieken uit alle recensies. Mijns
bergen: „Zo'n gemiddelde is wel interessant.
Maar ik wil soms toch ook weten waarom
iemand zeer negatief of positief is. Dat kan
nu net dat aspect zijn dat voor mij de door
slag geeft bij het al of niet kopen van een
product. De een kan tevreden zijn over zijn
nieuwe telefoon omdat bepaalde functies er
Computers leren neprecensies van echte te onderscheiden.
Dat is nodig, want voor internetgebruikers is het vaak geen
doen recensies op betrouwbaarheid te controleren.
PES: kunstmatige intelligentie van de spelers. Precisiedribbels zijn nieuw in FIFA.
door Johan Stobbe
PES OF TOCH WEER FIFA?
Je kunt je geld maar één keer uitgeven, dus
wat moet je doen als voetballiefhebber met
spelcomputer en zes tientjes te spenderen?
Speel je dan op zeker met FIFA, dat de laat
ste jaren steevast de beste voetbalgame was?
Of neem je Pro Evolution Soccer (PES), dat
aan een sterke comeback bezig was? Zet de
twee eens tegenover elkaar en kijk of Ajax-
PSV komt (twee gelijkwaardige topploegen)
of Ajax-Heerenveen (top tegen midden
moot) of misschien is het nog altijd Ajax-Ex-
celsior (topper tegen laagvlieger).
De spanning is opgebouwd. Naar dit potje
voetbal kijken gamers al weken uit. Eerst
eens naar spelers en licenties kijken. Meteen
valt op dat bij PES de Champions League te
spelen is, maar er ontbreken nog wel wat li
centies. FIFA is ook actueler. Neem hetzelf
de Ajax. Bij PES staat de vertrokken Maar
ten Stekelenburg nog in het doel en ont
breekt Dmitry Boelykin. FIFA heeft de laat
ste wijzigingen nog wei doorgevoerd.
Dan de animaties. In beide games zitten vol
doende spelers die goed lijken, maar soms is
de gelijkenis ver te zoeken. Waar zijn bij
voorbeeld de tattoos van Theo Janssen?
Qua vernieuwing scoren beide games goed.
PES scoort vooral op de kunstmatige intelli
gentie van de spelers. Medespelers zorgden
nog wel eens voor frustratie door niet goed
vrij te lopen. Dat is verleden tijd. Ze lopen
vrij, geven rugdekking of nemen eikaars po
sitie over. Je kunt een speler diep sturen en
de steekpass precies in zijn loop geven. FIFA
heeft vooral ingezet op intelligent verdedi
gen. Shirtje trekken, meelopen in de zone,
op het juiste moment instappen. Het duurt
even voordat je er aan gewend bent, maar
het speelt lekker. Ook de precisiedribbels
zijn nieuw. Heerlijk, controle over de bal.
Beide games bieden een keur aan spelmodi.
Online of gewoon een tegen een in de huis
kamer. FIFA introduceert ook een nieuwe
competitie. Ie kiest je favoriete club en de er-
varingspunten die je verzamelt, worden we
reldwijd verzameld. Aan het eind van elke
week rekent EA uit welke club de beste is.
Is het dan allemaal super? Nee, zowel FIFA -
als PES heeft nog altijd schoonheidsfoutjes.
Spelers die een achterlijk dansje doen of alle
maal hetzelfde juichen. En wanneer komt
er eens goed commentaar?
Tja, wie wint er eigenlijk? Moeilijk te zeg
gen. FIFA is top, maar PES speelt ook lekker.
Ik hou het maar op een gelijkspel. Dus zit er
niks anders op dan nog ergens zes tientjes
zien te scoren om beide voetbalgames aan
te schaffen. Ze zijn het waard.
FIFA 12: PS3, ook verkrijgbaar op de meeste an
dere platformen. Electronic Arts, 3+
PES 2012: PS3, ook verkrijgbaar op de meeste
andere platformen. Konami, 3+
