wo miiió
Privacy is in Cambodja
onbekend fenomeen
Onberekenbare plant
i
Persoonlijk toiletknopje
Zaterdag 24 september 2011
■H
lil
wm
O
g
A
m
5
2
Ik heb het vaker beweerd:
met een beetje potjesla
tijn kom je een heel eind.
Als je weet dat palustris 'af
komstig uit het moeras' bete
kent, dan zal je Calthapalus
tris, de dotterbloem, niet zo
gauw in de zandbak planten. Bostulp. foto Romke van de Kaa
Eri bekendheid met termen
als repens, dat 'kruipend' betekent, offastigiata, dat met
'rechtopgroeiend' vertaald kan worden, voorkomt dat je bo
men en struiken plant die je later weer moet rooien omdat
zé het pad naar de voordeur blokkeren.
Sylvestris en sylvacica betekenen: 'afkomstig uit het bos', zo
dat je kunt aannemen dat alle planten met dit achtervoegsel
liefst in de schaduw groeien: Fagus sylvatica, de beuk; Nico-
tiana sylvestris, een hoge witte tabaksplant; Nyssa sylvatica,
een struik met glimmend blad en vlammende herfstkleur -
alle zijn het planten die schaduw verdragen. Waarbij ik wel
moet aantekenen dat veel bosplanten liever op open plek
ken in het bos dan in zware schaduw groeien.
De wetenschappelijke naam van de bostulp is Tulipa sylves
tris. Dat is vreemd omdat tulpen over het algemeen uit step
pen en woestijnen afkomstig zijn. Als je de bostulp in een
bos plant, blijft hij wel in leven, maar maakt hij alleen maar
blad in plaats van bloemen. Nu kun je sylvestris niet alleen
vertalen met 'uit het bos', maar ook met 'wild', het tegen
overgestelde van 'gekweekt'. En het klopt dat de bostulp
geen tuinplant is en niet van het donker houdt.
Tulipa sylvestris is een plant die ooit in de mode was.-Van
oorsprong komt deze tulp uit Italië en de Balkan.
Toen in de achttiende eeuw de landschapstuin in
Europa in de mode kwam, werd de bostulp in gro
te aantallen geïmporteerd. Hij is in Noord-Europa
verwilderd en komt nu tot in Scandinavië voor. Bij
ons wordt de bostulp als stinzenplant beschouwd:
een plant die verwilderd is op oude buitenplaatsen.
Maar ook waar nooit een buitenplaats was, komt
de tulp voor. In Friesland is de plant niet zeldzaam.
Tulipa sylvestris bloeit met heldergele bloemen.
Voor de bloei knikt de bloemstengel bevallig, om
zich te strekken als de stervormige bloem helemaal
opengaat. Niet iedere bol van de bostulp komt tot
bloei. In een goed jaar en in open, zonnig grasland
bloeit misschien een kwart van alle bollen. In het
bos maakt de bostulp veel blad, waarbij iedere bol
één blad produceert dat als een groen ezelsoor bo
ven de grond staat. Maar bloemen, ho maar.
Wie weet dat niet elke bol een bloem voortbrengt,
kan hiermee rekening houden en meer bollen bestellen.
Want de bostulp heeft wel degelijk voordelen. Het is een
vaste plant die weliswaar verlegen is wat bloeien betreft,
maat lang meegaat. Daarnaast kan hij 's zomers in de grond
blijven. Dat kun je van gekweekte tulpen niet altijd zeggen.
De bostulp groeit nogal eens op verwaarloosde kerkhoven.
Dat geeft meteen een aanwijzing hoe je de plant in de tuin
moet behandelen. Plant de bollen, kijk er verder niet meer
naar om en wees blij als er ieder jaar bloemen verschijnen.
De bostulp is onberekenbaar, maar dat is juist zijn charme.
Sanitairfabrikant Geberit heeft
iets nieuws bedacht voor op het
toilet: een persoonlijke bedie
ningsplaat waarop de knoppen
zitten waarmee je een grote of
kleine spoeling kunt activeren.
Daarmee wordt niet bedoeld dat
iedere gebruiker voortaan zijn ei
gen privéknopje heeft, maar dat
het plaatje zelf voorzien kan wor
den van een specifiek dessin. De
bedieningsplaat Sigmaso kan ge
heel naar wens worden ingelegd
met materialen als hout, glas of
steen. Ook een fotoprint is moge
lijk: de klant kan een eigen foto
-uploaden of een foto uit de be
staande galerie kiezen. In alle ge
vallen zijn de stappen eenvou
dig. Bestel de Sigmaso zonder
front. Voor foto-inlays kan via de
site www.sigmaso.nl het gewens
te ontwerp in drie stappen wor
den gecreëerd. Voor overige ma
terialen kunnen klanten terecht
bij Kalydos, www.kalydos.com.
Emigreren is een ingrijpende
keuze. Familie, werk, cultuur:
de emigrant laat veel achter,
maar verwacht in zijn nieuwe
land ook veel terug te krijgen.
Bijvoorbeeld het huis van zijn
dromen.
Siem Reap
door Bauke Boersma
CAMBODJA
Nu is backpacken de laatste decennia
de normaalste zaak van de wereld,
maar ook voor een man van 33?
André Ruys: „Haha, ik ben inder
daad maar weinig leeftijdgenoten
tegengekomen op mijn reis. Het is
normaal gesproken ook meer iets
voor hen die de middelbare school
verlaten of de iets ouderen."
Maar?
„Ik was getrouwd, maar we gingen
scheiden. We hadden een eigen
huis en daar kon ik blijven wonen,
op voorwaarde dat ik mijn ex zou
uitkopen. Ik had geen zin krom te
liggen voor een huis, bovendien
droomde ik altijd al van een we
reldreis. Maar je weet hoe dat gaat:
'Ooit ga ik...' Na de scheiding was
het ideale moment. Ik was niet ge
bonden - we hadden geen kinde
ren - en door de verkoop van het
huis had ik geld achter de hand."
Niet bang om na terugkeer niet meer
'in de arbeidsmarkt te liggen'?
„Nee, daar hield ik me niet mee be
zig. Mijn vader wel, maar ik zei: ik
heb nog nooit een dag zonder
werk gezeten en als ik terugkom,
zal dat ook niet gebeuren."
Bovendien kwam je niet eens terug!
„Ik reisde naar Australië, Thailand,
Maleisië, Singapore en Cambodja.
Prachtige landen, maar alleen bij
Cambodja had ik direct een gevoel
van thuiskomen. Vraag me niet
waarom, maar wat andere mensen
wonen@wegener.nl I
fZl 024-3650509
Rust en ruimte, een investering, een toevluchtsoord,
verhuurmogelijkheden: het kopen van een
tweede huis kan allerlei redenen hebben. Eén ding staat
buiten kijf: een goede voorbereiding is noodzakelijk.
Een bezoek aan de Second Home beurs,
volgend weekend in Utrecht, kan daarbij helpen.
door Suzanne Dijkstra