wo miiió Privacy is in Cambodja onbekend fenomeen Onberekenbare plant i Persoonlijk toiletknopje Zaterdag 24 september 2011 ■H lil wm O g A m 5 2 Ik heb het vaker beweerd: met een beetje potjesla tijn kom je een heel eind. Als je weet dat palustris 'af komstig uit het moeras' bete kent, dan zal je Calthapalus tris, de dotterbloem, niet zo gauw in de zandbak planten. Bostulp. foto Romke van de Kaa Eri bekendheid met termen als repens, dat 'kruipend' betekent, offastigiata, dat met 'rechtopgroeiend' vertaald kan worden, voorkomt dat je bo men en struiken plant die je later weer moet rooien omdat zé het pad naar de voordeur blokkeren. Sylvestris en sylvacica betekenen: 'afkomstig uit het bos', zo dat je kunt aannemen dat alle planten met dit achtervoegsel liefst in de schaduw groeien: Fagus sylvatica, de beuk; Nico- tiana sylvestris, een hoge witte tabaksplant; Nyssa sylvatica, een struik met glimmend blad en vlammende herfstkleur - alle zijn het planten die schaduw verdragen. Waarbij ik wel moet aantekenen dat veel bosplanten liever op open plek ken in het bos dan in zware schaduw groeien. De wetenschappelijke naam van de bostulp is Tulipa sylves tris. Dat is vreemd omdat tulpen over het algemeen uit step pen en woestijnen afkomstig zijn. Als je de bostulp in een bos plant, blijft hij wel in leven, maar maakt hij alleen maar blad in plaats van bloemen. Nu kun je sylvestris niet alleen vertalen met 'uit het bos', maar ook met 'wild', het tegen overgestelde van 'gekweekt'. En het klopt dat de bostulp geen tuinplant is en niet van het donker houdt. Tulipa sylvestris is een plant die ooit in de mode was.-Van oorsprong komt deze tulp uit Italië en de Balkan. Toen in de achttiende eeuw de landschapstuin in Europa in de mode kwam, werd de bostulp in gro te aantallen geïmporteerd. Hij is in Noord-Europa verwilderd en komt nu tot in Scandinavië voor. Bij ons wordt de bostulp als stinzenplant beschouwd: een plant die verwilderd is op oude buitenplaatsen. Maar ook waar nooit een buitenplaats was, komt de tulp voor. In Friesland is de plant niet zeldzaam. Tulipa sylvestris bloeit met heldergele bloemen. Voor de bloei knikt de bloemstengel bevallig, om zich te strekken als de stervormige bloem helemaal opengaat. Niet iedere bol van de bostulp komt tot bloei. In een goed jaar en in open, zonnig grasland bloeit misschien een kwart van alle bollen. In het bos maakt de bostulp veel blad, waarbij iedere bol één blad produceert dat als een groen ezelsoor bo ven de grond staat. Maar bloemen, ho maar. Wie weet dat niet elke bol een bloem voortbrengt, kan hiermee rekening houden en meer bollen bestellen. Want de bostulp heeft wel degelijk voordelen. Het is een vaste plant die weliswaar verlegen is wat bloeien betreft, maat lang meegaat. Daarnaast kan hij 's zomers in de grond blijven. Dat kun je van gekweekte tulpen niet altijd zeggen. De bostulp groeit nogal eens op verwaarloosde kerkhoven. Dat geeft meteen een aanwijzing hoe je de plant in de tuin moet behandelen. Plant de bollen, kijk er verder niet meer naar om en wees blij als er ieder jaar bloemen verschijnen. De bostulp is onberekenbaar, maar dat is juist zijn charme. Sanitairfabrikant Geberit heeft iets nieuws bedacht voor op het toilet: een persoonlijke bedie ningsplaat waarop de knoppen zitten waarmee je een grote of kleine spoeling kunt activeren. Daarmee wordt niet bedoeld dat iedere gebruiker voortaan zijn ei gen privéknopje heeft, maar dat het plaatje zelf voorzien kan wor den van een specifiek dessin. De bedieningsplaat Sigmaso kan ge heel naar wens worden ingelegd met materialen als hout, glas of steen. Ook een fotoprint is moge lijk: de klant kan een eigen foto -uploaden of een foto uit de be staande galerie kiezen. In alle ge vallen zijn de stappen eenvou dig. Bestel de Sigmaso zonder front. Voor foto-inlays kan via de site www.sigmaso.nl het gewens te ontwerp in drie stappen wor den gecreëerd. Voor overige ma terialen kunnen klanten terecht bij Kalydos, www.kalydos.com. Emigreren is een ingrijpende keuze. Familie, werk, cultuur: de emigrant laat veel achter, maar verwacht in zijn nieuwe land ook veel terug te krijgen. Bijvoorbeeld het huis van zijn dromen. Siem Reap door Bauke Boersma CAMBODJA Nu is backpacken de laatste decennia de normaalste zaak van de wereld, maar ook voor een man van 33? André Ruys: „Haha, ik ben inder daad maar weinig leeftijdgenoten tegengekomen op mijn reis. Het is normaal gesproken ook meer iets voor hen die de middelbare school verlaten of de iets ouderen." Maar? „Ik was getrouwd, maar we gingen scheiden. We hadden een eigen huis en daar kon ik blijven wonen, op voorwaarde dat ik mijn ex zou uitkopen. Ik had geen zin krom te liggen voor een huis, bovendien droomde ik altijd al van een we reldreis. Maar je weet hoe dat gaat: 'Ooit ga ik...' Na de scheiding was het ideale moment. Ik was niet ge bonden - we hadden geen kinde ren - en door de verkoop van het huis had ik geld achter de hand." Niet bang om na terugkeer niet meer 'in de arbeidsmarkt te liggen'? „Nee, daar hield ik me niet mee be zig. Mijn vader wel, maar ik zei: ik heb nog nooit een dag zonder werk gezeten en als ik terugkom, zal dat ook niet gebeuren." Bovendien kwam je niet eens terug! „Ik reisde naar Australië, Thailand, Maleisië, Singapore en Cambodja. Prachtige landen, maar alleen bij Cambodja had ik direct een gevoel van thuiskomen. Vraag me niet waarom, maar wat andere mensen wonen@wegener.nl I fZl 024-3650509 Rust en ruimte, een investering, een toevluchtsoord, verhuurmogelijkheden: het kopen van een tweede huis kan allerlei redenen hebben. Eén ding staat buiten kijf: een goede voorbereiding is noodzakelijk. Een bezoek aan de Second Home beurs, volgend weekend in Utrecht, kan daarbij helpen. door Suzanne Dijkstra

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 128