12 economie
Bloedbad op de beurzen omdat
belegger 'niet in herstel gelooft'
NEW KIDS NITRO
In noodfonds zit nu
nog geen echt geld
Eijffinger
Langste catwalk
vrijdag 23 september 2011
ACTUELE KOERSEN
Sylvester Eijffinger over de crisis
door Wouter ter Haar
We zouden miljarden aan de euro ver
diend hebben. Waar is al dat geld ei
genlijk terecht gekomen
Door de invoering van de Econo
mische en Monetaire Unie (EMU)
en de euro is het wisselkoersrisico
weggevallen en zijn de transactie
kosten enorm gedaald. Bedrijven
konden daardoor veel goedkoper
exporteren en ook importeren.
Daar heeft het bedrijfsleven enorm
van geprofiteerd en daarmee de he
le samenleving. Er is door het Cen
traal Plan Bureau en andere instel
lingen wel eens uitgerekend wat de
baten van de EMU waren. De hoge
re economische groei, bedrijfs
winsten, hogere inkomens, beleg
gingsrendementen worden geschat
op enkele tientallen miljarden.
Over miljarden gesproken. Er gaan
miljarden naar het Europees Nood
fonds. Maar waar komt dat geld
eigenlijk vandaan?
We spreken over twee noodfond
sen. Het tijdelijke noodfonds
(EFSF) waar op 21 juli afspraken
over zijn gemaakt. En we spreken
ook over het permanente nood
fonds (ESM) dat juli 2013 van
kracht moet worden. Nu gaat het
vooral over het tijdelijk nood
fonds. Daarin zit een brutobedrag
van 750 miljard, dat netto op 450
miljard uitkomt vanwege de nood
zakelijke buffers en kasreserves. Ne
derland draagt daar 6,2 procent
aan bij, In tegenstelling tot wat
veel mensen denken is dit - nog -
geen echt geld. Het gaat om garan
ties die afgegeven worden. En door
die garanties kan Griekenland vrij
goedkoop op de internationale ka
pitaalmarkt lenen. Op het mo
ment dat Griekenland failliet gaat,
wil Klaus Regling, de baas van het
tijdelijk noodfonds, dat we met
geld over de brug komen.
Is het tijdelijk noodfonds slagvaardig
genoeg?
Ik was vanaf begin dit jaar een roe
pende in de woestijn. Sinds die
tijd pleit ik er voor dat het nood
fonds flexibel ingezet en opge
hoogd moet worden. Daar zijn alle
deskundigen het nu wel mee eens.
Het noodfonds moet opgehoogd
worden tot 1.500 a 2.000 miljard
bruto. Het noodfonds moet groot
genoeg worden om niet alleen de
problemen in Griekenland, Portu
gal en Ierland, maar ook in landen
als Spanje en Italië op te vangen.
Want mijn grootste vrees is dat
eind september, begin oktober ook
Italië en Spanje een speculatieve
aanval voor hun kiezen krijgen, zo
als dat eerder al met Griekenland
gebeurde. Dan treedt de Europese
Centrale Bank (ECB) terug en
moet het tijdelijk noodfonds de
problemen tackelen. Maar als dat
niet groot genoeg is; dan kan de
ECB voor de keuze gesteld worden
om nog meer overheidsobligaties
op te kopen of de eurozone uit el
kaar te laten vallen. En dat is een
onmogelijke keuze.
Prof. Dr. Sylvester Eijffinger is hoogleraar
financiële economie aan de Universiteit
van Tilburg.
Heeft u vragen over de crisis?
schuldencrisis@wegener.nl
of per post: Eijffinger,
Centrale Redactie Wegener Media
Postbus 36, 6500 DA Nijmegen
ZURICH - Omdat modeketen C&A gisteren 170 jaar be
stond, werd op de Afsluitdijk de grootste catwalk ter
wereld georganiseerd. De modellen konden de nieuwe
najaarscollectie showen op een plankier met een lengte
van 2100 meter. Vlakbij de Afsluitdijk, in Sneek, werd
in 1841 de eerste textielopslag van het kledingbedrijf
geopend.
foto Olaf Kraak/ANP
mmmsmm
mmzasasiaBBMawaamMBi
o„t,-.
AMSTERDAM - Op aandelenbeur-
zen vond gisteren het zoveelste
bloedbad plaats. De Amsterdamse
AEX verloor 4,4 procent. „Bij elk
slecht nieuws gaan de koersen on
deruit. Beleggers geloven niet
meer in economisch herstel", dat
zegt Royce Tostrams. En volgens
de technisch analist is er ook geen
enkele reden daar nog op te ho
pen. „Ik ben erg pessimistisch
sinds mei, al had ik niet gedacht
dat het zo hard zou gaan. De AEX
gaat dit jaar nog naar 200 punten."
In Washington gooiden de direc
teuren van de Wereldbank en het
IMF, Robert Zoellick en Christine
Lagarde, olie op het vuur. De twee
zeiden dat het nog mogelijk is een
recessie te voorkomen, maar ook
dat ze er weinig vertrouwen in
hebben. Wederom wezen ze naar
politici in Europa en de VS, die te
iangzaam zouden reageren.
1\vee derde van de financieel direc
teuren van Europese bedrijven ver
wacht dat Europa in een recessie
terechtkomt. Dat blijkt uit de kwar
taalpeiling van de Universiteit van
Tilburg en de Amerikaanse Duke
University. Beursanalist Tostrams
zegt dat er nog maar twee veilige
vluchthavens zijn voor beleggers:
degelijke staatsobligaties van Ne
derland of Duitsland of anders het
geld gewoon op de bank zetten.
In heel Europa gingen aandelen
van financiële instellingen het
hardst onderuit. Franse banken en
verzekeraars verloren gisteren
bijna allemaal rond 10 procent van
hun beurswaarde. De Fransen zit
ten dik in Griekse staatsobligaties
en daarom worden er grote vraag
tekens gezet bij hun kredietwaar
digheid. Beoordelaar Moody's ver
laagde de status al van Société
Générale en Crédit Agricole.
(-4,44
12:00
18:005
EURONEXT
AMSTERDAM - Sombere berichten
over de Amerikaanse-, Europese- en
Chinese economieën wakkerden de
vrees voor een nieuwe recessie aan. In
Amsterdam leden alle 25 AEX-fond-
sen verlies. De index sloot 4,4 pro
cent lager op 263,44 punten. Dat is
de laagste slotstand sinds juli 2009.
De MidKap-index verloor 4,9 procent
en eindigde op 444,34 punten. De
graadmeters in Frankfurt, Londen en
Parijs leverden tussen 4,7 en 5,3 pro
cent in. Banken en verzekeringscon
cerns werden het meest afgestraft op
de beurzen, gevolgd door grondstofge-
relateerde bedrijven. Diverse partijen
spraken van een op handen zijnde
nieuwe bankencrisis. ING verloor 9,6
procent, Aegon leverde 8 procent in.
F- TOP 5 STIJGERS AMSTERDAM
Antonov
LBIInt
Punch Graphix 2,69
Fornix 0,57
TMG 10,29
TOP 5 DALERS AMSTERDAM
0,06 0,01 20,00
ING Groep
AMG
Qurius
TNT Express
Arcelor Mittal
4,49 -0,48 -9,60
WALLSTREET
NEW YORK - De beurzen in New
York wisten gisteren de verliezen in
het laatste half uur met ruim 1 pro
centpunt terug te dringen. Deson
danks sloten de graadmeters met for
se verliezen vanwege de angst onder
beleggers voor een nieuwe mondiale
recessie. De Dow-Jonesindex verloor
3,5 procent tot 10.733,83 punten. De
Dow tikte tussentijds 10.597 punten
aan, de laagste stand in een jaar. De
S&P 500-index leverde 3,2 procent in
tot 1.129,56 punten en de technolo-
giebeurs Nasdaq daalde 3,3 procent
tot 2.455,67 punten. Aluminiumpro-
ducent Alcoa (min 6,9 procent) en
chemiereus DuPont (min 6,6 procent)
stonden onder druk. De euro was
1,3475 dollar waard.
pzc.nl/beurs
Volg uw eigen fondsen op de
beurspagina's op onze website.
Meld u aan voor uw
persoonlijke selectie.
t COOL
sharecompany COITCeptS j
Bron: ShareCompany
Adverteren? Bel CoolConcepts op 071-566 39 16.
www.sharecompany.nlwww.coolconcepts.nl
investeer nu in de film
AEX
AMX
ASCX
EUROSTOXX 50
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/- ytd%
Aegon
2,73
-0,23
-40,36
Aalberts
11,16
-0,82
-29,26
Accel I
16,92
-0,76
-10,45
AB Inbev
37,04
-1,30 -14,06
Ahold
8,17
-0,29
-17,27
AMG
7,77
-0,82
-13,95
Acomo
9,63
-0,37
-13,09
Air Liquide
84,90
-3,25 -11,29
Air France KLM
5,25
-0,50
-61,45
Arcadis
12,36
-0,62
-29,06
Antonov
0,06
0,01
-62,50
Allianz
58,33
-3,87 -34,41
AkzoNobel
30,22
-1,32
-34,98
ASMI
17,50
-1.10
-33,95
Arseus
10,65
-0,35
-5.92
Alstom
24,22
-1,76 -32,54
Aperam
10,01
-0,74
0,00
8AM
2,83
-0,14
-38,44
Ballast Nedam
12,15
-0,34
-15,62
Arcelor Mittal
11,22
-1,09 -60,65
Arcelor Mittal
11,22
-1,09
-60.65
BinckBank
7,74
-0,36
-33.28
BE Semicond
4,40
-0,20
-12.70
AXA
8,16
-0,63 -35,13
ASML
25,85
-0.79'
-10.55
Brunei
21,34
-0,58
-27,62
Beter Bed
13,22
-1.28
-37,82
BASF
44.35
-2,07 -25,71
Boskalis
21,85
-1.23
-38,80
CSM
14,76
-0,61
-43,64
Dockwise
10,16
-0,63
-49,05
Bayer
36.82
-1,58 -33,43
Corio
32.00
-1,76
-33.35
Delta Lloyd
10,34
-0,61
-31,02
Exact
17.42
-0,24
-15,23
BBVA
5,39
-0.31 -28,72
DSM
31,00
-1,00
-27,24
Eurocom Prop
28,19
-1.05
-18,16
Fornix
0,57
0,00
-73,49
BMW
52,99
-3,10 -9,96
Fugro
37,59
-2,18
-38,88
Heijmans
9,35
-0,59
-37,87
Grontmij
9,29
-0,23
-46,28
BNP Paribas
23,06
-1,40 -52,38
Heineken
32,70
-1,14
-10,87
Imtech
20,37
-0,70
-28,25
Kardan
1,62
-0,12
-63,53
Carrefour
15,06
-0,94 -52,16
ING Groep
4,49
-0,48
-38,16
Logica
0,85
-0,07
-44,39
Kas bank
8,16
-0,14
-30,58
Credit Agricole
4,22
-0,44 -56,01
KPN
9,27
-0,31
-15,11
Mediq
11,42
-0,42
-18,46
Kendrion
16,50
-0,32
13,79
CRH
11,16
0,00 -27,97
Philips
12,40
-0,62
-45,88
Nutreco
46,91
-2,24
-17,40
LBIInt
1.34
0,02
-14,78
Daimler
32,74
-2,66 -35,47
PostNL
3,36
0,27
-64,68
Ordina
1.51
-0.14
-58,84
Macintosh Ret
12,35
•0,26
-32,29
Danone
42,75
-1,14 -10,49
Randstad
22,46
-0,73
-43,14
Pharming
0,09
0,00
-56,04
Nieuwe Steen
11,50
-0,20
-23,23
Deutsche Bank
21,90
-2.00 -44,00
RD Shell A
22,79
-0,74
-7,84
SNS Reaal
1.70
-0,11
-46,58
Punch Graphix
2.69
0,00
-9,67
Deutsche Boerse
38,98
-2,08 -24,74
Reed Elsevier
- 7.90
-0,30
-14,64
Ten Ca te
22,30
-1,52
-20,38
Qunus
0,19
-0,02
-35,64
Deutsche Telekom
8,25
-027 -14,55
SBM Offshore
12,98
-0,66
-22,55
Unit4
17,10
-0.44
-29,79
Sligro
23,96
-0,36
3,25
E.On
14,46
-0,82 -36,97
TNT Express
5,47
0,54
0,00
USG People
5,90
-0,47
-61,18
Swedish Automobile
1,12
-0,04
-67,72
Enel
2,94
-0,16 -21,27
TomTom
2,58
0,22
-67,25
VastNed Retail
36,50
-1,36
-29,78
TKH
14,25
-0,75
-27,33
Eni
12,50
-0,68 -23,49
Unibail Rodamco
126,90
-6,70
-14,11
Vopak
33,85
-1,48
-5,04
TMG
10,29
0,00
-31,54
France Telecom
11,42
-0,42 -27,26
Unilever
22,25
0,49
-4,51
Wavin
4,92
-0,33'
-56,82
VastNed Off
9,77
■0,32
-2-2,15
GDF-Suez
19,93
-1,04 -26,84
Wolters Kluwer
11,73
-0,74
-28,48
Wereldhave
52,38
-1,95
-28,31
Wessanen
3,20
•0,11
8,11
Generali
Iberdrola
ING Groep
10,71
4,67
4,49
-0,25 -24,64
-0,27 -18,97
-0,48 -38,16
OVERIGE AANDELEN
Intesa Sanpaolo
0,95
-0,01 -52.97
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
naam
slot
+/-
ytd%
L'Oreal
71.28
-3,03 -15,44
3W Power Shares
3,50
0,00
Grooth geb
39,00
0,00
0,00
Prologis
6,50
-0,11
35,14
LVMH
106,90
-6,95 -13,34
Aamigoo
4,59
0,00
-27*37
Hal Trust Unit
- 77,88
-2,68
-17,15
R8S
0,25
-0,02
-46,81
Muench Rueck
80,34
-3,51 -29,18
Accsys
0,09
0,00
-78,05
Heineken Hold
28,24
-0,98
-13,16
RD Shell B
23,13
-0,73
-7,18
Nokia
3,93
-0,25 -48,69
AFCAjax
6,30
0,00
-9,35
Hes
32,30
-0,70
-2.12
Reesink
73,00
-1,00
3,55
Philips
12,40
-0,62 -45,88
Ageas
1,19
-3,11
-30,44
Hitt
4,80
0,00
-1,03
Rood Testliouse
0,18
•0,01
8,43
Repsol YPF
18,64
-0,88 -10,58
AMT
0,88
■3,06
-52,93
Holland Col
25,09
-0,41
-13,78
Roto Smeets
8,10
0,00
-40,00
RWE
23,62
-1,00 -52,65
AND Int
1,01
-0,09
-77,30
Homburg Invest
0,24
-0,07
-92,23
Simac Techniek
2.22
0,01
-4,48
Saint-Gobain
27,56
-2,00 -29,27
AP Alternative
10,20
-0,10
15,52
Hunter Douglas
30,24
-2.18
-23,57
Sopheon
0,07
0,00
-30,00
Sanofi-Aventis
46,50
-1,52 -4,42
Atrium
3,33
-0,12
-22,56
Hydratec
17,00
-0,75
8,63
Stem
20.01
•0,59
-4,42
Santander
5,47
-0,29 -30,98
Baan Company
0,33
f,00
-5,71
ICT
3.76
-0,18
-27,23
Tetragon
6,33
-0,24
10,09
SAP
36,28
-1,04 -4,78
Batenburg
20,16
-(,04
-3,08
lnnoconcept5
0,01
0,00
0,00"
Thunderbird Res
2,80
0,00
9,80
Schneider Elec
38,25
-2,80 -32.72
Bever
1.75
1,00
-23.91
lanschot. van
23,36
-0,96
-22,28
Tie
0,09
-0.01
-28,00
Siemens
66,25
-2.90 -28,53
Brill
13,36
o.OO
1.52
MDxHealth
1,37
-0,06
•6,16
Tiscali
0,04.
0,00
-42,86
Soaete Gen
15,30
-1,62 -62,55
Conversus Capital
20,90
0,15
MittalBasket
11,72
-1,13
0.00
TMC
9,49
0,00
0.42
Telecom Italia
0,75
-0,04 -22,01
Crown v Gelder
3,85
-(',23
-46,90
NB Priv. Eq. Partners
7,20
-0,19
3,30
TNT Basket
8,82
-0,82
0,00
Telefonica
13,12
-0,64 -22,63
Cryo-Save
4,45
-0,03
-7.31
Nedap
18,90
-0,10
.-21,25
Value8
24,50
-0,60
2,42
Total
30,38
-1,83 -24,29
Ctac
0,90
-0,10
-57,02
Nedsense
0,34
0,00
-29,80
Vivenda
0,16
-0,01
-52,80
Unibail Rodamco
126,90
-6,70 -14,11
Dico Internat
2,30
0,00
-28,12
New Sources Energy
1,80
0,00
373,68
Volta Finance
3,54
-0,06
-5,60
UnlCredit
0,67
-0,04 -56,92
Docdata
9.99
0,00
12,91
Neways
6,43
-0,03
-27,43
Wegener
2,00
0,00
-64,29
Unilever
22,25
-0,49 -4,51
DPA
0,64
-0,15
-68,58
Oce
7,00
0,00
-12.48
Witte Molen
4,15
-0,01
-20,65
Vinci
30,98
-1,80 -24,65
Ego-Lifestyle
0,43
0.00
126,32
OctoPlus
0.52
-0,07
-59,18
Yatra
3,90
-0.04
-36,59
Vivendi Univ
14,70
-0,54 -28,37
Eurocastle
0,06
-0,01
-76,92
Oranjewoud
4,50
-0,10
-3,85
Galapagos
6.05
0,01
-49,46
Porceleyne Fles
7,99
0,00
-15,81
2 PREMIÈREKAARTEN AANTREKKELIJKE RENDEMENTSVERWACHTINGEN
www.eyeworksinvesteringsfonds.nl
HET FONDS IS NIETVERGUNNINGSPLICHTIG
OP GROND VAN DE WFT
EN IS NIET ONDERWORPEN AAN TOEZICHT
DOOR DE AFM