Vlissingse kapitein
het
341 sport
zaterdag 17 september 2011
TRIATLON Martin Baten schrijft boek over Ironman in Nieuw-Zeeland
Martin Baten volbracht begin dit
jaar de Challenge Wanaka, een
hele triatlon in Nieuw-Zeeland.
Tijdens het trainen voor deze
Ironman maakte de Vlissinger zo
veel dingen mee dat hij besloot
die op papier te zetten. Vorige
maand kwam zijn boek uit, een
'Handboek Triatlon voor de Zee
man'. Het verhaal van een kapi
tein, die vond dat het roer om
moest.
door Maurice Steketee
Lange adem
Als zevenjarig jochie
maakt Martin Baten
voor het eerst kennis
met zwemmen in
open water. Hij
wordt zonder gedegen voorberei
ding door zijn moeder in het die
pe gegooid. Het is een harde leer
school en van een gelukkig huwe
lijk lijkt geen sprake. „Het was m'n
eerste zwemwedstrijd, in het Ka
naal door Walcheren. Ik kan het
me nog goed herinneren. Het was
één doffe ellende. Met tranen in
m'n ogen bereikte ik de finish. Het
was een tocht van een kilometer,
aardig wat voor een broekie als ik.
Terwijl iedereen al aan het
douchen was, moest ik nog vijf
honderd meter. Ik denk zelfs dat
m'n moeder al op weg naar huis
was."
Met deze anekdote is de toon in
het 'Handboek Triatlon voor de
Zeeman' meteen gezet. Baten is
geen natuurtalent als het om spor
ten gaat. Hij noemt zichzelf een
'bejaarde middenmotor', maar dat
wil niet zeggen dat hij er tijdens
trainingen niet alles uit perst om
progressie te boeken.
De geboren en getogen Vlissinger
heeft echter één groot nadeel. Hij
zit soms weken op zee, sporten
schiet er daardoor nog wel eens bij
in. Als kapitein van zijn eigen
schip, een kruiplijncoaster met
'Vlissingen op de kont', maakt hij
vele uren aan boord. „Het is hard
werken, er is weinig tijd voor ont
spanning."
Op een lopende band rent Baten
af en toe wel eens hard, maar de si
tuatie is verre van ideaal. Boven
dien houdt hij er een redelijk onge
zonde levensstijl op na.
(Passage uit boek)
'Aan boord rookte ik een soort van
gedroogde kleren, sigaretten voor 5
euro per slof, dat kan niet veel goeds
betekenen. Plotseling realiseerde ik
me dat het pure waanzin is om iede
re dag met pijn in je strot wakker te
worden. Da's niet echt genieten
meer.'
Baten beseft dat het roer om moet.
Hij stopt met roken en begint met
het lopen van marathons. „Op reis
nam ik zwemkleding en hardloop
schoenen mee. Als we ergens aan
land gingen, probeerde ik altijd te
lopen. Ik zocht leuke routes uit,
maar dat viel niet mee op haven
terreinen. Aan boord had ik wel
een spinbike. Daar zat ik soms
Het zwemmen is in de loop der jaren het favoriete onderdeel van Martin Baten tijdens de triatlon geworden.
Het parkoers in Wanaka was geen moment vlak.
Martin Baten komt juichend over de finish.
uren op, te zweten in een klein
hokje. Er was geen reet aan. Maar
voor de rest heb je nauwelijks trai
ningsmogelijkheden, dus ik moest
wel."
'De meeste havens die we aandeden,
leenden zich echt niet voor hardlo
pen. Industrieterreinen, het was er
hardlopen met je paspoort of zee
mansboekje in je klauwen, hardlo
pen met een helm op of een lichtge
vend hesje aan.'
In 2008 verkoopt Baten zijn ei
gen schip, net voordat de eco
nomische crisis losbarst. „Ik
had een bedrijf samen met m'n va
der. Ik was de kapitein/eigenaar.
Vijftien jaar lang heb ik met ons
schip gevaren. De jaren voor de cri
sis waren de prijzen voor vracht,
nieuwe en tweedehands schepen
nog hoog dus ideaal om het schip
te verkopen. Anders hadden we er
nu nog mee gezeten en zouden
we het aan de straatstenen niet
meer kwijt zijn geraakt. Dan had
ik er op moeten blijven werken tot
het ding in elkaar zou storten.
Twee weken na de verkoop wer
den de eerste tekenen van de crisis
al zichtbaar. Het ging daarna al
leen maar bergafwaarts met zowel
de vracht als de vrachtprijzen."
Toch blijft het varen Martin Baten
in het bloed zitten. Hij gaat voor
verschillende bedrijven in de
scheepvaart werken, maar de Vlis
singer voelt zich er nooit echt
thuis. Intussen verlegt hij zijn inte
resse van de marathon naar de
triatlon.
'Als zeevarende vergt het te veel tijd
om te trainen voor de Moederloop.
In 2007 heb ik me voor het eerst inge
schreven voor een olympische triat
lon (1.5 kilometer zwemmen, 40 kilo
meter fietsen en 10 kilometer lopen).
Gewoon kijken hoe dat bevalt. Het
leek me een leuke vervanger van de
marathon, omdat de trainingen geva
rieerder zijn.'
Aan een Ironman (3,8 km zwem
men 180 km fietsen, 42,195 km
hardlopen) moet Baten op dat mo
ment niet denken. „Nooit, ik ben
niet voor niets gestopt met mara
thons!"
Maar van het een komt al snel het
ander. De trainingen verlopen
naar wens en door zijn nieuwe
baan heeft hij meer vrije tijd.
Zijn eerste kennismaking met triat
lons staat hem nog helder voor de
geest. „In open water zwemmen is
heel anders dan in het zwembad.
Ik raakte soms in paniek en had
de neiging om de kano's die mee
voeren vast te grijpen. Het water
was vaak koud en ik voelde me
soms ongemakkelijk. In het begin
was m'n ademhaling ook niet
goed, maar dat is wel beter gewor
den in de loop der jaren. Bij de
start is het altijd dringen geblazen.
Je moet zorgen dat je voorin zit,
zodat je geen klappen krijgt of je
bril wordt afgeslagen. Zwemmen
is uiteindelijk wel m'n beste onder
deel geworden." En dat ondanks
zijn bijna traumatische ervaring
uit zijn jeugd.
Baten vindt het dan tijd voor het
grotere werk. Op internet stuit hij
op de Challenge Wanaka, een Iron
man in Nieuw-Zeeland. „Als je het
doet, moet je het gelijk goed doen.
Hoelang ik er over doe, maakte me
niet uit, dus koos ik voor deze pitti
ge in een schitterende omgeving."
'Er zat totaal niets achter. Ik was
niet op zoek naar mezelf, ik hoefde
niets aan niemand te bewijzen. Het
ging gewoon om het testen of ik het
aan kon. Ik had me toen al ingeschre
ven voor de Kustmamthon van 2010.
Dat was vooral een training.'
Door de Kustmarathon keert Ba
ten terug op vertrouwd terrein.