Koopkracht niet meer dan een mythe io miljoenennota 'Je belandt hier echt niet in de goot' We gaan er volgend jaar allemaal op achteruit, voorspelt premier Rutte. Maar het gemiddelde koopkrachtverlies van procent is niet meer dan een gemiddelde. Veel gezinnen zitten daar ver boven of ver onder. zaterdag 17 september 2011 KOOPKRACHT De nullijn Deze grafieken laten zien hoe verschil lend de koopkrachtontwikkeling is van gezinnen in één bepaalde catego rie. In elke grafiek staan 50.000 punt jes, elk puntje staat voor de koop kracht van één bepaald huishouden. De verschillen tussen de inkomens van de huishoudens binnen een cate gorie komen voort uit bepaalde om standigheden: woont het gezin in een huurhuis of een koophuis, is een van de gezinsleden chronisch ziek, enz. door Gert van Harskamp Een begroting waarbij oud-PvdA'er Den Uyl zijn vingers zou aflik ken, de koopkracht van Henk en Ingrid wordt gelukkig ge spaard, dit kabinet nivelleert, juist de laagst betaalden zijn de dupe. Oppositie en coalitiepartijen slaan elkaar om de oren met hun eigen waarheden rond de koopkrachtcij- fers van het Centraal Planbureau (CPB). Het is de rekenmeesters van het planbureau vaak een doorn in het oog hoe politici aan de haal gaan met de doorbereke ning van het koopkrachteffect van het kabinetsbeleid. Het gemiddelde koopkrachtverlies van procent zoals het CPB heeft voorgerekend, zegt helemaal niets over individuele huishoudens. De kans dat de ontwikkeling van de bestedingsruimte van een gezin daarvan afwijkt, is zelfs vele malen groter dan dat die op deze pro cent daling uitkomt. Om de gemiddelde koopkracht uit te rekenen laat het CPB het begro tingsbeleid van het kabinet los op vijftigduizend gezinnen in Neder land. Dat zijn werkelijk bestaande huishoudens, uit alle uithoeken van het land, van alle soorten ge zinssamenstelling, inkomensgroe pen, etcetera. Uit die doorrekenin gen ontstaat een enorme punten- wolk van vijftigduizend gezinnen, waaruit een gemiddelde koop krachtverlies van één procent komt. Maar, schrijft het CPB, de helft van de huishoudens ziet de koop kracht meer dalen. De marges zijn aanzienlijk. Uit de berekening van Oppositie en coalitie slaan elkaar om de oren met hun eigen waarheden de koopkrachteffecten komen zelfs gezinnen die 12 procent bestedings ruimte verliezen, maar ook die de koopkracht 8 procent zien stijgen. De gemiddelde koopkracht is daar door niets meer dan een door be langengroepen en politieke par tijen misbruikte mythe van een hausse aan reële cijfers. Desalniettemin valt er uit de tien duizenden puntjes wel een helder beeld te destilleren. Zo heeft verre weg het grootste deel van de Ne derlandse huishoudens komend jaar minder te besteden. Daarbij gaan uitkeringsgerechtigden en 65-plussers er meer op achteruit dan werkenden. Werknemers met een laag inkomen zien hun koop kracht harder dalen dan hogere in komens, die er hoogstens drie kwart procent op achteruit gaan. Kortom: van nivellering is geen sprake. Ouderen worden relatief hard ge troffen. De koopkracht van 65-plussers daalt doordat de pen sioenen niet met de prijzen mee stijgen. De doorwerkbonus voor ouderen van 63 en 64 jaar wordt verlaagd van respectievelijk 7 en 10 procent naar 4,5 procent. Gezinnen met alleenverdieners le veren ook fors in. Door afschaffing van de heffingskorting, aanrecht- subsidie in de volksmond, leveren kostwinners 2 tot 2,25 procent koopkracht in. Door verlaging van de kinderbij slag en beperking van het kindge bonden budget tot maximaal twee kinderen hebben grote gezinnen in 2012 ook fors minder te beste den. Daarnaast zijn werkende ouders die gebruik maken van kin deropvang de klos, omdat de op- vangtoeslag wordt versoberd. Be perking van de huurtoeslag treft vooral uitkeringsgerechtigden en werknemers met een klein inko men. Hier zijn de regionale verschillen overigens groot. Buiten de grote steden zijn beduidend meer lage inkomens met een eigen woning. Zij zien hun koopkracht nauwe lijks dalen, omdat zij niet getroffen worden door kabinetsmaatregelen op de woningmarkt. Terwijl huurtoeslag lager wordt en de huren hoger, verandert er voor eigen woningbezitters niets. Het CPB heeft niet al het beleid mee kunnen nemen in de koop krachtontwikkeling van gezinnen. Zo is de langstudeerdersboete niet meegenomen, terwijl die een enorm gat slaat in de bestedings mogelijkheden van studenten die te lang over hun studie doen. Ook het gemeentelijke minimabeleid is niet meegenomen, terwijl dat de koopkracht van de laagste inko mens fors kan beïnvloeden. Is de Nederlander echt benieuwd naar zijn exacte koopkracht, dan zal hij het kabinetsbeleid op zijn eigen ge zinssituatie moeten loslaten, wil len de economen van het planbu reau maar zeggen. Koopkracht naar huishoudtype Werkenden, alleenverdieners Werkenden, tweeverdieners Werkenden, alleenstaanden 0 €25.000,- €50.000,- €75.000,- €100.000,- €125.000 0 €25.000,- €50.000,- €75.000,- €100.000,- €125.000 0 €25.000,- €50.000,- €75.000,- €100.000,- €125.000 Bruto jaarloon huishouden in 2011 foto David van Dam/GPD Naam: Marieke Henselmans Leeftijd: 53 Functie: bespaardeskundige, auteur Gelukkig met minder geld, bespaarboe- ken.nl „Mensen horen nu over een hele rits bezuinigingsmaatregelen en worden daar bang van, terwijl die maatregelen hen helemaal niet ra ken. Het is mijn persoonlijke mis sie om de angstsfeer tegen te gaan. We zijn bang voor vage dingen. Maar de crisis duurt al sinds eind 2008 en wat is er in die tijd nu echt veranderd? Wie zijn baan niet kwijtraakte, heeft er toch geen extra zorgen bij gekregen? Hier en daar zijn wat dingen duur der geworden. In de jaren '80 wa ren er veel meer mensen werkloos en ook toen stonden de mensen niet huilend op straat. Dat heeft zich uiteindelijk allemaal opgelost en inmiddels zijn we veel rijker dan toen. Nederlanders moeten positief zijn. Wie zonder concrete redenen vreest voor zijn baan, die maakt zich bij voorbaat al ongeluk kig. Wat is nou het ergste dat er zou kunnen gebeuren? In Neder land beland je echt niet in de goot. Mensen proberen van de andere kant van de wereld hiernaartoe te komen, vanwege onze rijkdom. Mij wordt vaak gevraagd: is dit of dat financieel mogelijk? Maar dat is de verkeerde vraag. Doe wat je echt wilt en zorg er vervolgens voor dat het financieel kan. Gezin nen kunnen echt met 10, 20 of 30 procent minder geld toe. Weg dus met de geldangst! Het beste medi cijn daartegen ishet bezit van een buffertje. Dan kun je tegenvallers opvangen en het altijd een tijdje uitzingen. Die rust gun ik ieder een."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 10