io onduidelijk taalgebruik
Stukje
vaagtaal
handen
en voeten
geven
OOOOOO00OOOOO
Onduidelijk taalgebruik is van alle
tijden, maar neemt de laatste jaren toe.
Met dank aan de managers.
Met de 'Vaagtaalverkiezing 2011'
wordt het meest inhoudsloze
woord gekozen
kennisbalans
beleids
resistent
scholenveld
excellente
knowledge-
transfer
buiten
schools
curriculum
good
practices
leer-
competentie
onderwijs-
proeftuin
frontaal
onderwijs
hercon-
ceptualisatie
leerstrategie
persoonlijk
ontwikkel-
plan
halen en
brengen
competentie
gericht leren
rendements-
verhogende
kennis
transfer
zelflerend
vermogen
faciliteren
leren leren
ervarings
kennis
360-graden-
feedback
input
throughput
output
innovatief
kennis
element
onderwijs
context
zelfreflectie-
document
kennis
manager
co-
makership
kennis
ontwikkeling
woensdag 14 september 2011
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
?3SSgSS®gS§£83gSE!8S3Sasa
r Niek Opten
'Onderwijsbingo faciliteert een stukje zelflerend vermogen van de onderwijswereld. Het zou
een vast onderdeel van het binnenschools curriculum moeten zijn.'
zie onze website:binnenland
Interview met schrijfster van
Taal is zeg maar echt mijn ding
Onderwijzers moe
ten het zelflerend
vermogen van
leerlingenfadlite-
ren in plaats van
gewoon lesge
ven; het beleid voor multipro-
bleemgezinnen is niet mislukt
maar de leden zijn beleidsresistent
en patiënten heten tegenwoordig
autonome zorgvragers.
De voorbeelden van beleidsbabbe-
len, zorggezemel, onderwijslingo,
Binnenhofbargoens en al die ande
re vormen van onduidelijk taalge
bruik zijn legio. „Dit soort 'vaag
taal' is er altijd wel geweest, maar
de opkomst van de computers, de
managers en de sociale media heb
ben het aanbod fors vergroot. Een
oma vroeg mij waarom haar klein
kind steeds 'like' zegt als die iets
leuk vindt. Wist zij veel dat die
kreet afkomstig is van Facebook",
zegt Arjen Ligtvoet, tekstschrijver
en auteur van het boekje Vaagtaal.
Hij verzamelde door de jaren heen
zo veel voorbeelden van onduide
lijk taalgebruik dat hij een lijst van
honderd woorden samenstelde
'die je nooit meer mag gebruiken';
van 'synergie' tot 'toekomstbesten-
dig'; van 'inregelen' tot 'out of the
box'. In 2008 schreef hij voor het
eerst de Vaagtaalverkiezing uit op
internet. Onder de paar honderd
deelnemers eindigde 'iets een plek
je geven' op de eerste plaats. Vorig
jaar deden enkele duizenden men
sen mee. Toen won 'ik heb zoiets
van'. Inmiddels is de editie van
2011 begonnen.
Onduidelijk taalgebruik is van alle
tijden, stelt Carel lansen, hoogle
raar communicatie- en tekstweten
schappen in Groningen. „Mensen
gebruiken communicatie niet al
leen om inhoudelijke boodschap
pen over te brengen, maar ook om
relaties met andere mensen aan te
knopen en te onderhouden. D.aar-
bij kan het handig zijn om het taal
gebruik aan te passen aan de ge
sprekspartner en de situatie. In de
kroeg met vrienden praat je an
ders dan tegen je baas. In een ge
sprek met je baas kan het gebruik
van vage taal buitengewoon nuttig
zijn, bijvoorbeeld om in een lasti
ge kwestie nog wat manoeuvreer
ruimte te houden", zegt Jansen.
Vaagtaal is een LOA, een door Le
zen en luisteren Overdraagbare
Aandoening, stelt Ligtvoet met
een knipoog. „Er is sprake van
vaagtaal als de ontvanger het niet
snapt. 'Lekker weertje' is heel nut
tig als begroeting van de buurman.
Dan is het een sociaal smeermid
del. Als Erwin Kroll het zegt in het
journaal dan is het vaagtaal, want
wat verstaat hij onder een lekker
weertje? Misschien wel regen. Ab
stracte taal is heel nuttig in de poli
tiek, zolang het maar intern blijft.
Als een politicus zich tot de burger
richt moet hij duidelijk zijn. Er
wordt nu heel druk gediscussieerd
'Er is sprake van
vaagtaal als de ontvanger
het niet snapt'
over de missie in Kunduz, of het
een militaire of een politiemissie
is. Partijpolitiek gezien is dat een
interessant woordspelletje, maar
de inhoud blijft hetzelfde. Voor
burgers wordt het zo wel heel on
duidelijk."
Reclamemakers vallen in een
apart genre, zij communiceren be
wust heel vaag om hun product
beter te doen uitkomen. Ligtvoet:
„Reclamegereutel is een verleiden
de en misleidende vorm van vaag
taal."
Het gebruik van kreten als 'iets
handjes en voetjes geven' is ook
vooral een kwestie van smaak, be
toogt Jansen. „Het heeft iets ami
caals en zolang gesprekspartners
zich er niet aan ergeren, kan het
niet veel kwaad. ]e kunt er serieu
ze, dorre gesprekken smakelijker
mee maken. Ik vergelijk het altijd
met bloemkool. Ik vind dat alleen
lekker met een sausje, anderen wil
len juist de pure bloemkool."
Het wordt een ander verhaal, bena
drukt hoogleraar lansen, als door
vaag taalgebruik gebruiksaanwij-
