helmgras meerdere doelen dienen
zeeland 27
gaan zitten'
Optiekzaak in
Sas van Gent
'Dit onderzoek geeft meerwaarde
aan van culturele ontwikkeling'
Kijken, doen
en luisteren
MIDDELBURG
Dagelijks het nieuws in twee minuten videojournaal.
Ma. tfm vr. om 10.00,16.00 en 22.00 uur,
za. en zo. om 18.00 uur Qwww.z2.nl
Ter overname aangeboden
zaterdag 10 september 2011
i'niiii«iiiiHM«rffr"nr--T^^ 1 iim 1 11min 11111111 in milium
door Ali Pankow
Zandzakken zijn een uni
verseel kenmerk voor
rampen. Overal op de
wereld waar zich een
ramp voordoet, zie je mensen met
zandzakken in de weer. Met dat
beeld op haar netvlies ontsproot
bij Charlotte van Iwaarden (21) uit
Aardenburg het idee voor het on
derzoek waarmee zij in juli is afge
studeerd aan Kunstacademie Sint
Joost in Breda.
Haar idee is verrassend in zijn een
voud: Vul extra grote juten zakken
met 300 kilo zand, stop daar helm
grasplanten in en leg ze in een
strak ritme op het strand aan de
voet van de duinen.
„Het helmgras zal door het jute
heen groeien en de zakken zullen
af en toe ook worden ondergesto-
ven door het zand. Zo ontstaat
een natuurlijke bescherming voor
de duinen. Tevens kunnen die gro
te zakken dienen als banken of ze
tels voor strandbezoekers", legt
Van Iwaarden uit.
Met een visuele presentatie in het
Watersnoodmuseum in Ouwer-
kerk geeft zij de bezoekers daar
vanaf donderdag inzicht hoe zij
zich deze natuurlijke vorm. van
kustverdediging precies voorstelt.
„Ik houd zelf veel van het strand
en heb met plezier gewerkt in di
verse strandpaviljoens aan de kust
in Zeeuws-Vlaanderen. Wat me
toen opviel, was dat veel recrean
ten nauwelijks besef hebben van
de geschiedenis en van het belang
van het behoud van de duinen.
Dat zand en helmgras daar een be
langrijke rol in kunnen spelen bij
voorbeeld", zegt Van Iwaarden.
Van haar opa en oma, die 'aan de
overkant', ofwel op Beveland wo
nen, hoorde ze de herinneringen
aan de Watersnoodramp in 1953.
„Vooral nadat ze twee jaar geleden
de film De Storm zagen. Zij deden
daar zowel negatieve als positieve
ervaringen bij op. De film bracht
hun eigen ervaringen weer boven,
maar de film vonden ze té gero
mantiseerd. Ze zijn in elk geval
weer veel meer over de ramp gaan
vertellen. Dat gaf bij de doorslag
echt met het onderwerp duinbe
scherming aan de slag te gaan.''
Van Iwaarden is overigens met
twee onderzoeken afgestudeerd in
de richting Ruimtelijk Ontwerp.
Haar andere onderzoek betrof -
kort omschreven - wiskundige wet
matigheid in combinatie met men
selijke creativiteit.
Dat resulteerde in drie ontwerpen:
een tas, een tafel en een lamp op
basis van draadmodellen. Heel wat
anders dus dan natuurlijke kustver-
sterking.
Met haar installatie van speciaal ge
maakte grote zandzakken, waarop
ze de Zeeuwse wapenspreuk Luc-
tor et Emergo, heeft gespoten, wil
zij het publiek niet in een paniek
stemming brengen.
„Maar mijn doel is wel bewustwor
ding en dat gebeurt vooral door ne
gatieve ervaringen", verklaart Van
Iwaarden haar keus.
Zandzakken dus in combinatie
met helmgras én in een ritmische
vormgeving, want dat hoort bij
het strand, vindt ze. Kleedhokjes,
strandhuisjes, paalhoofden: alles
staat altijd netjes in het gelid aan
de kust. Dat zijn ritmes die bij het
strand horen en die ze derhalve
recht wil doen.
Hoe ver liggen theorie en praktijk
uiteen? Op die vraag wil de zojuist
afgestudeerde studente zelf ook
graag antwoord krijgen. Zij wil
daarover het gesprek aangaan met
Rijkswaterstaat en het waterschap.
Van Iwaarden heeft al een locatie
op het oog waar volgens haar het
ontwerp prima kan worden uitge
voerd. In 't Zwingebied bij Cad-
zand.
„Ik heb zelf op het strand al een
keer een proefplaatsing gedaan.
Het leuke was dat zodra die zand
zakken er lagen, mensen ze in ge
bruik namen om er op te gaan
picknicken."
Van Iwaarden'klopte tijdens haar
onderzoek aan bij het Waters
noodsmuseum in Ouwerkerk.
„Ik besefte dat de installatie alleen
niet voldoende zou zijn om bij het
publiek te laten doordringen wat
ik wilde. Ik zocht dus naar beel
den van de watersnoodramp uit
1953. Die zijn door het museum be
schikbaar gesteld."
Het contact leidde tevens tot de af
spraak dat zij haar ontwerp de ko
mende tijd ook in het Watersnood
museum presenteert.
De officiële oppning daarvan ge
beurt donderdagmiddag tussen
15.30 en 17.00 uur. Daar zijn ook
vertegenwoordigers van Rijkswa
terstaat en het waterschap voor uit
genodigd.
'Ife heb zelf op het strand al een keer een
proefplaatsing gedaan Charlotte van Iwaarden
„Ik voelde me er niet meer thuis.
En hier is het heerlijk wonen."
Het echtpaar was toen al lang
geen onbekende meer op Schou
wen. De vakanties werden toen ze
nog in Leiden woonden vaak in
Renesse doorgebracht. Het echt
paar kréég twee dochters, vier
kleinkinderen en één achterklein
kind. De Kier werkte 30 jaar bij de
afdeling reclame en publiciteit bij
Philips. Als etaleur-decorateur
werkte hij in 1962 mee aan het ma
ken van decors voor de televisieuit
zending in kleur. De Kier stopte
op zijn zestigste met werken en
wierp zich op zijn hobby kleikera-
miek en zeefdruk. Echtgenote Riet
(85) houdt van handwerken. „Je
moet nooit stil gaan zitten", is
hun raad aan senioren.
De presentatie van Charlot
te past uitstekend in het
vierde caisson. Daar
wordt immers het leven met water
in de toekomst belicht", zegt Daan
van der Wekken.
Hij houdt zich bij het Watersnood
museum onder meer met educatie
bezig. Het verzoek van Van Iwaar
den om beelden van de ramp bij
haar installatie kwam dan ook bij
hem terecht. „Wij hebben haar
graag het oude Polygoonjournaal
op dvd beschikbaar gesteld onder
voorwaarde dat ze zonder geluid
worden getoond." Daar bleek de
studente het helemaal mee eens te
zijn. „Geluid zou te veel de aan
dacht van de installatie afleiden.
De beelden voegen net genoeg toe
om de historische achtergrond van
leven aan de kust aan te geven."
Van der Wekken zegt aangenaam
verrast te zijn door Van Iwaardens
ZONNEMAIRE - Open monumenten
dag - zaterdag 10 september - is op
Schouwen-Duiveland meer dan al
leen monumenten bekijken. Er
zijn fietstochten en rondleidingen,
orgelspel en op verschillende loca
ties worden paarden beslagen.
Dat laatste gebeurt in de travailles
van Haamstede (11.00 uur), Kerk-
werve (11.00 uur), Noordgouwe
(13.30 uur), Noordwelle (14.00
uur) en Dreischor (15.00 uur).
Op de monumentale boerderij
Zonnehoeve in Zonnemaire wor
den rondleidingen verzorgd (11.00
en 15.00 uur) en kunnen kinderen
een mini-planetarium maken
(14.00 uur). In de kerk van Zonne
maire zijn tijdens monumenten
dag orgelbespelingen.
Winkel
Bovenwoning
Voorraad
Klantenbestand
Samen voor een
aantrekkelijke prijs!
Inlichtingen 06 45658176
theorie. „Het is simpel en subtiel
en ik ben heel benieuwd of het in
de praktijk kan worden toegepast.
Het mooiste vind ik dat er na alle
technische aanpak van kustverde
diging hier het onderwerp door
een jongere op een heel verfrissen
de en vernieuwende manier wordt
benaderd. Ik zie in dit onderzoek
ook de meerwaarde van een cultu
rele ontwikkeling. Ik hoop dat het
door de betrokken instanties in ie
der geval serieus wordt bekeken",
zegt Van der Wekken.
Voor Van Iwaarden tot haar defini
tieve presentaties kwam, onder
zocht zij ook de mogelijkheid van
duinverdediging door middel van
matten geweven van helmgras.
Ook bekeek ze de haalbaarheid
van het plaatsen van betonpaal-
tjes. Daar zag ze vanaf omdat daar
bij het gevaar bestaat van verstui
ven van cementdeeltjes.
Aan het einde van de presentatie in het Watersnoodmuseum liggen zand
zakken met de tekst 'Luctor et Emergo' in het gelid, foto Dirk-Jan Gjeltema
Loskade 45
Statig, royaal en ruim
monumentenpand op top
locatie, met veel bestem
mingsmogelijkheden
Vraagprijs 975.000,- k.k.
www.schulting-partners.nl
