m
De aanslagen van 11 september
komen ook voor in Geert Wil
ders' film Fitna uit 2008, die wereld
wijd zeer veel stof deed opwaaien.
In de film vergelijkt Wilders de
strijd tegen de islam met die tegen
nationaal-socialisme en communis
me. Zo zegt hij: „De kern van het
probleem is de fascistische islam, de
zieke ideologie van Mohammed zo
als neergelegd in de'islamitische
Mein Kampf."
De moord op schrijver, tv-maker,
regisseur en acteur Theo van
Gogh op 2 november 2004 is in de
ogen van veel mensen de meest
schokkende gebeurtenis in Neder
land in de nasleep van wat er op 11
september 2001 gebeurde. Van
Gogh fietste 's ochtends in Amster
dam naar huis toen hij werd bescho
ten door Mohammed B. Van Gogh
werd door acht kogels getroffen en
B. stak een mes in zijn lijf waar een
brief aan Ayaan Hirsi Ali was beves
tigd. Ook stak hij daarna een nog
groter mes in Van Goghs borst.
Van Gogh en Hirsi Ali hadden eer
der dat jaar samen de film Submis
sion gemaakt, over het verband tus
sen de islam en vrouwenmishande
ling. De film was door de VPRO op
televisie uitgezonden.
Bijna te groot
voor Hollywood
Él»
«8
feil''
iJtfe
-
nerend."
Paradoxaal is, zegt hij, dat er in Ne
derland heel veel is veranderd om
alles hetzelfde te laten blijven. „Er
zijn taboes doorbroken, de politie
ke correctheid is weg en de opvat
tingen van Wilders zijn in het be
leid gesublimeerd. Het resultaat
van dit alles is dat het politieke sys
teem sterker is geworden en kan
blijven zoals het was. Pet saldo
ben ik zeer positief"
„Ik ben allerminst negatief', zegt
ook burgemeester Aboutaleb. Ook
niet over het islamdebat, mits het
met respect wordt gevoerd. „Debat
zuivert, doet nieuwe argumenten
ontstaan en vergroot de maat
schappelijke bewustwording."
En altijd, zegt hij, leidt confronta
tie in Nederland tot consensus.
„Kijk hoe we tot nu toe de crisis
doorstaan: voorbeeldig. En verge
lijk dat met hoe in Amerika over
de staatsschuld wordt gepraat."
En in Rotterdam mogen Leefbaar
Rotterdam en de PvdA elkaar
voortdurend in de haren zitten:
„Dat is voornamelijk een kwestie
van toon. Inhoudelijk kunnen de
twee elkaar steeds beter vinden."
Als buitenlanders weer eens zeg-
9/11 TIEN JAAR LATER 10 september 2011 55
gen dat Nederland minder tole
rant is tegen immigranten, wijst
hij op zichzelf. „Ik zit hier wel, hè!
En dat is wel in die samenleving.
Die samenleving die afgeeft op Ma
rokkaanse straatjongens, is dezelf
de als de samenleving die in die
zelfde jongens investeert. Beide
zijn waar. En beide zijn nodig. Er
is wel degelijk een Nederlandse
volksaard, en tolerantie hoort daar
zeker bij. O wee als een asielzoeker
moet worden uitgezet. Dan komt
de hele omgeving in opstand. Dat
zijn wij."
foto's CPD/ANP
door Leo Bankersen
De poster waarmee de nieuwe Bat-
man-film The Dark Knight Rises
nu al wordt aangekondigd, toont
het silhouet van vernielde wolken
krabbers en neerstortend puin.
Wat dit precies betekent, weten
we pas volgende zomer, maar de
associatie met 11 september 2001 is
onontkoombaar.
Kort na de aanslagen was zo'n af
beelding ondenkbaar geweest. In
Hollywood werden zelfs opnamen
van de nog intacte Twin Towers
weggepoetst uit komedies als Zoo
lander en Serendipity.
Het was te pijnlijk.
Niet verwonderlijk dat de eerste
belangrijke film over 9/11 een klei
ne onafhankelijke productie was
van een internationaal gezelschap
filmmakers. Hun September 11th
(2002) was een indringende per
soonlijke getuigenis van verbijste
ring, woede, verdriet en hoop.
Toch herstelde Hollywood zich be
trekkelijk snel en toonde zich in
2006 met twee indrukwekkende
docudrama's van zijn meest serieu
ze kant. De eerste was United 93
van Paul Greengrass. De film ging
over de vlucht van het vierde ge
kaapte toestel dat niet op het Capi-
tool, maar in een weiland neer
stortte dankzij passagiers die terug
vochten.
Zwaargewicht Oliver Stone zette
zijn gebruikelijke cynisme even op-
't.
F
I T N A
I FAHRENHEIT 9/TÜ
zij en kwam met
World Trade Cen
ter, over de red
ding van slachtof
fers uit het puin
van het WTC.
De derde grote
9/11-film is uiter
aard Fahrenheit
9/11 (2004), de
veelbesproken
documentaire
van enfant terri
ble Michael Moo
re, die fel uithaalt
naar president
Bush. Omstre
den, maar ook
bevlogen en mee
slepend, en in
Cannes be
kroond met de
Gouden Palm.
Er zijn uiteraard
nog veel andere
r documentaires
y gemaakt over dit
- ili onderwerp. Zo
als Where in the
World is Osama Bin Laden? (2008),
waarin een vermakelijke speur
tocht naar de leider van Al Qaeda
op touw wordt gezet.
Speelfilms rond dit thema zijn
schaarser en gaan meestal niet
over de aanslagen zelf maar over
de nasleep ervan. Op dit moment
is het wachten nog op de verfil
ming van het leven en de dood
van Osama bin Laden. Kathryn Bi-
gelow, regisseur van de Oscarwin
nende Irak-film The Hurt Locker,
gaat zich hierover ontfermen.
foto ANP
Aan het eind verdwijnt een Koran
uit beeld en klinkt een scheurend
geluid; Wilders roept moslims ver
volgens op zelf haatdragende tek
sten uit de Koran te scheuren.
In het eerste deel van Fitna worden
Korancitaten afgewisseld met voor
beelden van extremisme door mos
lims. In het tweede deel laat Wil
ders zien hoe het volgens hem met
de invloed van de islam op Neder
land gesteld is.
De Nederlandse regering nam in
2008 meteen afstand van Fitna. Di
verse mensen en instanties deden
aangifte tegen Wilders. Ook in het
buitenland - met name in de Arabi
sche wereld - werd vaak woedend
gereageerd. Wilders bezocht diver
se landen om Fitna te vertonen.
foto ANP
Na de moord sloeg Mohammed B.
op de vlucht, maar de politie kon
hem meteen arresteren. B. werd in
2005 tot een levenslange gevange
nisstraf veroordeeld.
De moord zorgde voor veel onrust.
De avond na de moord verzamelden
zich 20.000 woedende mensen op
de Amsterdamse Dam. Ook werd er
brand gesticht in een moskee in Hel
den en een school in Uden.