ioluit
Ten slotte blijft
f
donderdag 8 september 2011
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
tijd. Omvat die niet dezelfde onge
rijmdheden?
Je wordt in deze tentoonstelling
steeds weer op het verkeerde been
gezet. Zoals binnen de oppervlak
kig spiegelende interieurs mens en
samenleving in de 18e eeuw vaak
intelligent werden gefileerd - met
de speelse analyses van Voltaire als
ijkpunt - prikken Lorent en Suer
kamp de schone schijn van de op
gelegde onschuld door tot ontluis
tering overblijft.
Zie het glanzend geglazuurde
beeldje van een lieftallig hurkend
meisje dat echter niets anders doet
dan zitten poepen. De ontluiste
ring spitst zich vaak toe op ero
tisch terrein waarin de diepste drif
ten immers hun weg zoeken, maar
waar de kwetsbaarheid vaak het
grootst is.
Lorent en Suerkamp maakten een
bijzonder knappe, gelaagde ten
toonstelling die zonder boodschap
perig te zijn verleidt tot bevrijding
uit de dogma's en de domheid om
echte onschuld te hervinden.
Het werk van Charles Ver
maas sluit naadloos aan
bij Catholic Bloc. Ook hij
neemt cultuur en samenleving de
maat in een persoonlijke zoek
tocht naar betekenis. Hij graast het
nieuws af, verwerkt kleine eri gro
te gebeurtenissen in directe teke
ningen. Ze zijn er niet op gericht
je te verleiden met geraffineerde
composities zoals Lorent dat wel
doet. Vermaas maakt zich hoekig,
bijna onbeholpen, blad na blad ei
gen en laat cartooneske figuren
achter, omgeven door houterig ge
schreven teksten.
Ook hij toont de relatie tussen de
massacultuur met zijn beelden en
symbolen en de mens die zich er
door laat bepalen. Collage-elemen
ten, zoals een krantenpagina met
beurskoersen of opengevouwen
enveloppen, benadrukken het ver
band tussen werkelijkheid, erva
ring, visie en verbeelding.
Vermaas ziet de mens als een we
zen dat zich laat leiden door primi
tieve Neanderthaler instincten,
door geld, macht, angst en confor
misme. Hij zet agressieve taferelen
neer, fulmineert tegen de four-
wheeldriveterreur, maar ook tegen
slaafse volgzaamheid aan (religieu
ze) leiders. Hij verwijst ook naar
de existentiële angst die in 'De
schreeuw' van Munch is gebun
deld.
Vermaas toont zich een betrokken
waarnemer die mij meeneemt in
de stroom van klein en groot
nieuws in een mengeling van af
schuw en verwondering. De waar
de van de stroom tekeningen die
hij maakt zit hem vooral in het
niet onverschillig zijn. Zo lang de
werkelijkheid pijn doet, ben je
nog niet afgestompt en is er hoop.
'Catholic Bloc', Catherine Lorent en
Caro Suerkemper, t/m 18/9 in
deWillemB, Oranjestraat 4, Vlissingen.
Geopend: wo. t/m zo. 11.00-17.00
uur.
'Oprotten', Charles Vermaas, t/m
23/9 in Revolution 100.000 etc.
Gallery, Lange Noordstraat 41,
Middelburg. Geopend: ma. t/m vr.
8.00-17.00 uur; za. 10.00-17.00 uur,
1 e zo. v/d maand 13.00-17.00 uur.
Étagère en beelden van Caro Suerkemper; tekening van Catherine Lorent.
Ook hier is het 'de' vrouw die
wordt geëtaleerd. Je weet niet of
ze het doorheeft. Het dubbele
tweelingeffect verwijst naar het
verlies van identiteit. Als je twee
gezichten hebt die als twee drup
pels water op elkaar en op die van
de ander lijken, wie ben je dan ei
genlijk zelf?
Dat is voor mij de kern van deze
knappe, provocerende, maar niet
platte tentoonstelling. De titel Ca
tholic Bloc is uitdrukking van de ti
rannie van een cultuur die de ba
rokke taal van Lorent en Suer
kamp voortbracht. Een cultuur
ook die onder het mom van sereni
teit en deugdzaamheid met argu
menten die niet aan het aardse,
maar aan het eeuwige ontleend
zouden zijn, de vrouw in een
keurslijf snoerde. Net zoals elke
fundamentalistische 'religie' dat
doet.
Lorent en Suerkamp gebruiken de
taal van de eindfase van de barok,
het rococo, om hun visie vorm te
geven. Het is een stijl die de schijn
met zich mee draagt van vluchtig
vermaak. Wat het in de 18e eeuw
ook vaak was. Een stijl die zowel
het hemelse perspectief wilde to
nen als drager was van lichtzinnig
vermaak in een tijd die ook de Ver
lichting, de ruimte voor de rede,
baarde. Dat alles bestond naast en
soms door elkaar. Deze tentoon
stelling trekt een parallel met onze
Als het gaat om kunst
heeft het Duitse duo
Catherine Lorent en
Caro Suerkemper veel
te bieden. Fantasie en beheer
sing van vorm en materiaal sle
pen je mee in barokke werel
den. Die ogen op het eerste ge
zicht vooral geraffineerd, maar
na even doorkijken kom je te
recht in verwarrende of bedrei
gende situaties.
Op een van de tekeningen die Lo
rent in de voorzaal van deWillem3
in Vlissingen toont, prijkt eep
vrouwentorso op drie dunne po
ten in een leeg amfitheater boven
een rode schaduw op een zwart
veld. Wie heeft hier gekeken? Wat
is hier gebeurd? Verderop draait
een tweeling in badpak, een beeld
van Suerkemper, rondjes op een
gestileerde bruidstaart, waarin de
meisjes tot hun dijen in lijken weg
te zinken. Hun wat dommige ge
zichtsuitdrukking houdt het mid
den tussen afschuw en extase.
Leni van den Berge
Leni van den Berge is.met Casper
Hoogzaad en Giel Louws te gast
bij de Zeeuwse Kunstkring. Zij to
nen met 23 leden recent werk in
een mooi ingerichte tentoonstel
ling. Schilderijen, aquarellen, colla
ges, tekeningen, foto's en grafiek
beelden in brons, klei, steen en
kunststof, het is er allemaal. Goed
voor een paar uur kijkgenoegen.
T/m 18/9. Grote Kerk, Oudestraat 26,
Veere. DL t/m zo. 11.00-17.00 uur.
Dick van Biemen
Dick van Biemen verzamelt beel
den die hij combineert tot span
nende ontmoetingen in ruimte en
tijd. In de eerste acht doeken uit
de reeks 'Coniecturae' is de natuur
metafoor voor het samenstellen
van ons wereld- en zelfbeeld. Mo
menten, plaatsen en perspectieve
worden door elkaar geweven tot
een nieuwe werkelijkheid.
T/m 30/9. Galerie T, Turfkaai 25,
Middelburg. Do. t/m za. 11-16 uur.
Theo Jordans
Theo Jordans sluit met een exposi
tie in de Grote Kerk te Groede een
periode af Hij had 25 werken zijn
atelier. Van daaruit onderzocht hij
het Zeeuws-Vlaamse landschap
dat hij vaak op locatie vastlegde.
Akkers, kreken, dijken en schuren
in olie- en waterverf, met houts
kool of lithografisch.
T/m 1/10. Grote Kerk, Markt 1 en
atelier Jordans, Schuitvlotstaat 28,
Groede. Za. 12.00-17.00 uur.
Het IK-eiland
Het IK-eiland opende afgelopen
weekend twee nieuwe paviljoens
waar kunstenaars kunnen werken
en exposeren. In het bestaande pa
viljoen is werk te zien van Nicolas
Baeyens (B), Luk Berghe (B), Koos
Dalstra (NL), Sef Peeters (NL) en
Bernd Hennig (D).
Hennig brengt beeld en taal geraffi
neerd samen.
T/m 2/10. Ik-eiland, Vlissingsestraat
239A, Oost-Souburg. Za/zo 12-17 uur.
Sigrid Calon
Sigrid Calon spande gele draden
door de Bewaerschole. Ze vangen
het licht en voegen een bijzondere
beleving toe aan de ruimte. De gro
te tekeningen van Kim Habets
transformeren wanden tot kaarten
die verwijzen naar onbekende
landschappen. Zo komen binnen
en buiten, concreet en abstract,
geometrie en abstractie samen.
T/m 23/10. Bewaerschole, Weststr. 18,
8-Haamstede. Wo. t/m zo. 14-17 uur.