I
S
M
T
A
A
spectrum 8
I
p
Zaterdag 3 september 2011
Van dominee tot vakbondsleider. De loopbaan van CNV-voorzitter
Jaap Smit (54) lijkt grillig. En toch zit er een duidelijke lijn in, vindt
hij zelf. „In alles wat ik gedaan heb, gaat het om mensen en om
de goede zaak."
door Hans Gertsen foto's Marcel Antonisse/GPD
TT1 aap Smit is een
vlotte prater.
Niet vreemd,
want woorden
I en taal spelen
9 een grote rol in
^zijn leven. Hij werd do
minee na een studie
theologie in Leiden. Al
had het ook anders kunnen
lopen. „Mijn eerste keus was ei
genlijk diergeneeskunde, maar
daar werd ik voor uitgeloot. Ik ben
toen maar theologie gaan doen in de hoop
dat ik het jaar daarna alsnog zou worden
ingeloot."
Het eerste jaar theologie stelde weinig
voor. Smit besteedde zijn tijd vooral aan
wedstrijdroeien en sleutelen aan oude au
to's. Toen hij opnieuw werd uitgeloot
voor diergeneeskunde, zette hij zich als
nog serieus aan de studie theologie. Achter
af gezien is het maar goed ook dat hij op
nieuw werd uitgeloot. „Mijn eerste keuze
kwam voort uit een soort puberaal idealis
me. Een gevoel dat je beter met dieren
kunt omgaan dan met mensen. Ik had on
dertussen gemerkt dat ik toch beter met
mensen overweg kon dan met dieren."
Tijdens het derde jaar van zijn studie liet
Smit zich door de rector van zijn vroegere
middelbare school overhalen om gods
dienstles te komen geven. „Dat heb ik vijf
jaar met heel veel plezier gedaan. Maar les
geven, wilde ik niet mijn hele leven", zegt
Smit Dus werd de inmiddels afgestudeer
de theoloog op zijn 27e dominee in de Gel
derse dorpen Ellecom en De Steeg. „Het
was alsof ik in een snelkookpan werd ge
gooid. Op zondag ben je benoemd, op
maandag krijg je te maken met je eerste
overledene en kun je vol aan de bak."
Na enkele leerzame jaren werd hij legerpre-
dikant in het Duitse Seedorf, destijds een
grote Nederlandse legerbasis. Zijn eerste
'dienst te velde' herinnert hij zich als de
dag van gisteren. In een nog van de vorige
avond naar bier en zware shag stinkende
tent hield Smit een dienst voor zo'n 140
dienstplichtigen en hogere militairen. „Ik
dacht zelf dat een kort dienstje van 20 of
25 minuten genoeg was en hield een ver
haal óver kameraadschap en verantwoorde
lijkheid voor elkaar nemen. Toen ik afge
rond had, stond een Haagse dienstplichti
ge op en zei: 'Hee doom, ouwehoer nog
een beetje verder, dit gaat tenminste er
gens over. Dat geouwehoer van onze kapi
tein de hele week slaat nergens op'."
Na vier jaar verruilde Smit Seedorf voor
Heemstede. Een forse overgang. „Van de
shit van een pantserinfanterie-divisie naar
de kak van Heemstede", zoals hij het zelf
omschrijft. Een paar jaar later was het tijd
voor een volgende stap. „Ik was een goede
dominee, werd gezegd. Maar die wereld