i21 belastingmoraal
Nederlandse milionairs
betalen al zovee
<nP'
li
Uit verschillende
hoeken van Europa
laten de superrijken
weten dat ze meer
belasting willen be
talen om de crisis te
helpen bestrijden.
Nederlandse miljo
nairs laten zich
echter niet zien.
zaterdag 3 september 2011
door Bastiaan Sondervan
axez nous'. Laat
ons, de allerrijk
sten, meer belas
ting betalen om
het land te hel
pen uit de finan
ciële misère te geraken. Zo luidde
de boodschap, opgesteld en onder
tekend door zestien schatrijke Fran-
sen, vorige week. Een week ervoor
was het zakenman Warren BufFett,
de één na rijkste man ter wereld,
die de Amerikaanse overheid op
riep te stoppen met het 'vertroete
len' van de superrijken. Veel van
z'n 'superrijke vrienden' zouden
bereid zijn meer belasting te beta
len om de staatsschuld te verlich
ten.
In Duitsland hebben vijftig super
rijken zich verenigd in 'De Rijken
voor Kapitaalheffing'. Ze willen 5
procent meer belasting betalen. Ini
tiatiefnemer Dieter Lehmkuhl:
„We hebben meer geld dan we no
dig hebben." De Belg Etienne Da-
vignon (78), topbankier, vindt een
tijdelijke extra belasting voor rijken
'aanvaardbaar'.
Deze plotselinge opwelling van
opofferingsgezindheid werpt de
vraag op hoe het gesteld is met de
Nederlandse miljonairs. Hoe waar
schijnlijk is het dat de allerrijksten
hier te lande opstaan om Mark Rut-
te gul te hulp te schieten? „Die
kans is niet groot", zegt Peter Kavel
aars, hoogleraar Fiscale economie
aan de Erasmus Universiteit. „On
der Nederlandse miljonairs bestaat
weinig belangstelling voor belas
tingverhoging. De hoogste schijf is
nu 52 procent."
Minister-president Mark Rutte ('In
Nederland betalen de rijken al heel
veel belasting') voelt niet zoveel
voor een extra belasting voor miljo
nairs. De WD-CDA-coalitie wil
vanaf 2012 wel de inkomensgrens
voor de hoogste belastingschijf ver
lagen. De maatregel, gisteren be
sproken in de ministerraad, levert
de schatkist 150 miljoen euro per
jaar op.
Kavelaars: „Vanuit vooral linkse
hoek is al diverse malen gepleit
voor een extra schijf: boven een be
paald bedrag zou volgens die plan
nen zestig procent inkomstenbelas
ting betaald moeten worden."
Amerikanen betalen hooguit 35
procent, in Frankrijk ligt de inkom
stenbelasting tussen 0 en 40 pro
cent. Spanje gaat waarschijnlijk
wel extra belasting vragen aan su
perrijken. Zowel de regeringspar
tijen als de oppositie zijn voor het
plan.
Het probleem in Nederland is vol
gens Kavelaars echter dat een ver
hoging de schatkist zo weinig ople
vert, dat het bijna een symbolische
regeling zou zijn. „Er zijn hier nu
eenmaal niet zoveel echt vermo
genden."
Een extra belastingschaal voor de
allerrijksten kan wel een positief
psychologisch effect sorteren. „Van
uit rechtvaardigheidsoogpunt valt
er wel wat voor te zeggen. Zo'n of
fer wekt sympathie. De ongelijk
heid wordt kleiner, en bij zulke in
komens maakt die paar procent
meer niet uit."
Toch is ook dat niet genoeg reden
voor Nederlandse miljonairs om
zich publiekelijk op te offeren voor
het grotere goed, denkt Kavelaars.
„In Amerika hebben de superrij
ken er geen enkel probleem mee
om zich als zodanig te profileren.
In Nederland is rijkdom iets waar
de meesten niet mee te koop lo
pen. De allerrijksten willen niet in
de schijnwerpers."
Daar kan de redactie van Quote
over meepraten. Het blad publi
ceert jaarlijks de Quote 500, de lijst
met de 500 rijkste Nederlanders.
Jordy Hubers is een van de samen
stellers. „We zijn nu met de lijst
van dit jaar bezig. Een persoon die
weer terug is op de lijst stuurden
we ons stukje over hem. We kre
gen antwoord van zijn advocaat:
hij vond dat we zijn privacy schon
den. Rijke Nederlanders staan lie
ver niet op de lijst. Van de 500 is al
tijd maar een handvol bereid tot
een interview."
Volgens Jos van Hezewijk is het
verschil tussen oude en nieuwe rij
ken cruciaal. Hij doet sinds 1986
onderzoek naar miljonairs. „Zo'n
80 tot 90 procent van de Quote
500 is oud geld, dat wil niet in de
bladen. Overal ter wereld zie je dat
juist de nouveau riche de aandacht
niet schuwt. Die roept harder. Ik
denk niet dat cultuurverschillen
een grote rol spelen. In Amerika
zijn gewoon veel meer veel rijkere
mensen. En veel meer camera's.
De media zijn daar een stuk domi
nanter, dus wordt het zichtbaar
der."
Eén Nederlandse miljonair die de
publiciteit niet schuwt, is makelaar
en tv-presentator Harry Mens. Hij
sprak zich vorige week uit tegen
het ontvangen van staatsgeld door
de allerrijksten.
Rijken zouden geen kinderbijslag,
AOW of hypotheekrenteaftrek
moeten krijgen. Of dit optreden
van Mens enig effect zal sorteren is
nog maar de vraag, zegt Jordy Hu
bers. „Hij heeft zich bij zijn colle
ga-miljonairs vast niet geliefd ge
maakt."
Kavelaars beaamt dit. „En politiek
links zal niet op Mens reageren,
hoe redelijk zijn standpunten ook
klinken. Zij willen niet met hem
worden geïdentificeerd."
'In VS hebben superrijken
geen probleem zich als
zodanig te profileren'
zie onze website:binnenland
Harry Mens: Nederlandse miljo
nairs moeten AOW inleveren
Schaduweconomie
De geschatte grootte van de schaduw
economie als percentage van het BBP
(bruto binnenlands product) in 2011
De schaduweconomie omvat financiële
transacties waar geen belasting over
wordt betaald.
30%
25% -
20%-
15%-
10%-
5% -
0%
foto Ronald Visser en Jos Diender
