io managers -©
Honderd jaar geleden ontvouwde Fre
derick Taylor principes waarop het mo
derne management is gebaseerd. Ex-ma
nager Jos Verveen schreef er een boek
over: Bullshit Management. Zijn bood
schap: „Ophouden met die flauwekul."
donderdag 1 september 2011
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
door Joost Bosman illustratie Mark Resjntjens en Ruud Willems
Wat heeft u te
gen manage
ment en ma-
nagers
„Vooropge
steld: ik heb
niets tegen leidinggevenden, direc
teuren, onderdirecteuren of mee
werkende voormannen. Een be
drijf moet georganiseerd zijn, na
tuurlijk. Het gaat mij om mensen
die zijn aangenomen om anderen
te vertellen hoe ze hun werk moe
ten doen, maar die daar inhoude
lijk niets van afweten. Precies hon
derd jaar geleden schreef de Ameri
kaanse ingenieur Frederick Taylor
zijn boek Principles of Scientific Ma
nagement, waarmee hij de basis leg
de voor het moderne manage
ment. Hij wilde bedrijven produc
tiever en dus winstgevender ma
ken, maar het is nooit wetenschap
pelijk bewezen dat het werkt. Inte
gendeel. Bedrijven en organisaties
worden ook niet opgericht om
winst te maken, maar vanuit pas
sie voor een bepaald product of
een dienst. Of zelfs uit kwaadheid
over misstanden. Managers heb
ben daarmee geen binding en kos
ten alleen maar tijd, geld en ener
gie."
het aantoonbaar beter dan beursge
noteerde multinationals, omdat ze
bijna geen managers in dienst heb
ben."
Kunt u voorbeelden noemen van be
drijven die kapot zijn gegaan onder
druk van de 'managementterreur?'
„Kijk alleen al naar de Amerikaan
se banken die in 2008 op de fles
gingen en de fmancieel-economi-
sche crisis veroorzaakten. Doordat
de bankmedewerkers hun targets
moesten halen en hun bonussen
wilden binnenslepen, begonnen
ze heel foute financiële producten
te verkopen. Dat systeem van tar
gets en bonussen komt recht
streeks uit de koker van managers
die het bankpersoneel een bepaal
de richting wilden uitsturen. Ook
in mijn eigen bedrijf heb'ik het ge
zien. Nadat ik het had overgedaan,
werd er slechts vanachter het bu
reau, vanuit esotherische of spiri
tuele technieken en slechts op ba
sis van kille cijfers gemanaged. Het
gevolg was dat klanten wegliepen,
medewerkers vertrokken en het fi
nancieel helemaal misging."
U bent zelf vijftien jaar lang mana
ger geweest. Wanneer bent u een 'af
vallige' geworden?
Waar precies gaat het dan mis met
management en managers?
„Managers houden zich alleen be
zig met het organiseren van het
werk van anderen. Daarvoor verga
deren ze eindeloos, schrijven ze
strategische analyses en dikke be
leidsnota's, rapporteren en evalue
ren ze, om uiteindelijk het beleid
te kunnen bijsturen. Maar reëel
voegen ze niets toe aan het pro
duct of een dienst van een bedrijf
of organisatie. En intussen hou
den ze de mensen die daarmee
wel bezig zijn van hun werk. Dat
is hartstikke slecht voor een be
drijf Het levert zelfs economische
schade op. Familiebedrijven doen
'Voor succes bestaat
nou eenmaal
geen blauwdruk'
„Het is een geleidelijk proces ge
weest. Ik heb er zelf snoeihard aan
meegedaan. Eerst bedrijfskunde ge
studeerd en toen organisatie- en
communicatieadviseur geworden.
Ik herinner me het moment, dat
ik tijdens een bedrijfsdoorlichting
voor het eerst tegen mijn toenmali
ge compagnon zei: 'Worden de
mensen hier gelukkiger van en
vaart het bedrijf er wel bij?'."
En?
„Nee, natuurlijk niet. Zelfs Fre
derick Taylor heeft gesjoemeld
met de bewijsvoering voor zijn
theorie. Een aantal van Taylors vol
gelingen heeft zelfs toegegeven dat
ze in hun onderzoek naar de posi
tieve effecten van management
met cijfers hebben gemanipuleerd.
Het systeem heeft een weeffout: je
kunt mensen in hun gedrag heel
moeilijk veranderen. En zeker niet
als je inhoudelijk helemaal niks
van het product afweet waarmee
zij zich bezighouden. Voor succes
bestaat nu eenmaal geen blauw
druk, iets wat managementtheorie-
ën nou juist willen doen geloven."
Hoe komt het dan, dat er toch nog al
tijd zo in management wordt geïn
vesteerd?
„Omdat het een religie is. Ik verge
lijk het vaak met de kerk. Er zijn
in Nederland op dit moment
15.000 verschillende management
boeken te koop, waarvan er jaar
lijks honderdduizenden exempla
ren over de toonbank gaan. Dat is
meer dan de Bijbel.
Al die managers worden gedrild
op hun opleidingen en ze geloven
écht in de theorieën en adviezen
die ze over hun klanten uitstor
ten."
Ik kan me voorstellen dat uw boek
niet met klaroengeschal is ontvangen
in managementkringen. Hebt u al
hatemail gehad?
„Nee, integendeel. Ik heb heel veel
mails gekregen, maar bijna ieder
een is het met me eens. Ook mana
gers. Eén van hen las mijn boek in
het vliegtuig en zond op het vlieg
veld waar hij landde direct een
mail naar zijn baas om zijn ontslag
in te dienen, zo genoeg had hij
van zijn werk. De oprichter van
