Eiffeltoren van
de lage landen
io kunstmatige berg
Megaprojecten zijn niet altijd zichtbaar,
Een kilometershoge berg bouwen in Nederland. Het kan,
denken de Nederlandse bedrijven die gisteren nadachten
over het idee van voormalig wielrenner Thijs Zonneveld.
woensdag 31 augustus 2011
door Bjinse Dankert beeld Job van Gelder
Het drieste plan om een twee kilo
meter hoge berg te bouwen in Ne
derland begint een klein beetje
concreter te worden. In het luxe
Karei V hotel in Utrecht staken
gisteren meer dan vijftig mensen
uit het bedrijfsleven de koppen bij elkaar om van
gedachten te wisselen over het plan van voormalig
wielrenner en journalist Thijs Zonneveld. De
bouw van een alpine reus in het
Nederlandse landschap van
koeien en windmolens is binnen
enkele weken uitgegroeid tot een
serieus idee.
Ingenieursbureau DHV presenteer
de de meest letterlijke en rigoureu
ze variant: een massieve berg voor
de Hollandse kust. Het project, ge
doopt 'Bergen in Zee', geeft een
speels knipoogje aan het
Noord-Hollandse kustplaatje Bergen aan Zee. „De
kust is een logische plaats voor een massieve
berg", licht weg- en waterbouwdeskundige Pol
Tummers van DHV die keuze toe. „In zee is ge
noeg zand beschikbaar dat kan worden opgespo
ten en het is gemakkelijk aan te voeren. Daarnaast
heb je op de zandige bodem van de Noordzee min
der risico op verzakkingen omdat je niet hoeft te
bouwen op slappe veenlagen."
Architect Xander Krüger en partner Dave Hoffers
benaderen het project vanuit een heel ander uit
gangspunt. Ze spreken ook liever niet van een
berg. „We draaien het idee om", zegt Krüger. „Ei
genlijk willen mensen een heel goede wielerroute
in eigen land. Of een schaatsbaan op een kilome
ter hoogte om optimaal te kunnen trainen. Het is
dus een plaats waar fietsen, klimmen, schaatsen
'De kust is een
logische plaats
voor een
massieve berg'
én zwemmen kan worden gecombineerd. Die ver
schillende functies bepalen de uiteindelijke
vorm." Dat levert weliswaar een bergachtige struc
tuur op van zo'n twee kilometer hoog, maar die
hoeft niet massief te zijn, vindt het duo.
„Dat lijkt ons zonde. Je kan beter de ruimte bin
nen de structuur ook gebruiken, bijvoorbeeld
voor woningen."
De ambities van Zonneveld zijn torenhoog. „Zo
hoog als de berg zelf Anders had ik ook geen tijd
gestopt in dit hele project." De voormalig wielren-
ner vindt het vooral bijzonder dat
zoveel verschillende bedrijven met
hem meedenken in een tijd dat de
bouwsector onder druk staat. „Het
idee is zo groot, daar heb je ook
meerdere bedrijven voor nodig.
Met zoveel mensen bij elkaar krijg
je vanzelf innovatie. Nu komen
werkelijk de meeste wilde plan-
nen voorbij. Zelfs het idee om een
energiecentrale in de berg te bou
wen."
Uiteindelijk moet er ook geld op tafel komen. Zon
neveld: „Tot nu toe doen de bedrijven het gratis.
Maar er komt natuurlijk een moment dat ze ver
goed moeten worden voor hun inspanning. Dat is
nu nog niet aan de orde, maar er wordt wel over
nagedacht."
Tummers (33) denkt dat het een zaak van lange
adem zal worden. „Ik verwacht niet dat ik in mijn
leven nog op de top van de berg zal staan. Mis
schien mijn kleinkinderen. Het is natuurlijk een
megalomaan project, maar dat zeiden ze ook toen
de Eiffeltoren in Parijs werd gebouwd."
zie onze website:binnenland
Zonneveld legt uit hoe een quasi serieu
ze column uitliep op een echt project
Een zweeftrein van
Groningen naar Schiphol,
een luchthaven in zee en de
Belle van Zuylen-toren in
Utrecht. Nederland heeft
wat mega-projecten in rook
zien opgaan.
door Joost Bosman
Megalomaan! Arabische
toestanden! Het zijn
zo de kreten die vie
len toen bovenge
noemde projecten speelden. En
uiteindelijk kregen de zwartkijkers
ook vaak gelijk.
Maar vergis je niet, zegt professor
Sjoerd Romme, hoogleraar onder
nemerschap en innovatie aan de
Technische Universiteit Eindho
ven. Er zijn wel degelijk geslaagde
megaprojecten. Waarmee Neder
land ook nog eens heel veel geld
verdient. Romme wijst op de Del
tawerken in Zeeland en zeehavens
die Nederlandse bedrijven overal
ter wereld bouwen. „Dat is utili
teitsbouw en die loopt nu een
maal minder in de gaten. Maar de
projecten zijn wel zeer succesvol."
Romme erkent dat in Nederland
de psychologie ook wel een rol zal
spelen bij het afblazen van me
gaprojecten. „We zijn risicomijd
end. We gaan defensief om met de
natuur."
En natuurlijk speelt ook onze calvi
nistische achtergrond, de Neder
landse zuinigheid. Nederland is
weliswaar een hartstikke rijk land,
maar weegt toch al snel de kosten
en baten op conservatieve wijze te
gen elkaar af Nuchterheid viert
hoogtij. „In Dubai of Qatar is ook
enorm veel rijkdom geconcen
treerd. Maar als daar na drie jaar
een project wordt afgeschreven, is
dat geen enkel probleem", zegt
Romme.
Daarnaast zijn het veel autocrati
scher samenlevingen dan Neder
land. „De sjeik beslist en dan ge
beurt het gewoon. Wij hebben
wel schatrijke investeerders als pen
sioenfondsen en verzekeraars.
Maar die hebben publiekelijk ver
antwoording af te leggen en opere
ren dus veel voorzichtiger. Die zul-
