Ongelukje? Zo help je je kind
gezondheid 117
De dokter moet op zijn tijd letten
huisarts
woensdag 24 augustus 2011
Wat doe je als je kind van het klirrn
rek valt? Of als het zich verslikt?
Met deze zes tips bij kinderongeluk
ken kun je je kind al een stuk beter
helpen.
door Mandy Pijl
Veel ongelukken met kinderen gebeu
ren thuis. Vaak weten ouders dan
niet wat ze moeten doen. Dat zegt
Georgine Aalpol, voormalig ver
pleegkundige en trainer in kinder-EHBO.
„Ouders zijn bang dat ze iets verkeerd doen.
Ze weten weinig van EHBO en hebben het
gevoel dat ze een diagnose moeten stellen
en het probleem moeten oplossen."
Volgens Aalpol is het veel belangrijker er
voor te zorgen dat een situatie niet erger
wordt. „Dat je je kind in een stabiele zijlig
ging kunt leggen als het moeilijk ademt. Of
dat je de Heimlichgreep toepast als het zich
verslikt."
Het liefst zag Aalpol daarom dat alle ouders
elk jaar een cursus kinder-EHBO volgden,
voor de veiligheid van hun kinderen en
voor hun eigen zelfvertrouwen. „Ze hoeven
echt niet allerlei certificaten te halen, maar
het is goed te weten dat voor kinderen een
aantal dingen echt anders zijn dan voor vol
wassenen."
Een kind is geen minivolwassene, legt ze
uit. „Je kunt niet zeggen: mijn kind is twee
keer zo klein als ik, dus ik deel alles door
twee. Tussen kinderen en volwassenen zijn
nu eenmaal anatomische verschillen, waar
door je bij bepaalde symptomen alerter
moet zijn. Een kind heeft bijvoorbeeld min
der bloed dan een volwassene, waardoor
bloedverlies gevaarlijker kan zijn."
1. Veiligheid voor alles
Alleen als je zelf veilig bent, kun je hulp ver
lenen. Is je kind midden op straat gevallen?
Zorg er dan eerst voor dat de situatie veilig
genoeg is om te kunnen helpen. Regel het
verkeer terwijl een ander bij je kind is of be
ter: laat een ander het verkeer regelen.
2. Kind gevallen? Laat het liggen!
Natuurlijk pak je je kind het liefst meteen
op als het valt. Maar om erger letsel te voor
komen kun je het beter eerst laten liggen.
Ga ernaast zitten en kijk eerst hoe het er
mee gaat. Kan je kind zelf opstaan? Dan
Een kind troosten is goed, nog beter is het als de ouders enige EHBO-kennis hebben.
heeft het dus geen beenbreuken en kun je
het overeind laten komen. Is het kind van
een grote hoogte gevallen of wil het niet op
staan omdat het om een andere reden on
prettig is: laten liggen.
3. Kind ondersteboven? Niet doen! Voor
je het weet, verslikt hij zich.
Nooit doen: je kind ondersteboven houden
en op de rug slaan. „Zeker bij baby's is dat
levensgevaarlijk", waarschuwt Georgine Aal
pol. „Het kan leiden tot ernstig hersenletsel.
Wel doen: het kind vijf keer hard tussen de
schouderbladen slaan. Help dat niet? Tijd
voor de Heimlichgreep. Sla je armen rond
de borstkas, plaats je vuist met je duim in je
hand tussen navel en onderkant borstbeen,
'Voor kinderen is een aantal
dingen echt anders
dan voor volwassenen'
omvat die vuist met de andere hand en tjrek
je handen met een ruk schuin omhoog naar
je toe. Herhaal dit totdat je kind weer gaat
hoesten.
4. Koortsstuipen vaak onschuldig
Het ziet er heel naar uit: je kind rolt met de
ogen en hangt slap in je armen; het is net
alsof het een epileptische aanval heeft. Maar
de kans is groot dat het koortsstuipen zijn,
en die zien er ernstiger uit dan ze zijn. „Veel
ouders denken op zo'n moment dat hun
kind doodgaat en bellen in paniek 112. Om
zeker-te weten dat het niks ernstigs is, is dat
prima. Maar het is ook goed om te weten
dat een koortsstuip vaak onschuldig is",
zegt Georgine Aalpol. „Met die kennis kun
je misschien rustiger blijven."
5. Verband up-to-date?
Heb je een verbandtrommel in huis? Heel
goed! Maar is de inhoud ook up-to-date?
Gaasjes waarvan de houdbaarheidsdatum is
verlopen, zijn niet meteen onbruikbaar.
Wel bestaat de kans dat ze niet meer steriel
foto Getty Images
zijn. Check de inhoud daarom regelmatig.
Kijk ook of de inhoud op kinderen is afge
stemd. Georgine Aalpol: „Er zijn speciale rol
letjes verband voor kinderen. Die zijn kor
ter, waardoor je het verband makkelijker
om een kinderbeen of -arm wikkelt."
6. Oubollig, maar waar
Voorkomen is beter dan genezen. Dus be
waar schoonmaakmiddelen buiten het be
reik van kinderen, plaats traphekjes, zorg
dat je een gifwijzer in huis hebt en zet een
kop hete thee niet op tafel. „Sommige men
sen zeggen wel eens dat kleine kinderen
maar moeten leren dat thee of koffie heet
is", zegt Georgine Aalpol. „Maar die verant
woordelijk kun je niet bij ze neerleggen.
Wij zijn ons bewust van gevaren, kinderen
vaak niet."
Meer informatie op www.ice-care.nl
reageren?
gezondheid@wegener.nl
mbt
door Paul van Dijk
Ze was keurig op tijd voor haar af
spraak bij de dokter. Na bijna
twee uur wachten vond Elaine
Farstad het welletjes. Waarom
niet gewoon een rekening sturen, dacht ze.
Als IT-specialist kost ze zelf 50 dollar per
uur en 'If you waste my time, you buy my
time'. U gelooft het niet: de arts van me
vrouw Farstad maakte keurig 100 dollar
over op haar rekening.
De website CNN Health noemt het voor
beeld van deze Amerikaanse om aan te ge
ven dat er veranderingen op komst zijn als
het gaat om wachttijden bij de dokter. Huis
arts Timothy Makia uit de staat New York
keert 5 dollar uit als zijn patiënten langer
dan een kwartier moeten wachten. Een an
dere dokter overhandigt zijn patiënten na
een langere wachttijd een stuk handge
maakte zeep of fles lotion als genoegdoe
ning.
Het lijkt vergezocht, maar dat is het niet Ik
ben nog steeds onder de indruk hoe gela
ten mensen accepteren dat ze in een zieken
huis soms als 'oud vuil' worden behandeld.
Een accountant uit mijn praktijk, die op al
le niveaus correctheid eist van zijn eigen
werknemers als het gaat om klantbejege
ning, liet zich zonder morren in het zieken
huis als een klein jongetje behandelen.
Drie kwartier wachten op een hard bankje
zonder enige uitleg of verontschuldiging.
De dokter kan het zich nog steeds permitte
ren.
Deze houding is onderdeel van de nog
vaak heersende cultuur dat dokters patiën
ten geen gelijkwaardige rol toekennen, an
ders zouden ze mensen niet zo onbeleefd
behandelen. Het getuigt van een arrogante
instelling ten opzichte van de patiënt De
dokter heeft het druk en de patiënt heeft
zijn tijdverlies gewoon te accepteren. De af
hankelijkheid van de patiënt wordt mis
bruikt om zich te onttrekken aan de vige
rende regels van fatsoen. Het onbehoorlijk
wachten past in dit patroon. Natuurlijk heb
ben dokters allerlei zwaarwichtige excuses
over 'spoedgevallen', 'bloedende wonden'
en 'patiënten die extra aandacht vragen'.
Het zijn vaak smoesjes om een slechte plan
ning goed te praten. Een dokter kan net zo
goed als een notaris of een bankemployee
rekening houden met het uitlopen van een
gesprek of een onverwachte situatie tussen
door. Ongegeneerde wachttijden getuigen
van minachting voor de patiënt.
Zelf probeer ik mijn spreekuren ruim te
plannen, maar ik merk hoe verleidelijk het
is mee te gaan in de traditie van de dokter
die alles kan maken. Ook mijn spreekuur
loopt wel eens uit en zonder dat ik het in
de gaten heb, vind ik het vanzelfsprekend
dat mensen soms een half uur zitten te
wachten. Natuurlijk excuseer ik me wel,
maar als ik per consult meer tijd had inge
pland, had de leraar op school gewoon op
tijd zijn les kunnen beginnen en had de ga
leriehouder zijn winkel minder lang hoe
ven te sluiten.
De nonchalante planning van dokters kost
de samenleving per jaar tienduizenden ge
miste arbeidsuren en daarmee miljoenen
euro's. Misschien is het een ideetje voor mi
nister Schipper. Kortere wachttijden bij de
dokter, een hogere arbeidsproductie voor
de samenleving.
Opvallend is dat in privéklinieken de arro
gantie van het wachten zonder veront
schuldiging veel minder voorkomt. Men
sen uit mijn praktijk vertellen niet zelden
hoe keurig en correct ze behandeld werden
in een privésetting. Blijkbaar initieert geld,
de commercie, een nettere patiëntbejege
ning.
Laten we er positief over zijn en het be
richt van CNN zien als een prikkel voor de
gezondheidszorg om zuinig om te gaan
met eikaars tijd.
